Κρατείστε «ζωντανό» τον μεταβολισμό σας

Συνηθίζατε να τρώτε τα πάντα και να μην αυξάνεται το σωματικό σας βάρος, αλλά τώρα πια μόνο ένα κομμάτι γλυκό σας προσθέτει μισό κιλό; Η πρώτη σκέψη των περισσοτέρων που βιώνουν το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι ότι μεγαλώνουν και είναι φυσικό ο μεταβολισμός να επιβραδύνεται. Πράγματι αυτό συμβαίνει, αλλά δεν σημαίνει ότι πρέπει να μείνετε άπραγοι και να μάθετε να ζείτε με τα περιττά κιλά σας. Υπάρχουν μικρά μυστικά για να ενεργοποιήσετε τον μεταβολισμό σας.

Τι είναι ο μεταβολισμός;

Μεταβολισμός είναι το σύνολο των χημικών, θερμικών και μηχανικών διεργασιών για τη γέννηση, ανάπτυξη και συντήρηση του ανθρώπου. Σύμφωνα με τον πρώτο θερμοδυναμικό νόμο, παρ’ όλο που η ενέργεια μεταφέρεται και μετασχηματίζεται, ούτε δημιουργείται ούτε καταστρέφεται. Συνεπώς, για να υπάρξει μεταβολή στη μάζα του σώματος, θα πρέπει να προϋπάρξει αντίστοιχη μεταβολή στο ενεργειακό ισοζύγιο.

Παράγοντες που επηρεάζουν τον μεταβολισμό

Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τον μεταβολισμό είναι: το φύλο, το σωματικό βάρος, η ποσότητα και η ποιότητα του μυϊκού ιστού, η ηλικία, η σωματική δραστηριότητα, η ανάπτυξη, η κατά τη σίτιση θερμογένεση, η θερμοκρασία του περιβάλλοντος (θερμογένεση με και χωρίς ρίγος), η θυρεοειδική λειτουργία και η δραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Η επίδραση του τελευταίου είναι πολύ καθοριστική για τη θερμογένεση και ασκεί μεγάλο μέρος της δράσης του μέσω του φαιού λιπώδους ιστού.

Μύθοι και αλήθειες για έναν καλό μεταβολισμό

Επειδή συνήθως η πλειοψηφία των ανθρώπων που θέλουν να βελτιώσουν τη διατροφή τους κάνουν λάθη, μικρά μεν αλλά βασικά, καλό είναι να γνωρίζετε ότι παρά τα όσα διαβάζετε σε διάφορα έντυπα:

Δεν υπάρχουν τροφές που σας βοηθούν να ‘κάψετε’ το λίπος. Σίγουρα όλο και κάπου θα έχετε διαβάσει ότι συγκεκριμένες τροφές όπως το σέλινο και το γκρέιπφρουτ, σας βοηθούν να χάσετε βάρος. Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη, διότι μπορεί μεν το σέλινο να έχει χαμηλή θερμιδική αξία και υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, ωστόσο δεν συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού.

Όσο για τη φήμη ότι το γκρέιπφρουτ αυξάνει την ικανότητα του σώματος να ‘καίει’ τις θερμίδες λόγω της οξύτητάς του, είναι ανυπόστατη καθώς καμιά επιστημονική μελέτη δεν έχει καταλήξει σε ανάλογο συμπέρασμα. Ωστόσο είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι αν καταναλώνετε μεγάλο αριθμό γκρέιπφρουτ, ίσως τελικά αυξήσετε το βάρος σας καθώς περιέχει ελαφρώς περισσότερες θερμίδες (λόγω μεγέθους) συγκριτικά με τα ροδάκινα και τα πορτοκάλια.

Μην παραλείπετε και μην επισπεύδετε τα γεύματα. Η άποψη ότι η μείωση του χρόνου μεταξύ των γευμάτων ή η παράληψη κάποιων από τα βασικά γεύματα συμβάλλει στην κάθαρση του οργανισμού από επιβλαβή στοιχεία, επιταχύνει τον μεταβολισμό και τελικά προάγει την απώλεια των περιττών κιλών, είναι απλά ένας μύθος.

Το σώμα κάθε ανθρώπου απαιτεί συγκεκριμένο αριθμό θερμίδων και θρεπτικών συστατικών ημερησίως προκειμένου να λειτουργεί ομαλά. Στερώντας του σημαντικά στοιχεία για την λειτουργία του, το αναγκάζετε να τεθεί σε εγρήγορση προκειμένου να επιβιώσει, επιβραδύνοντας τον μεταβολισμό και αποθηκεύοντας ενέργεια υπό τη μορφή λίπους.

Η απώλεια βάρους συνεπάγεται κατανάλωση τροφίμων, γι’ αυτό είναι σημαντικό να μην παραλείπετε κανένα από τα βασικά γεύματα (πρωινό, δεκατιανό, γεύμα, απογευματινό, δείπνο) αν επιθυμείτε ο μεταβολισμός σας να λειτουργεί ομαλά.

Τα μπαχαρικά δεν σας βοηθούν να ‘κάψετε’ τις θερμίδες. Η άποψη ότι τα μπαχαρικά και τα πικάντικα γεύματα σας βοηθούν να αδυνατίσετε είναι τελείως λανθασμένη. Απλά σας δίνουν ορισμένες γευστικές επιλογές για να απολαύσετε τα αγαπημένα σας πιάτα. Βέβαια τα μπαχαρικά σας βοηθούν να δώσετε μια μικρή ώθηση στον μεταβολισμό σας, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι η συμβολή τους είναι ουσιαστική. Γι’ αυτό φροντίστε να αποφύγετε τις υπερβολές.

Πέρα από τους διατροφικούς μύθους, υπάρχουν και μεγάλες διατροφικές αλήθειες που βοηθούν την ενεργοποίηση του μεταβολισμού σας και γενικά κάνουν καλό στην υγεία σας.

Πίνετε πολύ νερό. Για την ακρίβεια πίνετε όσο περισσότερο νερό μπορείτε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το νερό βοηθά στην αποβολή των τοξινών, στην καταπολέμηση της κυτταρίτιδας και της κατακράτησης υγρών. Ταυτόχρονα μειώνει την όρεξη (προσωρινά).

Μυϊκή τόνωση. Η κίνηση του σώματος είναι γνωστό ότι συνεπάγεται και καλύτερη λειτουργία του οργανισμού, άρα και του μεταβολισμού. Η αντικατάσταση του σωματικού λίπους με γερούς και γυμνασμένους μύες σας επιτρέπει να διατηρήσετε στο βάρος που επιθυμείτε χωρίς πολύ κόπο. Δεν χρειάζεται βέβαια να κάνετε μπόντι μπίλτνινγκ, μερικές ασκήσεις με βάρη είναι αρκετές για τονώσουν τους μύες και να αλλάξουν προς το καλύτερο την εξωτερική σας εμφάνιση.

Κινηθείτε με όποιον τρόπο μπορείτε. Η αερόβια άσκηση είναι ο καλύτερος και πιο διασκεδαστικός τρόπος να ‘κάψετε’ τις επιπλέον θερμίδες. Για το επιθυμητό αποτέλεσμα συνδυάστε το τρέξιμο, το χορό, την ποδηλασία και το βάδισμα σε εβδομαδιαία βάση.

Οι δουλειές του σπιτιού επίσης μπορούν να σας βοηθήσουν να τονώσετε τον μεταβολισμό σας. Η κηπουρική αλλά και η καθαριότητα των χώρων του σπιτιού σας βοηθούν να χάσετε μερικά περιττά κιλά χωρίς επιπλέον κόπο.

Προσέξτε τις επιπλέον θερμίδες. Με το πέρασμα του χρόνου, ο μεταβολισμός επιβραδύνεται, περίπου κατά 5% ετησίως. Πρόκειται για μια φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης. Είναι λοιπόν φυσικό αν θέλετε να διατηρείτε σταθερό το βάρος σας να πρέπει να κάνετε κάποιες προσαρμογές αναφορικά με την ημερήσια πρόσληψη θερμίδων ή τις φυσικές σας δραστηριότητες.

Αν χρειάζεστε 1.500 θερμίδες για να διατηρήσετε το σωματικό σας βάρος όταν είστε 40 ετών, θα χρειάζεστε 1.425 μετά από μια δεκαετία, χωρίς να απαιτείται καμιά άλλη δραστική αλλαγή στην καθημερινότητα σας.

Η πιστή τήρηση των βασικών κανόνων της ισορροπημένης διατροφής είναι αρκετή για να σας εξασφαλίσει τόσο τη σωστή λειτουργία του μεταβολισμού σας αλλά και την καλή υγεία του οργανισμού σας. Η σταδιακή αποβολή των ‘κακών’ συνηθειών και η υιοθέτηση ενός υγιεινότερου μοντέλου ζωής σίγουρα θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε το επιθυμητό σωματικό βάρος και να αποφύγετε δυσάρεστες εξελίξεις όπως η παχυσαρκία.

health.in.gr