Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2025
weather-icon 21o
«Σπιτικά» δηλητήρια: Συνταγές επιβίωσης

«Σπιτικά» δηλητήρια: Συνταγές επιβίωσης

Το σπίτι, παρά την αίσθηση της ασφάλειας και της θαλπωρής που δημιουργεί στον καθένα μας, κρύβει πολλούς κινδύνους, ακόμα και στα πιο απίθανα σημεία. Ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία είναι τα διάφορα καθαριστικά, απορρυπαντικά, αρώματα και προϊόντα προσωπικής υγιεινής που έχουμε στα ντουλάπια του μπάνιου ή της κουζίνας. Φυσικά δεν το ακούτε πρώτη φορά, ωστόσο καλό είναι να ξέρετε σε περίπτωση που πάθετε δηλητηρίαση πως να αντιδράσετε και πότε να αναζητήσετε βοήθεια.

Το σπίτι, παρά την αίσθηση της ασφάλειας και της θαλπωρής που δημιουργεί στον καθένα μας, κρύβει πολλούς κινδύνους, ακόμα και στα πιο απίθανα σημεία. Ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία είναι τα διάφορα καθαριστικά, απορρυπαντικά, αρώματα και προϊόντα προσωπικής υγιεινής που έχουμε στα ντουλάπια του μπάνιου ή της κουζίνας. Φυσικά δεν το ακούτε πρώτη φορά, ωστόσο καλό είναι να ξέρετε σε περίπτωση που πάθετε δηλητηρίαση πως να αντιδράσετε και πότε να αναζητήσετε βοήθεια.

Τα διάφορα σαπούνια, απορρυπαντικά, λευκαντικά και άλλα προϊόντα που χρησιμοποιούμε στο σπίτι είτε για την καθαριότητα των επιφανειών είτε για την προσωπική μας υγιεινή προκαλούν κάθε χρόνο πολλές δηλητηριάσεις. Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές μελέτες το 90% των περιπτώσεων δηλητηριάσεων με τα προαναφερθέντα προϊόντα αφορούν παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών.

Σαπούνι: σε υγρή ή στερεά μορφή σε περίπτωση κατάποσης προκαλεί μέτριο ερεθισμό του γαστρεντερικού βλεννογόνου με συνέπεια το ενδεχόμενο εκδήλωσης ναυτίας, εμετού, διάρροιας και πόνων στην κοιλιακή χώρα.

Απορρυπαντικά: τα απορρυπαντικά σε μορφή σκόνης σε περίπτωση που ληφθούν από το στόμα ενδέχεται να προκαλέσουν διάρροια, εντερική διάταση και συχνά εμετό. Επιπλέον η δηλητηρίαση με απορρυπαντικά που περιέχουν αποσκληρυντικά στοιχεία για το νερό προκαλούν πτώση της πίεσης, βραδυσφυγμία, κράμπες, κυάνωση και σοκ.

Μαλακτικά ρούχων: η παχύρρευστη σύστασή τους τα κάνει να απορροφούνται ευκολότερα από το γαστρεντερικό σωλήνα και παρεμβαίνουν σε πολλές κυτταρικές λειτουργίες του οργανισμού. Κατά το πλείστον είναι καυστικά και προκαλούν διάβρωση του οισοφάγου και του στομάχου με αποτέλεσμα την περιτονίτιδα. Σε οξείες δηλητηριάσεις προκαλείται παράλυση των σκελετικών μυών, διανοητική σύγχυση, δυσχέρεια της αναπνοής και κυάνωση λόγω της παράλυσης των αναπνευστικών μυών.

Υγρά απορρυπαντικά: περιέχουν την ίδια σύσταση με τα απορρυπαντικά σε κόκκους και σπανίως προκαλούν δηλητηριάσεις, εκτός και αν ληφθούν σε μεγάλες ποσότητες. Στην περίπτωση αυτή τα συμπτώματα εντοπίζονται στο γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, εμετός, διάρροια) συνοδεύονται δε από πόνους στην κοιλιακή χώρα. Τα συμπτώματα υποχωρούν μέσα σε 24 ώρες.

Λευκαντικά: τα περισσότερα λευκαντικά οικιακής χρήσης είναι δυνατόν να προκαλέσουν ερεθισμό των βλεννογόνων, υπάρχουν όμως και ισχυρότερα λευκαντικά τα οποία είναι τοξικότερα και η από του στόματος λήψη τους προκαλεί επιγαστρικό άλγος, ναυτία, διάρροια, εμετό, ερεθισμό του οισοφάγου, του δέρματος (σε περίπτωση παρατεταμένης επαφής) και των επιπεφυκότων (σε περίπτωση επαφής με τα μάτια). Σε περιπτώσεις οξείας δηλητηρίασης μπορεί να προκαλέσουν βαριά μεταβολική οξέωση και χημική πνευμονίτιδα.

Υγρά απολυμαντικά και αποσμητικά χώρου: αναλόγως της σύστασής τους είναι δυνατόν να προκαλέσουν ερεθισμό των βλεννογόνων και ιδιαιτέρως του γαστρεντερικού σωλήνα, επιπλέον καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος και αιμόλυση.

Χρώματα, μελάνες, μολύβια, κιμωλία, κόλλα: τα υδατικά χρώματα είναι γενικώς ακίνδυνα, αυτά που χρησιμοποιούνται για τη βαφή τοίχων για να προκαλέσουν δηλητηρίαση πρέπει να ληφθούν σε μεγάλες ποσότητες. Το μαύρο και μπλε μελάνι είναι αβλαβή, αλλά το κόκκινο και το πράσινο περιέχουν ανιλίνη, η οποία σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει μεθαιμοσφαιριναιμία. Τα μολύβια κατασκευάζονται από γραφίτη ο οποίος δεν είναι τοξικός, όπως επίσης και η κιμωλία. Η κόλλα μπορεί να προκαλέσει καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος, ρινίτιδα, άσθμα και δερματίτιδα (σε περίπτωση επαφής με το δέρμα).

Παιδικά προϊόντα: γενικώς δεν είναι τοξικά, αλλά η εισπνοή ταλκ μπορεί να προκαλέσει οξεία πνευμονίτιδα. Μετά την εισπνοή εμφανίζεται έντονη φλεγμονώδης αντίδραση με βήχα, ρινίτιδα, δύσπνοια και εμετό.

Καπνός-πούρα: συνήθως κατά την κατάποση τσιγάρων ή πούρων η νικοτίνη που περιέχεται σ’ αυτά απορροφάται και προκαλεί εμετό. Σε περίπτωση κατάποσης περισσοτέρων του ενός μπορεί να προκληθούν σπασμοί ή καταστολή του αναπνευστικού συστήματος και παρατεταμένοι εμετοί με επακόλουθο την αφυδάτωση.

Καλλυντικά (σαμπουάν, βαφές μαλλιών, conditioners, σπρέι μαλλιών, προϊόντα λουτρού, καλλωπισμού, βαφές νυχιών, αρώματα, προϊόντα περιποίησης της οδοντοστοιχίας, αποσμητικά): οι διάφορες μορφές των καλλυντικών δεν έχουν συνήθως τοξική δράση εκτός από κάποιο ήπιο ερεθισμό των βλεννογόνων. Οι περισσότερες κρέμες «λοσιόν», οδοντόκρεμες και αντηλιακά προϊόντα δεν είναι τοξικά, ενώ τα αφρόλουτρα είναι δυνατό να προκαλέσουν κυστίτιδα. Σε περίπτωση κατάποσης προκαλούν μόνο ερεθισμό του γαστρεντερικού σωλήνα και τα συμπτώματα διαρκούν 2-17 ημέρες.

Προλαμβάνειν ή θεραπεύειν
Όπως προαναφέραμε η πλειοψηφία των περιπτώσεων δηλητηρίασης με τα παραπάνω προϊόντα αφορούν παιδιά, άρα η προσοχή μας θα πρέπει να επικεντρωθεί σε αυτά και στο πως θα αποτρέψουμε το ενδεχόμενο δηλητηρίασης της με σκευάσματα που μπορούν εύκολα να βρουν μέσα στο σπίτι:

  • φροντίστε τα προϊόντα καθαρισμού του σπιτιού και προσωπικής υγιεινής να είναι τοποθετημένα σε ντουλάπια που βρίσκονται ψηλά ή που κλειδώνουν
  • αναλόγως την ηλικία του παιδιού εξηγήστε του με απλά λόγια ότι δεν πρέπει να βάζει στο στόμα του αντικείμενα τα οποία βρίσκονται πάνω στο γραφείο (μολύβια, στυλό, κόλλες κλπ), ή γόπες τσιγάρων που έχουν ξεχαστεί μέσα σε κάποιο τασάκι
  • προτιμήστε να τοποθετείτε τα καθαριστικά προϊόντα σε αποθήκη ή σε κάποιο ντουλάπι εκτός των χώρων του σπιτιού, το οποίο θα έχετε πάντα κλειδωμένο
  • απαντάτε πάντα με επιχειρήματα στις απορίες των παιδιών σας σχετικά με το περιεχόμενο των συσκευασιών που υπάρχουν στα ντουλάπια της κουζίνας ή του μπάνιου. Έτσι μειώνετε τις πιθανότητες να θελήσουν να «εξερευνήσουν» μόνα τους το σπίτι με απρόβλεπτές συνέπειες.

    Δάσκαλε που δίδασκες!
    Μπορεί τα παιδιά δικαιολογημένα να είναι περίεργα και να θέλουν να ανακαλύψουν τι περιέχει το κάθε χρωματιστό μπουκάλι ή κουτί που βλέπουν μέσα στο μπάνιο ή την κουζίνα, θα πρέπει όμως κι εμείς να έχουμε υπόψη μας ότι:

  • δεν αναμειγνύουμε ποτέ τα καθαριστικά ή τα απορρυπαντικά μεταξύ τους διότι δημιουργούνται χημικές αντιδράσεις και αναθυμιάσεις οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν δερματικές και άλλες βλάβες
  • πρέπει να φοράμε πάντοτε γάντια όταν χρησιμοποιούμε καθαριστικά και απορρυπαντικά
  • δεν χρησιμοποιούμε ποτέ καθαριστικά σε κλειστούς χώρους
  • πρέπει να έχουμε πλησίον της συσκευής του τηλεφώνου, τον αριθμό του Κέντρου Δηλητηριάσεων (210-7793777)
  • δεν πρέπει να βγάζουμε από τη συσκευασία την ετικέτα του προϊόντος διότι τα στοιχεία που περιέχει σχετικά με τη σύστασή του είναι χρήσιμη βοήθεια για τους ιατρούς σε περίπτωση δηλητηρίασης
  • δεν μεταγγίζουμε τα υγρά καθαριστικά και απορρυπαντικά σε άλλες συσκευασίες από τις αρχικές.

    Όταν συμβεί
    Επειδή, όσο προσεκτικοί κι αν είμαστε, μπορεί αυτό που φοβόμαστε τελικά να συμβεί, καλό είναι ξέρουμε πως πρέπει να ενεργήσουμε:

  • σε περίπτωση κατάποσης κάποιων εκ των προαναφερθέντων προϊόντων καταναλώστε νερό ή γάλα
  • προκαλέστε εμετό το λιγότερο εντός μιας ώρας από την κατάποση και παραμείνετε σε όρθια στάση για την αποφυγή πνιγμού
  • σε περίπτωση επαφής με τα μάτια ή το δέρμα ξεπλύνετε με άφθονο νερό ή φυσιολογικό ορό και απευθυνθείτε άμεσα σε οφθαλμίατρο προκειμένου να διαπιστωθούν τυχόν διαβρώσεις στο κερατοειδή χιτώνα
  • τηλεφωνήστε στο Κέντρο Δηλητηριάσεων (210-7793777) για περαιτέρω οδηγίες ή απευθυνθείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο έχοντας μαζί σας την ετικέτα του προϊόντος.
  • health.in.gr

    Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

    in.gr | Ταυτότητα

    Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

    Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

    Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ALTER EGO MEDIA A.E.

    Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

    Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

    ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ

    Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

    ΜΗΤ Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442

    Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2025
    Απόρρητο