Η Άγκυρα εμφανίζεται οργισμένη από τις τελευταίες εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και έχει κάθε λόγο να είναι. Η συμφωνία Κύπρου – Λιβάνου για τον καθορισμό ΑΟΖ ήταν μεγάλη ήττα για εκείνη αφού προσπαθούσε με κάθε τρόπο να ματαιώσει την προσπάθεια από το 2007.

Εκμεταλλευόμενη το πολιτικό χάος στον Λίβανο, την ομηρεία του από τη Χεζμπολάχ, δημιουργώντας λόμπι στη Βηρυτό ότι η συμφωνία θα ζημιώσει τον Λίβανο, ενώ η Τουρκία μπορεί να δώσει περισσότερα, εστιάζοντας πάνω στη συμφωνία της Κύπρου για την ΑΟΖ με το Ισραήλ, η Τουρκία έκανε ό,τι μπορούσε αλλά έχασε. Κι όπως πάντοτε κάνει, ύψωσε τους τόνους και αποφάσισε, όπως εξήγησε ο γνωστός για τις απειλές του προς την Ελλάδα και την Κύπρο εκπρόσωπος του κυβερνώντος AKP, Ομέρ Τσελίκ, ότι η συμφωνία «είναι από κάθε άποψη παράνομη, αποτελεί καθαρή κατοχή και τίποτα άλλο».

Κανείς ομολογουμένως δεν φαντάστηκε ποτέ ότι η Τουρκία θα κατηγορούσε κάποτε την Κύπρο για κατοχή. Ωστόσο, πέρα από το εξωφρενικό του πράγματος, η κίνηση δεν είναι τυχαία. Είναι μια προσπάθεια της Άγκυρας να βάλει στο παιχνίδι το ψευδοκράτος με επιχείρημα την «παρανομία» τού να μην αναγνωρίζουν οι γειτονικές χώρες τα «δικαιώματα» ενός παράνομου μορφώματος που η ίδια έφτιαξε. Δεν πείθει, αλλά η εκτίμηση στη Λευκωσία είναι ότι δημιουργεί μια βάση για να εκτοξεύει τις απειλές της και για να προλάβει νέες εξελίξεις οι οποίες φοβάται ότι θα έρθουν ή έστω θα δρομολογηθούν κατά τη διάρκεια της εξάμηνης κυπριακής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία αρχίζει την πρώτη Ιανουαρίου.

Η Λευκωσία ήδη προέβη σε μια σειρά κινήσεων προκειμένου να μην αφήσει κανένα περιθώριο στην Άγκυρα να εργαλειοποιήσει την προεδρία εις βάρος της Κύπρου. Τηρεί, κατ’ αρχάς, μια απολύτως εποικοδομητική στάση στο Κυπριακό επιδεικνύοντας ιώβεια υπομονή έναντι των συνεχών, προκλητικών δηλώσεων του Τουρκοκύπριου ηγέτη Τουφάν Ερχουρμάν. Η τελευταία ήταν πως η περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου (Βαρώσι) είναι μέρος της ευρύτερης συνολικής διαπραγμάτευσης για λύση, αλλά εάν δεν αρχίσει αυτή η διαπραγμάτευση τότε το Βαρώσι μπορεί να «αλλάξει τα δεδομένα» επί του εδάφους, υπονοώντας μονομερές και παράνομο άνοιγμά του.

Για να στηρίξει δε τη θέση του ο καθηγητής Νομικής Ερχουρμάν ισχυρίστηκε ότι «κανένα ψήφισμα του ΟΗΕ δεν λέει πως το Βαρώσι πρέπει να δοθεί στους Ελληνοκύπριους», αλλά ότι πρέπει «να ανοίξει υπό την επίβλεψη / διοίκηση του ΟΗΕ». Μόνο που κανένα από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ δεν λέει κάτι τέτοιο. Λένε όλα ότι η πόλη πρέπει να περάσει στον έλεγχο του ΟΗΕ (όχι άνοιγμα), στη λογική επιστροφής στους νόμιμους κατοίκους της και πως κανείς άλλος δεν δικαιούται να κατοικήσει εκεί. Και η περίκλειστη σήμερα πόλη των Βαρωσίων δεν είχε τουρκοκύπριους κατοίκους το 1974. Οι Τουρκοκύπριοι ζούσαν στην εντός των τειχών πόλη.

Η Μεσογειακή Συμφωνία

Σε κάθε νέα πρόκληση ο Νίκος Χριστοδουλίδης απαντά ότι δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί δημοσίως. Παράλληλα, προσεγγίζει την Τουρκία προσκαλώντας την και στη διάσκεψη που θα γίνει τον Απρίλιο και στην οποία θα προσκληθούν όλα τα κράτη της περιοχής. Στόχος είναι αυτή η Μεσογειακή Συμφωνία, όπως ονομάζεται, να δημιουργήσει ένα πλαίσιο συμφωνιών της ΕΕ με τις χώρες της περιοχής σε μια σειρά ζητημάτων από την ΑΟΖ μέχρι την ασφάλεια και την άμυνα και την οικονομική στήριξη κάποιων από τις χώρες, με τον Λίβανο να αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ.

Αυτή η κίνηση θα προσφέρει πολλά στις γειτονικές χώρες, θα δημιουργήσει ένα ευρύ πλαίσιο συνεργασίας και θα εδραιώσει απόλυτα τη θέση της Κύπρου ως της χώρας-γέφυρας της ΕΕ με τη Μέση Ανατολή, κάτι που άλλωστε δοκιμάστηκε με τεράστια επιτυχία τα τελευταία χρόνια. Στο εξάμηνο της προεδρίας της, η Κύπρος θα έχει την ευχέρεια να καθορίσει το πότε θα συζητηθεί τι και να θέσει προτεραιότητες. Κι αυτό η Αγκυρα το γνωρίζει καλά.

Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ