Πώς το NBA «τσιμπάει» τους τζογαδόρους – Οι φορείς, τα data, οι «κατάσκοποι» και το FBI

Το NBA στη δίνη του στοιχηματικού κυκλώνα. Έναν χρόνο αφόρου απέκλεισε απέκλεισε ισοβίως τον παίκτη των Τορόντο Ράπτορς, Τζοντέι Πόρτερ, ο οποίος καταδικάστηκε επειδή αποκάλυπτε εμπιστευτικές πληροφορίες σε παίκτες στοιχημάτων και στοιχημάτιζε και ο ίδιος σε αγώνες, ένα νέο σκάνδαλο ταλανίζει το κορυφαίο πρωτάθλημα του πλανήτη. Με το FBI να έχει ήδη προχωρήσει στις συλλήψεις του αστέρα των Miami Heat, Τέρι Ροζίερ, αλλά και προπονητή των Portrland Trail Blazers, Τσόνσι Μπίλαπς, ανοίγοντας τον ασκό του Αιόλου για ακόμη μία φορά.

Η επιχείρηση του FBI διήρκεσε τέσσερα χρόνια και μέχρι στιγμής οδήγησε σε συνολικά 31 συλλήψεις σε 11 πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων 13 μελών της ιταλικής μαφίας «Cosa Nostra»), ενώ πέραν των Μπίλαπς και Ροζίερ, περάστηκαν χειροπέδες και στον πρώην παίκτη και προπονητή Ντέιμον Τζόουνς.

Πώς, όμως, το NBA παρακολουθεί τη ύποπτη στοιχηματική δραστηριότητα και καταφέρνει να ανακαλύπτει όσους… δελεάζονται από το «εύκολο χρήμα» ή την «αρρώστια» του τζόγου; Πρόκειται για μια πολύπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές συνεργασίες. Επί της ουσίας παρακολούθηση της περίφημης «στοιχηματικής ακεραιότητας» στο NBA βασίζεται σε ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα συμμόρφωσης και παρακολούθησης που έχει καθιερωθεί εδώ και χρόνια, αλλά διαρκώς εξελίσσεται και περιλαμβάνει εκτενή εκπαίδευση για όλους τους εμπλεκόμενους, αλλά κυρίως, τη χρήση της τεχνολογίας με τη συστηματική συλλογή και ανάλυση δεδομένων στοιχηματισμού.

ΟΙ «ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΙ» ΤΟΥ NBA

Το ίδιο το NBA διαθέτει μια εσωτερική ομάδα αφοσιωμένη στην παρακολούθηση και τη διερεύνηση τέτοιων περιστατικών. Αποτελείται από δικηγόρους και έναν πλήρους απασχόλησης επιστήμονα δεδομένων (data scientist). Επικεφαλής είναι ανώτεροι παράγοντες του πρωταθλήματος, όπως ο Νταν Σπίλεϊν και η Ελίζαμπεθ Μάρινγκερ, πρώην ομοσπονδιακή εισαγγελέας.

Ο ρόλος της συγκεκριμένης ομάδας ανθρώπων είναι συγκεκριμένος και αφορά αρχικά στη διερεύνηση ασυνήθιστων στοιχημάτων ή κινήσεων αποδόσεων (line movements). Ελέγχουν αν μια κίνηση οφείλεται σε κάτι αθώο (π.χ., ένας ξαφνικός τραυματισμός) ή σε κάτι ύποπτο, σε συνεργασία με τα τμήματα λειτουργίας μπάσκετ (basketball operations) και ασφάλειας του πρωταθλήματος.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΚΑΙ… ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Το NBA αξιοποιεί την τεχνογνωσία εξωτερικών φορέων που ειδικεύονται στην ακεραιότητα των στοιχηματικών αγορών. Βασικότερος «σύμμαχος» η Sportradar. Ο επίσημος διανομέας δεδομένων στοιχηματισμού του NBA (και όχι μόνο) παγκοσμίως. Η εταιρεία παρακολουθεί την παγκόσμια στοιχηματική δραστηριότητα για τον εντοπισμό πιθανής απάτης (fraud). Μπορεί να ειδοποιήσει τη Λίγκα εάν ένας παίκτης ή προσωπικό του πρωταθλήματος τοποθετήσει στοίχημα στο NBA, κάτι που απαγορεύεται.

Δεύτερος κορυφαίος «σύμμαχος» στη μάχη κατά του τζόγου, η U.S. Integrity. Επί της ουσίας είναι το σύστημα «έγκαιρης προειδοποίησης» για αθλητικά στοιχήματα και είναι εταιρεία συνεργαζόμενη με πρωταθλήματα, στοιχηματικές εταιρείες και ρυθμιστικές αρχές στις ΗΠΑ. Μάλιστα, χρησιμοποιεί έναν δικό της αλγόριθμο, για να εντοπίζει «ανώμαλα» στοιχήματα και ασυνήθιστα μεγάλες κινήσεις αποδόσεων. Όταν εντοπίζεται κάτι ύποπτο, αποστέλλεται σε αναλυτή για περαιτέρω έλεγχο και σήμανση (flagging). Ωστόσο, δεν έχει προσωπικά δεδομένα των παικτών, αλλά συλλέγει μοναδικούς αναγνωριστικούς αριθμούς δελτίων (unique ticket identifiers).

ΟΙ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Κάθε φορά που κάποιος παίκτης του στοιχήματος κερδίζει, κάποιος χάνει. Και αυτός δεν είναι άλλος από τις στοιχηματικές εταιρείες. Οι οποίες δεν συνεργάζονται απλά με το NBA, αλλά διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στο να «πιαστούν» οι… πονηροί. Είναι χαρακτηρισιτκό ότι υπάρχουν επίσημες συμβάσεις εγγυήσεις συνεργασίας με το NBA, υποχρεώνοντας σε κοινή χρήση δεδομένων και στην αναγνώριση και αναφορά ύποπτης δραστηριότητας.

Οι ίδιες οι εταιρείες διαθέτουν παγκόσμιες ομάδες κινδύνου και συναλλαγών (global risk and trading teams) που αναζητούν κινήσεις αποδόσεων εκτός του κανόνα και τις αναφέρουν σε φορείς όπως η U.S. Integrity. Κάτι, βεβαίως, που υποκρύπτει και… σύγκρουση συμφερόντων, καθώς υπάρχει συχνά η αντίδραση πως «βλέπουν ως ύποπτες όλες τις κινήσεις που τους κάνουν να χάνουν». Αλλά από την άλλη, όταν μια στοιχηματική αισθάνεται ανησυχία για συγκεκριμένες αποδόσεις, συχνά αποσύρει τις αγορές στοιχηματισμού για αυτά τα γεγονότα.

Τέλος, το ΝΒΑ έχει αναπτύξει στενές σχέσεις συνεργασίας με την International Betting Integrity Association (IBIA). Ένα δίκτυο παγκόσμιων στοιχηματικών φορέων που ανταλλάσσουν πληροφορίες περιστασιακά (ad hoc basis). Με σκοπό να μειωθεί η δυνατότητα όσων θέλουν να παρανομήσουν, να το κάνουν σε κάποια μακρινή ή… εξωτική αγορά.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ

Πώς έφτασε το FBI και το ΝΒΑ στις συλλήψεις και την ταυτοποίηση των κατηγορούμενων; Όπως και στην περίπτωση του Τζοντέι Πόρτερ, παρατηρήθηκε ασυνήθιστα μεγάλη στοιχηματική δραστηριότητα (σ.σ. ο εν λόγω είχε… επενδύσει στο under στα προσωπικά του στατιστικά σε δύο συγκεκριμένες βραδιές). Μάλιστα, αυτά τα στοιχήματα ήταν τα μεγαλύτερα κερδοφόρα στοιχήματα στο NBA για εκείνες τις μέρες σε τουλάχιστον μία μεγάλη εταιρεία (DraftKings).

Αντίστοιχη περίπτωση και η σύλληψη του Ροζίερ. Οι στοιχηματικές εταιρείες σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ επεσήμαναν «ύποπτο ενδιαφέρον» για στοιχήματα στα στατιστικά του Ροζίερ στον αγώνα Χόρνετς-Πέλικανς στις 23 Μαρτίου 2023. Συμπεριλαμβανομένων 30 στοιχημάτων σε 46 λεπτά από έναν επαγγελματία παίκτη συνολικού ύψους 13.759 δολαρίων. Το ποντάρισμα αφορούσε στο under του Ροζίερ σε πόντους, ριμπάουντ και ασίστ. Οι εταιρείες αποφάσισαν να αποσύρουν τα ειδικά στοιχήματα για τον βετεράνο γκαρντ, ενώ ο Ροζίερ έπαιξε μόλις 10 λεπτά και μετά αποχώρησε από το παιχνίδι, επικαλούμενος τραυματισμό στο πόδι.

Την ίδια στιγμή, η υπόθεση του Τσόνσι Μπίλαπς εμφανίζεται να είναι διαφορετική, αλλά και η δική του σύλληψη και συμπερίληψη στη δικογραφία για τον παράνομο στοιχηματισμό, έγινε μετά από συνεργασία όλων των παραπάνων φορέων με το NBA. Ο Μπίλαπς συνελήφθη στο Όρεγκον και κατηγορείται για παράνομη επιχείρηση πόκερ που συνδέεται με τη μαφία. Ουσιαστικά κατηγορείται ότι έστηνε παιχνίδια πόκερ. Και κάπως έτσι… έμπλεξε!

Όπως έχει δηλώσει ο Επίτροπος Άνταμ Σίλβερ, το νόμιμο πλαίσιο του στοιχηματισμού, σε αντίθεση με τον παράνομο στοιχηματισμό, προσφέρει διαφάνεια, επιτρέποντας την παρακολούθηση και τον εντοπισμό τέτοιων αποκλινουσών συμπεριφορών μέσω εξελιγμένων συστημάτων.