Τι θα ήταν η αμερικανική late-night τηλεόραση χωρίς να καυτηριάζει καθημερινά την πολιτική; Από τότε που το ABC αποφάσισε να θέσει επ’ αόριστον εκτός αέρα τον Τζίμι Κίμελ για τα σχόλιά του σχετικά με τη δολοφονία του Τσάρλι Κερκ, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει καλέσει σε ακόμα πιο σκληρή στάση απέναντι στους παρουσιαστές των βραδινών εκπομπών.

Η πολιτική σάτιρα, όμως, είναι κομμάτι του DNA της late-night από τη δεκαετία του ’50, όταν το NBC παρουσίασε το Tonight Show. Ο Στιβ Άλεν, πρώτος οικοδεσπότης, σατίριζε τους πολιτικούς με χιούμορ πιο ήπιο και αυτοσαρκαστικό. Με τον Τζόνι Κάρσον, από το 1962, το σόου έγινε θεσμός: μέσα από μιμήσεις και πειράγματα αποκάλυπτε τις αντιφάσεις της εξουσίας, ενώ ο ίδιος θεωρήθηκε συχνά πιο αξιόπιστος σχολιαστής της επικαιρότητας από τα δελτία ειδήσεων.

Από τον Νίξον στον Τραμπ

Το 2022, μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Social Science Research έδειξε πως οι συνεχείς αναφορές του Τζόνι Κάρσον στον Ρίτσαρντ Νίξον και το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη δραματική πτώση της δημοτικότητας του προέδρου. Έκτοτε, η παρουσία πολιτικών σε late-night σόου παγιώθηκε ως αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής σκηνής.

Ο Ρόναλντ Ρέιγκαν, με τη φιλική του σχέση με τον Κάρσον, νομιμοποίησε τη συγχώνευση πολιτικής και ψυχαγωγίας, ενώ από τη δεκαετία του ’90 η πρακτική αυτή εντάχθηκε στρατηγικά στις προεκλογικές καμπάνιες. Ορόσημο σε αυτή τη μετάβαση υπήρξε η εμφάνιση του Μπιλ Κλίντον με το σαξόφωνό του στο Arsenio Hall Show το 1992· μια στιγμή που δεν έμεινε μόνο στην ποπ κουλτούρα, αλλά σηματοδότησε την απαρχή μιας νέας εποχής, όπου η πολιτική επικοινωνία αντλούσε δυναμική από τη γλώσσα της ψυχαγωγίας.


Αργότερα, ο Τζορτζ Μπους ανέβηκε στη σκηνή του Late Show με τον Ντέιβιντ Λέτερμαν, ενώ το 2009 ο Μπαράκ Ομπάμα έγινε ο πρώτος εν ενεργεία πρόεδρος που φιλοξενήθηκε στο Tonight Show. Έκτοτε, οι Αμερικανοί ηγέτες αποδέχθηκαν ότι η σάτιρα της late-night δεν ήταν εξαίρεση αλλά αναπόσπαστο στοιχείο της δημόσιας εικόνας τους.


Ο Ντόναλντ Τραμπ, αντίθετα, ήταν ήδη φιγούρα της late-night πριν καν ασχοληθεί με την πολιτική. Στην εμφάνισή του το 2016 στον Τζίμι Φάλον, το διάσημο «ανακάτεμα των μαλλιών» έδωσε ανθρώπινη διάσταση στον αμφιλεγόμενο υποψήφιο – κίνηση για την οποία ο Φάλον μετάνιωσε. Σύντομα ο Τραμπ μετατράπηκε από πρόθυμο καλεσμένο σε δριμύ επικριτή, στοχοποιώντας κυρίως τον Κίμελ.


Η απόφαση της CBS το 2025 να ακυρώσει αιφνιδιαστικά το Late Show του Στίβεν Κολμπέρ θεωρήθηκε πολιτικά υποκινούμενη, παρά τις επίσημες δικαιολογίες περί οικονομικών δυσκολιών. Παράλληλα, σύμφωνα με άρθρο του Guardian, οι πιέσεις του Τραμπ προς το ρυθμιστικό πλαίσιο των media και οι επιχειρηματικές κινήσεις εταιρειών όπως η Nexstar φανερώνουν μια γενικότερη προσπάθεια ελέγχου του τοπίου.


Στο σημερινό τοπίο, όπου τα έσοδα συρρικνώνονται και η τηλεθέαση κατακερματίζεται σε δεκάδες πλατφόρμες, η late-night κωμωδία απειλείται να χάσει όχι μόνο την απήχησή της αλλά και τον ρόλο της ως ουσιαστική πολιτική φωνή. Κι όμως, η απομάκρυνση του Κίμελ λειτούργησε ως πυροκροτητής: οι υπόλοιποι παρουσιαστές απάντησαν με καυστικά σκετς στραμμένα ευθέως κατά του Τραμπ, παρουσιάζοντάς τον ως αυταρχικό ηγέτη και αποδεικνύοντας ότι η σάτιρα παραμένει το τελευταίο καταφύγιο αμφισβήτησης της εξουσίας.


Η επιμονή τους δείχνει ότι, ακόμα κι αν οι εποχές άλλαξαν, η late-night εξακολουθεί να είναι καθρέφτης της αμερικανικής πολιτικής ζωής και να προσφέρει τη δική της –συχνά καυστική– αλήθεια.