Ένας ακτιβιστής – μίμος αναπαρέστησε με μεγαλείο ψυχής τον μονόλογο του Τσάρλι Τσάπλιν από την ταινία «Ο Μεγάλος Δικτάτωρ», καθώς έπεφτε θύμα σύλληψης στο Λονδίνο από την βρετανική αστυνομία, με την κατηγορία της διαμαρτυρίας υπέρ του οργανισμού Palestine Action που απαγορεύτηκε ως τρομοκρατική οργάνωση.

Το έγκλημά της Palestine Action ήταν η παρέμβαση με κόκκινες μπογιές σε αεροδρόμιο της Αγγλίας, που συμβόλιζαν «το αίμα με το οποίο έχει βάψει η Μεγάλη Βρετανία τα χέρια της» κατά την οργάνωση.

Κατά την σύλληψή του ο μίμος, ντυμένος Σαρλό, ο ρόλος σήμα – κατατεθέν του Τσάπλιν, έπαιζε μέσα από ένα ηχειάκι τον ιστορικό μονόλογο που μιλά για την αγάπη, το μίσος, τον αγώνα, την αλληλεγγύη, την ευτυχία και έναν κόσμο που χωράει όλους τους λαούς, περνώντας ένα μήνυμα ειρήνης. Ο αστυνομικός που βάσει οδηγίας κατέταξε τον διαδηλωτή στην ίδια κατηγορία με τους τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους, κοιτούσε αποσβολωμένος.


Ακούγοντας τον θρυλικό μονόλογο που καλεί τους λαούς να μην γίνουν τροφή για τα κανόνια, ο αστυνομικός δεν καταλάβαινε τι ακριβώς συμβαίνει και προσπαθούσε να εξηγήσει στον μίμο πως θα συλληφθεί και την διαδικασία.

Είναι χαρακτηριστικό πως ο άνθρωπος που έκανε την πιο θρυλική διαμαρτυρία ενός ατόμου, ένα one man show είχε απλά ένα χαρτόνι με την παλαιστινιακή Γκερνίκα, την παραλλαγή του έργου του Πικάσο. Δεν εξέφρασε στήριξη στην Palestine Action, δεν έκανε τίποτα πέρα από τον ρόλο του μίμου με τον μονόλογο του Τσάπλιν και συνελήφθη για αυτό.

Η ιστορία του Μεγάλου Δικτάτορα που «έκαψε» την αστυνομία

Ο Μεγάλος Δικτάτορας ήταν η πρώτη ταινία του Τσάπλιν με διάλογο. Ο Τσάπλιν υποδύεται έναν μικρό Εβραίο κουρέα, που ζει στο γκέτο, όσο και τον Χίνκελ, τον δικτάτορα ηγέτη της Τομαΐνιας. Στην αυτοβιογραφία του, ο Τσάπλιν αναφέρει τα εξής: «Δεν χρειάζεται να είσαι Εβραίος για να είσαι αντιναζιστής. Αρκεί να είσαι ένας κανονικός, αξιοπρεπής άνθρωπος».

Ο Τσάπλιν και ο Χίτλερ γεννήθηκαν με διαφορά μιας εβδομάδας. «Υπήρχε κάτι παράξενο στην ομοιότητα μεταξύ του Μικρού Αλήτη και του Αδόλφου Χίτλερ, που αντιπροσώπευαν τους αντίθετους πόλους της ανθρωπότητας», γράφει ο βιογράφος του Τσάπλιν, Ντέιβιντ Ρόμπινσον, αναπαράγοντας ένα ανώνυμο άρθρο από το The Spectator της 21ης Απριλίου 1939.

«Ο καθένας με τον δικό του τρόπο εξέφρασε τις ιδέες, τα συναισθήματα, τις προσδοκίες εκατομμυρίων αγωνιζόμενων πολιτών που βρίσκονται στριμωγμένοι ανάμεσα στον πάνω και τον κάτω μύλο της κοινωνίας. (…) Ο καθένας αντανακλούσε την ίδια πραγματικότητα – τη δύσκολη θέση του «μικρού ανθρώπου» στη σύγχρονη κοινωνία. Ο καθένας είναι ένας παραμορφωτικός καθρέφτης, ο ένας για το καλό, ο άλλος για το ανείπωτο κακό».

Ο Τσάπλιν απέκτησε εμμονή περνώντας πολλούς μήνες γράφοντας, σβήνοντας και ξαναγράφοντας την ομιλία για το φινάλε της ταινίας, ένα κάλεσμα για ειρήνη από τον κουρέα που έχει μπερδευτεί με τον Χίνκελ. Και έκανε κάτι τόσο μοναδικό στην ιστορία του κινηματογράφου, που θα μείνει στην αιωνιότητα.

Ολόκληρος ο μονόλογος του Μεγάλου Δικτάτορα

Λυπάμαι, αλλά δεν θέλω να γίνω αυτοκράτορας. Δεν είναι δουλειά μου. Δεν θέλω να κυβερνήσω ή να κατακτήσω κανέναν. Θα ήθελα να βοηθήσω όλους – αν είναι δυνατόν – Εβραίους, μη Εβραίους, μαύρους, λευκούς. Όλοι θέλουμε να βοηθάμε ο ένας τον άλλον. Οι άνθρωποι είναι έτσι. Θέλουμε να ζούμε με την ευτυχία του άλλου, όχι με τη δυστυχία του άλλου. Δεν θέλουμε να μισούμε και να περιφρονούμε ο ένας τον άλλον.

Σε αυτόν τον κόσμο υπάρχει χώρος για όλους. Και η καλή γη είναι πλούσια και μπορεί να προσφέρει σε όλους. Ο τρόπος ζωής μπορεί να είναι ελεύθερος και όμορφος, αλλά έχουμε χάσει τον δρόμο.

Η απληστία έχει δηλητηριάσει τις ψυχές των ανθρώπων, έχει οχυρώσει τον κόσμο με μίσος, μας έχει οδηγήσει με το βήμα της χήνας (σ.σ. των βηματισμό των ναζί) στη δυστυχία και την αιματοχυσία. Έχουμε αναπτύξει ταχύτητα, αλλά έχουμε κλειστεί μέσα μας. Τα μηχανήματα που μας δίνουν αφθονία μας έχουν αφήσει σε έλλειψη.

Η γνώση μας μας έχει κάνει κυνικούς. Η εξυπνάδα μας, σκληρούς και αγενείς. Σκεφτόμαστε πάρα πολύ και αισθανόμαστε πάρα πολύ λίγο. Περισσότερο από μηχανήματα χρειαζόμαστε ανθρωπιά. Περισσότερο από εξυπνάδα χρειαζόμαστε καλοσύνη και ευγένεια. Χωρίς αυτές τις ιδιότητες, η ζωή θα είναι βίαιη και όλα θα χαθούν…

Το αεροπλάνο και το ραδιόφωνο μας έχουν φέρει πιο κοντά. Η ίδια η φύση αυτών των εφευρέσεων φωνάζει για την καλοσύνη των ανθρώπων, φωνάζει για την παγκόσμια αδελφότητα, για την ενότητα όλων μας. Ακόμα και τώρα η φωνή μου φτάνει σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο – εκατομμύρια απελπισμένους άνδρες, γυναίκες και μικρά παιδιά – θύματα ενός συστήματος που κάνει τους ανθρώπους να βασανίζουν και να φυλακίζουν αθώους ανθρώπους.

Μην απελπίζεστε

Σε όσους μπορούν να με ακούσουν, λέω: μην απελπίζεστε. Η δυστυχία που μας έχει πλήξει δεν είναι παρά το πέρασμα της απληστίας, η πικρία των ανθρώπων που φοβούνται την πορεία της ανθρώπινης προόδου. Το μίσος των ανθρώπων θα περάσει, οι δικτάτορες θα πεθάνουν και η εξουσία που πήραν από τον λαό θα επιστρέψει στον λαό. Και όσο οι άνθρωποι πεθαίνουν, η ελευθερία δεν θα χαθεί ποτέ…

Στρατιώτες! Μην μετατρέπεστε σε κτήνη, σε ανθρώπους που σας περιφρονούν, σας υποδουλώνουν, σας ελέγχουν τη ζωή, σας λένε τι να κάνετε, τι να σκέφτεστε και τι να νιώθετε! Που σας εκπαιδεύουν, σας υποβάλλουν σε αυστηρή διατροφή, σας αντιμετωπίζουν σαν ζώα, σας χρησιμοποιούν ως τροφή για τα κανόνια.

Μην παραδίνεστε σε αυτούς τους ανώμαλους ανθρώπους – ανθρώπους-μηχανές με μηχανικά μυαλά και μηχανικές καρδιές! Δεν είστε μηχανές! Δεν είστε ζώα! Είστε άνθρωποι! Έχετε την αγάπη της ανθρωπότητας στις καρδιές σας! Δεν μισείτε! Μόνο όσοι δεν αγαπήθηκαν μισούν – όσοι δεν αγαπήθηκαν και τα λάθη της φύσης! Στρατιώτες! Μην πολεμάτε για τη σκλαβιά! Πολεμήστε για την ελευθερία!

 Ο λαός, έχει τη δύναμη να κάνει αυτή τη ζωή ελεύθερη και όμορφη

Στο 17ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του Λουκά γράφεται: «Η βασιλεία του Θεού είναι μέσα στον άνθρωπο» – όχι σε έναν άνθρωπο ή σε μια ομάδα ανθρώπων, αλλά σε όλους τους ανθρώπους! Σε εσάς! Εσείς, ο λαός, έχετε τη δύναμη – τη δύναμη να δημιουργείτε μηχανές. Τη δύναμη να δημιουργείτε ευτυχία! Εσείς, ο λαός, έχετε τη δύναμη να κάνετε αυτή τη ζωή ελεύθερη και όμορφη, να κάνετε αυτή τη ζωή μια υπέροχη περιπέτεια.

Τότε – στο όνομα της δημοκρατίας – ας χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη – ας ενωθούμε όλοι. Ας αγωνιστούμε για έναν νέο κόσμο, έναν αξιοπρεπή κόσμο που θα δώσει στους ανθρώπους την ευκαιρία να εργαστούν, που θα δώσει στους νέους ένα μέλλον και στους ηλικιωμένους ασφάλεια. Με την υπόσχεση αυτών των πραγμάτων, οι βάρβαροι ανέβηκαν στην εξουσία. Αλλά ψεύδονται! Δεν εκπληρώνουν αυτή την υπόσχεση. Ποτέ δεν θα την εκπληρώσουν!

Οι δικτάτορες ελευθερώνουν τους εαυτούς τους, αλλά υποδουλώνουν τον λαό! Ας αγωνιστούμε τώρα για να εκπληρώσουμε αυτή την υπόσχεση! Ας αγωνιστούμε για να ελευθερώσουμε τον κόσμο, να καταργήσουμε τα εθνικά εμπόδια, να εξαλείψουμε την απληστία, το μίσος και τη μισαλλοδοξία.

Ας αγωνιστούμε για έναν κόσμο λογικής, έναν κόσμο όπου η επιστήμη και η πρόοδος θα οδηγήσουν στην ευτυχία όλων των ανθρώπων. Στρατιώτες! Στο όνομα της δημοκρατίας, ας ενωθούμε όλοι!