Οδοιπόροι στην άγνωστη, ιδιωτική ζωή της πόλης

Mε ένα χάρτη στο χέρι επισκεφθήκαμε νεοκλασικά σπίτια, υπόγεια πολυκατοικιών, ημιτελείς οικοδομές αλλά και ταράτσες όπου σε λίγα τετραγωνικά ακούσαμε συγκινητικές ιστορίες.

Όλα αυτά συνέβησαν στο Χ Apartments. Ένα project που διοργάνωσε η Στέγη στο πλαίσιο το Fast Forward Festival όπου Έλληνες και ξένοι σκηνοθέτες, κινηματογραφιστές, εικαστικοί, ηθοποιοί και χορογράφοι παρουσίασαν σε οκτώ ιδιωτικά σπίτια τις περφόρμανς τους.

Οι διαδρομές ήταν δύο: πλατεία Αττικής και Μεταξουργείο. Εμείς ακολουθήσαμε την πρώτη διαδρομή. Η περιπλάνησή μας ξεκίνησε από το καφέ Pronto.

Στάση 1η: Το κτήριο του 1907 στην Αριστομένους με τα μπλε κάγγελα. Μπήκα από την μπροστινή πόρτα. Φόρεσα τα ακουστικά που βρήκα στην είσοδο και ακολούθησα πιστά τις οδηγίες για το πώς θα κινηθώ μέσα στο χώρο. Οι ιστορίες των ενοίκων και των γειτόνων με ταξίδεψαν πολλά χρόνια πίσω τότε που το κτήριο λειτουργούσε ως νηπιαγωγείο. Στον 1ο όροφο στο βάθος στο μικρό μπαλκονάκι με περίμενε μία έκπληξη! Μαστίχα και λουκούμι. Στη συνέχεια κατευθύνθηκα σε ένα άδειο δωμάτιο όπου μια γυμνή, ηλικιωμένη γυναίκα ασάλεφτη ατένιζε έξω από ένα μισόκλειστο παράθυρο τα «μεγαλεία μιας άλλης εποχής».

Στάση 2η: Στο αδιέξοδο δρομάκι της οδού Λήθης ακουγόταν κλασική μουσική. Ένα παλιό εξωτερικά κτήριο αλλά με το άνοιγμα της πόρτας αντικρύσαμε ένα γιαπί μιας σύγχρονης οικοδομής. Ο άντρας που μας υποδέχθηκε «διαχειριστής σε ένα ερείπιο χωρίς παρελθόν» όπως μας είπε χαρακτηριστικά, μας μίλησε για τη μεγάλη αγάπη του τις γάτες αλλά και για τους μετανάστες που εισέβαλλαν κάποια στιγμή στο σπίτι. Από τότε το σπίτι είναι περικυκλωμένο με ειδικό απροσπέλαστο συρματόπλεγμα και μοιάζει με φυλακή. Στη συνέχεια αφού φορέσαμε κράνη ανεβήκαμε στον 3ο όροφο της οικοδομής. Εδώ διαβάσαμε μια συγκινητική ιστορία ενώ στο διπλανό δωμάτιο συναντήσαμε τις αδερφές Μπόλλα να παίζουν καταπληκτικές μελωδίες στο πιάνο. Κατά την αναχώρισή μας ο ιδιοκτήτης μας ζήτησε να απαντήσουμε στην ερώτηση: «Εάν μπορείς να διαγράψεις το παρελθόν»;

Στάση 3η: Στο μικροσκοπικό υπόγειο της οδού Τεγέας, το γεμάτο από φωτογραφίες του Χριστού, ακούσαμε την απίστευτη ιστορία του Α. Μπάρι από τη Ν. Γουινέα. Μέσα από ένα χάρτη μας μίλησε για τις «διαδρομές» της ζωής του: Κορυδαλλός, Σάμος, Γερμανία, Σμύρνη…αλλά και για την Ελληνίδα φίλη του που ενώ είναι μουσουλμάνος προσπαθεί να τον πείσει να βαφτιστεί χριστιανός.

Στάση 4η: Μετά από μια σύντομη περιήγηση στο «σκοτάδι» και την ιστορία του ενοίκου να ακούγεται από τα εγκατεστημένα ηχεία μάς έβαλαν να καθίσουμε τοποθετώντας μας κάποια αντικείμενα στα χέρια. Η έκπληξη ήταν μεγάλη όταν ανοίξαμε τα μάτια και αντικρίσαμε ένα κοριτσάκι και αυτά -που μας έβαζε στα χέρια- ήταν τα παιχνίδια του! Κατά την έξοδό μας ο Σύρος πατέρα του μας έγραψε σε ένα πίνακα ότι «Η ζωή είναι ταξίδι» και μας χάρισε ένα «βιογραφικό διαβατήριο από τη Συρία».

Στάση 5η: Η διαδρομή μας μέσα από τα στενά και την πλατεία Αμερικής καταλήγει στο νεοκλασικό ξενοδοχείο Exit. Ανεβαίνουμε στον 3ο όροφο. Εδώ όλα είναι κόκκινα. Ξαπλώνουμε στο διπλό κρεβάτι και μας τραγουδούν live τρία τραγούδια. Ο εφήμερος έρωτας και το αντίτιμό του… με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Στάση 6η: Εδώ έχει στηθεί μια ραδιοφωνική εκπομπή και παίρνουμε μέρος. Γνωρίζουμε τον 21χρονο Κασίμ από τη Σιέρα Λεόνε που θέλει να γίνει δημοσιογράφος. Ενώ έχει γεννηθεί στην Ελλάδα και έχει φοιτήσει σε ελληνικά σχολεία πρέπει να δώσει εξετάσεις για να αποκτήσει την ιθαγένεια.

Στάση 7η: Μας υποδέχεται η Άννα. Μια χαμογελαστή, αισιόδοξη γυναίκα από τη Μολδαβία που μένει στο λιλιπούτειο δωματιάκι μιας ταράτσας. Μας κερνάει λικέρ αρμπαρόριζα και μας μιλάει για τις προσδοκίες της καθώς επίσης και για την κρεμμυδόπιτα που έφτιαξε για να διώχνει από τα όνειρά της το νεκρό άντρα της που την καλεί κοντά του!

Τελευταία μας στάση, το Άσυλο Ανιάτων, στην Αγ. Ζώνης 39 που από το 1893 συνεχίζει αδιάκοπα τη λειτουργία του μέχρι σήμερα, χωρίς καμία κρατική επιδότηση… Σήμερα περιθάλπτει 180 ασθενείς με χρόνια νοσήματα. Περιπλανηθήκαμε σε μια άδεια πτέρυγα που έγινε μάρτυρας των διαφορετικών όψεων και πτυχών ζωής.

Ιδέα: Matthias Lilienthal
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Κάτια Αρφαρά & Anna Mülter
Έρευνα: Πρόδρομος Τσινικόρης

Καλλιτέχνες:
Διαδρομή 1: Άγιος Παύλος – Κολωνός
Ανδρέας Αγγελιδάκης (GR), Γιώργος Δρίβας (GR), Σύλλας Τζουμέρκας (GR),Ant Hampton (UK/CH), Markus Öhrn (SE/DE), Akira Takayama (JA), Doris Uhlich (AT)
Διαδρομή 2: Αγίου Μελετίου – Κυψέλη
Ανέστης Αζάς (GR), Τζένη Αργυρίου (GR), Ελένη Ευθυμίου (GR), Alexandra Bachzetsis (GR/CH), Chris Kondek (USA/DE), Boris Nikitin (CH), Taldans (Filiz Sizanli & Mustafa Kaplan) (TR), Daniel Wetzel (DE)

Στο πλαίσιο του «X Apartments» θα διεξαχθεί συζήτηση τη Δευτέρα 25 Μαΐου με τίτλο Τέχνη, πολιτική και η «κοινωνική στροφή»: Επανεξετάζοντας το ρόλο της αισθητικής στις σύγχρονες ανθρώπινες γεωγραφίες.
Στο Goethe-Institut Athen (Ομήρου 14-16) στις 19:30
Συμμετέχουν:
Christopher Balme: Καθηγητής Θεατρικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και Πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Θεατρικής Έρευνας
Shannon Jackson: Διευθύντρια του Καλλιτεχνικού Ερευνητικού Κέντρου και Καθηγήτρια Ρητορικής και Σπουδών Θεάτρου, Χορού και Περφόρμανς στη Σχολή Δημόσιας Πολιτικής Goldman του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ

Επιστημονική επιμέλεια και συντονισμός:
Κάτια Αρφαρά, Δρ Ιστορίας της Τέχνης – Θεατρολόγος, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών

Μαρία Παπουτσή