Σε δημοψήφισμα για τους θεσμούς της Πρίστινα ψηφίζουν οι Σέρβοι του Κοσόβου
Παρά την αντίθεση του Βελιγραδίου και του διεθνούς παράγοντα, τέσσερις δήμοι με σερβικό πληθυσμό στο βορρά του Κοσόβου ψηφίζουν σε δημοψήφισμα για τον καθορισμό της στάσης τους έναντι της Πρίστινα. «Αποδέχεστε τους θεσμούς της αποκαλούμενης δημοκρατίας του Κοσόβου;» είναι το ερώτημα στο οποίο καλούνται να απαντήσουν με «ναι» ή «όχι» οι Σέρβοι στους δήμους Κόσοβσκα Μιτρόβιτσα, Ζβέτσαν, Ζούμπιν Πότοκ και Λεποσάβιτς. Παράνομο θεωρεί το δημοψήφισμα η κυβέρνηση του Κοσόβου· δεν έχει νομική ισχύ, υπογραμμίζει η πολιτική αποστολή του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο (UNMIK). Αντίθετη στη διεξαγωγή η Σερβία· αντιδρά και η ΕΕ.
Παρά την αντίθεση του Βελιγραδίου και του διεθνούς παράγοντα, τέσσερις δήμοι με σερβικό πληθυσμό στο βορρά του Κοσόβου ψηφίζουν σε δημοψήφισμα για τον καθορισμό της στάσης τους έναντι της Πρίστινα. «Αποδέχεστε τους θεσμούς της αποκαλούμενης δημοκρατίας του Κοσόβου;» είναι το ερώτημα στο οποίο καλούνται να απαντήσουν με «ναι» ή «όχι» οι Σέρβοι στους δήμους Κοσόβσκα Μιτρόβιτσα, Ζβέτσαν, Ζούμπιν Πότοκ και Λεποσάβιτς.
Παράνομο θεωρεί το δημοψήφισμα κατά την κυβέρνηση του Κοσόβου, ενώ η πολιτική αποστολή του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο (UNMIK) υπογραμμίζει ότι δεν έχει καμία νομική ισχύ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της τονίζει ότι το δημοψήφισμα δεν είναι ο δρόμος για την εξεύρεση λύσης. «Ούτε η βία, ούτε τα οδοφράγματα, ούτε το δημοψήφισμα είναι λύση» δήλωσε ο Πέτερ Στάνο, εκπρόσωπος του κοινοτικού επιτρόπου για τη Διεύρυνση Στέφαν Φούλε.
Μεταφέροντας τη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το δημοψήφισμα, ο Πέτερ Στάνο υπογράμμισε ότι «η λύση μπορεί να εξευρεθεί αποκλειστικά ειρηνικά και μέσω διαλόγου». Ο ίδιος επισήμανε ότι η Κομισιόν έχει λάβει γνώση για τη θέση του Βελιγραδίου ότι το δημοψήφισμα είναι αντιπαραγωγικό. «Η θέση των αρχών του Βελιγραδίου στο ζήτημα είναι περισσότερο από σαφής» σημείωσε.
Το δημοψήφισμα που διοργανώνεται από την τοπική αυτοδιοίκηση διεξάγεται σήμερα, Τρίτη, και Τετάρτη σε τέσσερις δήμους του βόρειου Κοσόβου, όπου έχουν στηθεί 82 εκλογικά κέντρα. Έως το μεσημέρι της Τρίτης είχε ψηφίσει το 21% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων (4842 ψηφοφόροι).
Το ερώτημα που καλούνται να απαντήσουν με «ναι» ή «όχι» οι Σέρβοι διατυπώνεται ως εξής: «Αποδέχεστε τους θεσμούς της αποκαλούμενης δημοκρατίας του Κοσόβου;».
Η κυβέρνηση της Σερβίας δεν υποστηρίζει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, εκτιμώντας ότι «θα βλάψει τη διαπραγματευτική θέση του Βελιγραδίου στο διάλογο με την Πρίστινα και θα διχάσει το σερβικό πληθυσμό στο Κόσοβο, με δεδομένο ότι οι Σέρβοι νότια του ποταμού Ίμπαρ δεν συμμετέχουν στο δημοψήφισμα».
Ο ίδιος ο Σέρβος πρόεδρος Μπόρις Τάντιτς δήλωσε την Τρίτη ότι το δημοψήφισμα είναι επιζήμιο για τα κρατικά συμφέροντα της χώρας. Επισήμανε ότι κατανοεί την ανάγκη των Σέρβων του βορείου Κοσόβου να εκφράσουν την πολιτική τους βούληση, αλλά επισήμανε πως οι τοπικές κυβερνήσεις δεν μπορούν να κάνουν περισσότερα απ’ ό,τι το κράτος για την επίλυση των προβλημάτων του πληθυσμού στο βόρειο Κόσοβο.
«Αυτή η κίνηση των ηγετών των τοπικών αρχών του βορείου Κοσόβου μόνο να συρρικνώσει τις δυνατότητες του κράτους μπορεί και δεν είναι προς το συμφέρον των Σέρβων της επαρχίας» υπογράμμισε.
Ο δήμαρχος της Κοσόβσκα Μιτρόβιτσα Κρστιμίρ Πάντιτς, αντιθέτως, δήλωσε στο σερβικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό B92 ότι μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος θα ελαττωθεί «η φοβερή πίεση που ασκείται στο βόρειο Κόσοβο και θα ενισχυθεί η διαπραγματευτική θέση της σερβικής αντιπροσωπείας και η θέση της κυβέρνησης και του προέδρου της Σερβίας Μπόρις Τάντιτς στις μελλοντικές συνομιλίες για το Κόσοβο».
Στην Πρίστινα αναμένεται, εν τω μεταξύ, την Τρίτη ο διαμεσολαβητής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινα, Ρόμπερτ Κούπερ.
Πρόκειται να έχει συνομιλίες με την επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Πρίστινα στο διάλογο με το Βελιγράδι, Εντίτα Ταχίρι με θέμα το νέο γύρο συνομιλιών, η ημερομηνία διεξαγωγής του οποίου δεν έχει ακόμη καθορισθεί.
Ο διάλογος ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πρίστινα έχει διακοπεί για πάνω από δύο μήνες, επειδή οι δύο πλευρές δεν συμφωνούν ως προς τον τρόπο, με τον οποίο το Κόσοβο θα εκπροσωπείται σε περιφερειακές και διεθνείς συναντήσεις.