Αϊ Στράτης: το πρώτο πράσινο νησί

Ο Αϊ Στράτης, το νησάκι που βρίσκεται νοτιοδυτικά της Λήμνου, έχει εγγραφεί στην συλλογική μνήμη των Ελλήνων, ως τόπος εξορίας. Εκεί στάλθηκαν σπουδαίοι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο Βάρναλης, ο Ρίτσος, ο Καρούζος, ο Θεοδωράκης και ο Μάνος Κατράκης.

Τώρα όμως φιλοδοξεί να μετατραπεί στο πρώτο πράσινο νησί, καθώς θα είναι το πρώτο νησί στην Ευρώπη μη διασυνδεδεμένο με το ηπειρωτικό δίκτυο που θα καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες των 210 κατοίκων του από ΑΠΕ. Το έργο με τίτλο «Υποστήριξη των Πολιτικών και κάλυψη μελλοντικών αναγκών- Πράσινο Νησί» βρίσκεται στο στάδιο πρόσκληση χρηματοδότησης των σχετικών έργων προς τον Δήμο Αγίου Ευστρατίου. Στόχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας (Γ.Γ.Ε.Τ) του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων που θα είναι η χρηματοδοτούσα Αρχή, ήταν η εξάλειψη των γραφειοκρατικών εμποδίων που αφορούσαν τους Φορείς Υλοποίησης & Διαχείρισης του έργου και τη διαδικασία χρηματοδότησής τους. Τα συγκεκριμένα εμπόδια, όπως υποστηρίζει το υπουργείο, αποτέλεσαν και το βασικό λόγο για τον οποίο δεν είχε προχωρήσει η υλοποίηση του έργου. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 8.903.498,57 ευρώ και περιλαμβάνει τις ακόλουθες παρεμβάσεις:

1. Έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας: Εγκατάσταση στο νησί ανεμογεννητριών ισχύος 500 kW και φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 100 kW, σε συνδυασμό με μονάδες αποθήκευσης της περίσσειας ενέργειας που παράγεται σε συσσωρευτές, αλλά και σε μορφή υδρογόνου.

2. Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και κάλυψη θερμικών και ψυκτικών φορτίων με χρήση Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας (ΓΑΘ) σε δημόσια κτήρια.

3. Αυτόνομες σταθερές εφαρμογές παροχής ενέργειας βασισμένες σε φωτοβολταϊκά και κυψέλες καυσίμου σε κτηνοτροφικές μονάδες του νησιού, οι οποίες δεν έχουν σήμερα πρόσβαση στο ηλεκτρικό δίκτυο της ΔΕΗ.

4. Έργα πράσινων μεταφορών (ηλεκτρικών οχημάτων και οχημάτων υδρογόνου), καθώς και αντίστοιχων σταθμών ανεφοδιασμού. Πιο συγκεκριμένα θα εγκατασταθεί στο νησί σταθμός φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων με ενέργεια προερχόμενη από φωτοβολταϊκά, καθώς και σταθμός ανεφοδιασμού οχημάτων με υδρογόνο («υδρογονάδικο»), ο οποίος θα είναι και ο πρώτος αντίστοιχος σταθμός που υλοποιείται στην Ελλάδα.

5. Λοιπές πράσινες παρεμβάσεις, όπως υδροπονία θερμοκήπια, βιολογική γεωργία, αλιεία και κτηνοτροφία.

Το ΥΠΕΚΑ σχεδίασε το έργο, με φορέα χρηματοδότησης τη Γ.Γ.Ε.Τ. και φορέα υλοποίησης το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), με την υποστήριξη ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Παράλληλα, θα ιδρυθεί άμεσα ο Φορέας Διαχείρισης στον οποίο θα συμμετέχουν η Κοινότητα Αγ. Ευστρατίου, η ΔΕΗ, ΔΕΗ Ανανεώσιμες και το ΚΑΠΕ.

Σε πρώτο στάδιο, όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ, «ο στόχος διείσδυσης των ΑΠΕ θα αγγίξει το ποσοστό του 85%, ενώ σε δεύτερο στάδιο θα εφαρμοστούν μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας σε κτήρια και θα αναπτυχθούν έξυπνα δίκτυα, με στόχο την επίτευξη της διείσδυσης των ΑΠΕ σε ποσοστό της τάξης του 100%. Ο Αϊ Στράτης θα αποτελέσει υπόδειγμα για το «πρασίνισμα» όλων των ελληνικών νησιών. Επιπλέον, θα συμβάλλει στην ανάπτυξη ελληνικής τεχνογνωσίας και εμπειρίας στην υλοποίηση ολοκληρωμένων νησιωτικών συστημάτων με υψηλότατα ποσοστά διείσδυσης ΑΠΕ, αλλά και εφαρμογές μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και «πράσινων» μεταφορών.

Με την ολοκλήρωση του έργου, ο Φορέας Διαχείρισης θα είναι οικονομικά βιώσιμος, με ίδιους πόρους που θα προέρχονται κυρίως από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Το έργο θα συμβάλλει καθοριστικά στη γενικότερη ανάπτυξη του νησιού, καθιστώντας τον Αϊ Στράτη ένα «ανοιχτό εργαστήριο» δοκιμών και ανάπτυξης ελληνικής τεχνογνωσίας στους τομείς της πράσινης ενέργειας και οικολογίας με παγκόσμια αναφορά.»

Κριτική για καθυστέρηση από τη ΝΔ

Οι υπεύθυνοι των Τομέων Πολιτικής Ευθύνης Περιβαλλοντικής Πολιτικής και Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας της Ν.Δ. Κ. Μητσοτάκης και Κ. Χατζηδάκης μετά την ανακοίνωση της πρόσκλησης χρηματοδότησης δήλωσαν οτι έκαναν την ακόλουθη δήλωση: «Χρειάστηκε να περάσουν 18 ολόκληροι μήνες προκειμένου το ΥΠΕΚΑ να προχωρήσει διαδικαστικά τη μετατροπή του Αι Στράτη σε «πράσινο» νησί. Μια πρωτοβουλία της κυβέρνησης της Ν. Δ. με περιβαλλοντικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα, η οποία ήταν δημοσιοποιημένη ήδη από τον Ιανουάριο του 2009 και ώριμη σε μεγάλο βαθμό, έμπλεξε για πολλούς μήνες στα γρανάζια του ΥΠΕΚΑ και ανακοινώθηκε μόλις χθες ακριβώς όπως την είχαμε προετοιμάσει. Κάλλιο αργά παρά ποτέ. »

in.gr