Τυφοειδής πυρετός

Ο τυφοειδής πυρετός οφείλεται στη σαλμονέλα του τύφου (S. Typhi). Ο άνθρωπος
είναι ο κύριος ξενιστής της σαλμονέλας και μπορεί να τη διασπείρει στο περιβάλλον
με τα κόπρανά του. Η μετάδοσή της επέρχεται με τη λήψη μολυσμένου νερού, τροφής
ή γάλακτος. Επίσης, βασικές πηγές μόλυνσης θεωρούνται η ανεπαρκής λειτουργία
του συστήματος ύδρευσης-αποχέτευσης και η επικοινωνία του βόθρου και των πηγαδιών
με το υδρευτικό σύστημα. Το νερό των πηγαδιών μπορεί να μολυνθεί πολύ συχνά
από σαλμονέλες.

Θεωρητικά,
από τη σαλμονέλα του τύφου μπορεί να μολυνθούν όλα τα τρόφιμα. Ωστόσο, ο μεγαλύτερος
κίνδυνος προέρχεται από την κατανάλωση θαλασσινών (κυρίως εκείνων που τρώγονται
ωμά), γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, αβγών, πουλερικών, καθώς και κρέατος
και των προϊόντων του. Ο κίνδυνος από τα χόρτα και τα λαχανικά είναι μικρότερος.
Τα τρόφιμα μολύνονται συνήθως στο στάδιο της παρασκευής τους, από άτομα που
είναι φορείς και είτε το αγνοούν είτε δεν τηρούν τις απαραίτητες συνθήκες υγιεινής
(σωστό πλύσιμο των χεριών, προσεκτικός καθαρισμός των τροφίμων, αποφυγή ανάμειξης
των καθαρών με τα ακάθαρτα τρόφιμα κ.λπ.). Οι μύγες και τα άλλα έντομα έχουν
μικρό μερίδιο ευθύνης για τη μετάδοση των σαλμονελώσεων. Πάντως, μπορούν να
μεταφέρουν σαλμονέλες από τα κόπρανα ενός μολυσμένου ατόμου στα τρόφιμα, μολονότι
αυτός ο τρόπος μετάδοσης δεν είναι ιδιαίτερα συχνός.

Η S. Typhi μπορεί να επιβιώσει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες (-200C). Έχουν
αναφερθεί επιδημίες τυφοειδούς πυρετού που οφείλονται σε παγάκια παρασκευασμένα
από μολυσμένο νερό. Το μικρόβιο επιβιώνει επίσης στη σκόνη (τα τρόφιμα μπορεί
να επιμολυνθούν και μέσω μολυσμένης σκόνης). Στο υγρό περιβάλλον η σαλμονέλα
είναι ιδιαίτερα ανθεκτική και μπορεί να ζήσει σε μολυσμένα νερά αρκετές εβδομάδες
(μέχρι δύο μήνες).

Έπειτα από ένα μέσο χρόνο επώασης δέκα ημερών (3-60 ημέρες) η νόσος εκδηλώνεται
κλινικά με την παρουσία ρίγους, πυρετού, ζάλης, κεφαλαλγίας και δυσκοιλιότητας.
Η άνοδος του πυρετού έχει σταδιακή εξέλιξη και διαρκεί όλη την πρώτη εβδομάδα
της νόσου. Στη φάση αυτή μπορεί να παρατηρηθεί και συμμετοχή του ΚΝΣ, την οποία
ο Ιπποκράτης περιέγραψε ως «τύφο». Ο άρρωστος δεν επικοινωνεί καλά με το περιβάλλον
του και μπορεί να εμφανίσει παραλήρημα. Την ίδια περίοδο μπορεί να παρουσιαστεί
και η τυφική ροδάνθη, ένα αραιό ερυθρό κηλιδώδες εξάνθημα που εντοπίζεται στο
άνω τμήμα της κοιλιάς, τις πλάγιες και τις πίσω περιοχές του θώρακα και διαρκεί
δύο έως τρεις ημέρες. Στις αρχές της δεύτερης εβδομάδας η δυσκοιλιότητα μπορεί
να μεταπέσει σε διάρροια και ο άρρωστος να παραπονείται για αίσθημα διάτασης
και να εμφανίσει βορβορυγμούς. Κατά τη διάρκεια της τρίτης εβδομάδας μπορεί
να παρατηρηθεί σπανιότατα νεφρίτιδα ή ηπατική βλάβη. Χωρίς θεραπεία η νόσος
διαρκεί τέσσερις έως οκτώ εβδομάδες και η αποκατάσταση του ασθενή είναι σταδιακή.

Περιοχές υψηλού κινδύνου

Γενικά, οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται τις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες
διατρέχουν μηδενικό ή ελάχιστο κίνδυνο να μολυνθούν από τη νόσο. Μεγαλύτερος
είναι ο κίνδυνος για όσους ταξιδεύουν σε χώρες με θερμό κλίμα και ανεπαρκείς
υγειονομικές υπηρεσίες όσον αφορά στην αποχέτευση και τον καθαρισμό του νερού
(ειδικότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες της κεντρικής και νότιας Αμερικής, της
Ασίας και της Αφρικής). Τα παιδιά της σχολικής ηλικίας κινδυνεύουν περισσότερο,
η νόσησή τους όμως δεν είναι τόσο σοβαρή όσο αυτή των παιδιών ηλικίας κάτω των
δύο ετών.

health.in.gr