Tα Σπορ Πρωτότυπα του διάσημου 24ωρου αγώνα αντοχής έγιναν την
τελευταία δεκαετία πεδία τεχνολογικής καινοτομίας και οικολογικής
προόδου, που άλλες μορφές αγώνων τέτοιου βεληνεκούς δίσταζαν να
υιοθετήσουν.
Περιγραφή του κόκπιτ του Audi R15 TDI 1. Το κουμπί της μίζας ενεργοποιεί τον V10 πετρελαιοκινητήρα των 5.5 λίτρων. 2. Με τους δύο διακόπτες του Traction Control ο οδηγός μπορεί να αυξήσει (ASR+) ή να μειώσει (ASR-) το βαθμό επέμβασης του ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου της πρόσφυσης. 3. Η οθόνη ενδείξεων στο πάνω μέρος του τιμονιού δείχνει την επιλεγμένη σχέση του κιβωτίου και το χρόνο του τελευταίου γύρου. 4. Με τα πολύχρωμα κουμπιά ελέγχου συστημάτων ο οδηγός μπορεί να ρυθμίσει την κατανομή πέδησης (γκρι), να επιλέξει «νεκρή» σχέση στο κιβώτιο (πράσινο) ή όπισθεν (κίτρινο) καθώς και τη ρύθμιση έκτακτης ανάγκης του κιβωτίου (κόκκινο). 5. Η μεγάλη κεντρική οθόνη του τιμονιού προβάλλει ό,τι επιλέξει ο οδηγός, από την κατανομή της πέδησης μέχρι την ποσότητα καυσίμου που απομένει. 6. Με τον αεροπορικού τύπου διακόπτη του πυροσβεστήρα ενεργοποιείται το σύστημα πυρόσβεσης του αυτοκινήτου σε ενδεχόμενο ατύχημα. 7. Ο κεντρικός πίνακας οργάνων και διακοπτών είναι κατασκευασμένος από ανθρακονήματα και αλουμίνιο και έχει υποστεί αλλεπάλληλες δοκιμές πρόσκρουσης. 8. Με τον περιστροφικό διακόπτη ο οδηγός μπορεί να αλλάξει τις ρυθμίσεις του κινητήρα ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες για τη σχέση απόδοσης / οικονομίας. 9. Πίσω από το τιμόνι βρίσκονται οι αλουμινένιοι μοχλοδιακόπτες (paddles) αλλαγής ταχύτητας. 10. Χρειάζεται μόνο το τράβηγμα ενός ελαστικού σκοινιού για να λυθεί ο οδηγός από το κάθισμα ώστε να επιτευχθεί η ταχύτερη δυνατή αλλαγή οδηγού.
Τέσσερις κατηγορίες, ένας στόχος: Η νίκη
Ο χώρος των σπορ πρωτοτύπων αγωνιστικών αυτοκινήτων, του οποίου κορωνίδα είναι οι 24 Ώρες του Le Mans –που φέτος θα διεξαχθούν το Σαββατοκύριακο (12-13/6)- είναι ένα από τα πρωταρχικά πεδία του παγκόσμιου motorsport στα οποία ξεκίνησε να βρίσκει εφαρμογή η τεχνολογική καινοτομία και η οικολογική πρόοδος.
Πέρασαν τέσσερα χρόνια από την πρώτη νίκη αυτοκινήτου με κινητήρα πετρελαίου σε αγώνα τέτοιου επιπέδου και βεληνεκούς. Σε αυτή την περίοδο η παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία είχε σημαντικά οφέλη στην εξέλιξη των πετρελαιοκινητήρων:
Οι ρύποι και η κατανάλωση μειώθηκαν όσο εξελισσόταν στους αγώνες η τεχνολογία ψεκασμού πετρελαίου Common Rail, ενώ η διαρκής βελτίωση της ροπής έκανε τους κινητήρες πιο αποδοτικούς. Επιπλέον, από το 2008 ο χώρος υιοθέτησε τα βιοκαύσιμα σε ποσοστό 10% και, από φέτος, απελευθέρωσε τη χρήση και υβριδικών αγωνιστικών πρωτοτύπων!
Τα αυτοκίνητα του Le Mans χωρίζονται σε δύο βασικές «οικογένειες»: Πρωτότυπα και Grand Touring. Τα Πρωτότυπα είναι σχεδιασμένα και εξελιγμένα αποκλειστικά για τους αγώνες. Τα GT είναι τροποποιημένα αυτοκίνητα παραγωγής, που μπορούν να πάρουν αγωνιστική άδεια (ομολογκασιόν) για αγώνες.
Μια μεγάλη αυτοκινητοβιομηχανία χρειάζεται να κατασκευάσει 100 τέτοια αυτοκίνητα για να πάρει ομολογκασιόν για την κατασκευή και συμμετοχή αγωνιστικής έκδοσης, ενώ μια μικρότερου μεγέθους εταιρεία χρειάζεται να κατασκευάσει 25 αντίτυπα παραγωγής από το αυτοκίνητο με το οποίο σκοπεύει να αγωνιστεί.
Καθεμιά από τις δύο «οικογένειες» των σπορ αυτοκινήτων του Le Mans έχει δύο υποκατηγορίες. Τα πρωτότυπα περιλαμβάνουν τις κατηγορίες LMP1 και LMP2 και τα Grand Touring περιλαμβάνουν τις κατηγορίες LM GT1 και LM GT2. Ας τις δούμε λίγο πιο αναλυτικά:
Κατηγορία LMP1 Η κορυφαία κατηγορία των αγώνων αντοχής σπορ πρωτοτύπων περιλαμβάνει -μεταξύ άλλων- τα Audi R15 TDI και Peugeot 908 HDi FAP, τα οποία διεκδικούν τη νίκη στη γενική κατάταξη. Στην κατηγορία αυτή μπορούν να χρησιμοποιηθούν ατμοσφαιρικοί βενζινοκινητήρες 6,0 λίτρων ή Turbo 4,0 λίτρων ή πετρελαιοκινητήρες 5,5 λίτρων.
Από το 2008 χρησιμοποιούνται βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς από μη βρώσιμα μέρη φυτών, με ποσοστό 10% αιθανόλης, ενώ από φέτος επιτρέπεται να πάρουν κανονικά κατάταξη και τα αγωνιστικά υβριδικά πρωτότυπα!
Ένα πρωτότυπο της LMP1 αποδίδει περίπου 590 ίππους και ροπή 1050 Nm, με αποτέλεσμα να γυρίζει την πίστα των περίπου 14 χιλιομέτρων σε 3 λεπτά και 23 δευτερόλεπτα. Πέρσι ο νικητής συμπλήρωσε 376 γύρους σε 24 ώρες στη γαλλική πίστα.
Τα πρωτότυπα αυτοκίνητα της LMP1, που φέρουν κόκκινα αυτοκόλλητα και τους αριθμούς 1-24, έχουν κατώτατο όριο βάρους από 900 (βενζινοκίνητα) ως 930 κιλά (πετρελαιοκίνητα), δισκόφρενα διαμέτρου 38 εκατοστών και δοχείο καυσίμου 90 λίτρων (βενζίνης) ή 81 λίτρων (πετρελαίου).
Κατηγορία LMP2
Τα πρωτότυπα αυτοκίνητα της κατηγορίας LMP2, τα οποία μπορεί να διακρίνει κανείς με το μπλε αυτοκόλλητο και τα νούμερα 25-49, είναι λιγότερο ισχυρά αλλά και παράλληλα ελαφρύτερα από εκείνα της LMP1, μπορούν να έχουν κλειστό ή ανοιχτό κόκπιτ και απευθύνονται κυρίως σε ιδιωτικές ομάδες, όπως η Pescarolo.
Οι περισσότερες προδιαγραφές είναι κοινές με της κορυφαίας κατηγορίας, αλλά υπάρχουν δύο σημαντικές διαφορές. Η πρώτη έχει να κάνει με τους κινητήρες, καθώς χρησιμοποιούνται ατμοσφαιρικοί 3,4 λίτρων με όριο οκτώ κυλίνδρων ή Turbo 2,0 λίτρων με όριο έξι κυλίνδρων.
Η δεύτερη διαφορά είναι ότι το κατώτατο όριο βάρους ορίζεται στα 825 κιλά, όριο που το 2008 αυξήθηκε κατά 50 κιλά ώστε να περιοριστεί το κόστος έρευνας των ομάδων για τη διαρκώς αυξανόμενη ανάγκη μείωση του βάρους.
Μια ακόμη μικρή διαφορά είναι ότι το δοχείο καυσίμων έχει χωρητικότητα 80 λίτρων, κάτι σημαντικό για τους πολύωρους αγώνες αντοχής, ενώ η πίσω πτέρυγα είναι ίδια με των αυτοκινήτων της LMP1 και έχει ανώτατο πλάτος 1,60 μέτρο.
Κατηγορία LM GT1
Αν και ενίοτε μπορούν να αγγίξουν την τελική ταχύτητα των πρωτοτύπων, τα αυτοκίνητα της GT1 είναι ουσιαστικά αυτοκίνητα που διατίθενται στην αγορά (όπως το Saleen) αλλά έχουν υποστεί πολύ σημαντικές αγωνιστικές τροποποιήσεις.
Διακρίνονται από το πράσινο αυτοκόλλητο, τα κίτρινα φώτα πορείας και τα νούμερα 50-74 και μπορούν να έχουν κινητήρα 8,0 λίτρων ατμοσφαιρικό ή 4,0 λίτρων Turbo. Η απόδοση των κινητήρων φτάνει τους 560 ίππους με κατώτατο όριο βάρους 1.200 κιλά ή τους 600 ίππους με όριο βάρους 1.250 κιλών.
Κατηγορία LM GT2
Στα GT2 περιλαμβάνονται πιο εμπορικά, διαδεδομένα και προσιτά υπεραυτοκίνητα παραγωγής, όπως η Ferrari F430, η BMW M3, το Spyker C8, η Porsche 997 και η Aston Martin Vantage V8. Οι τροποποιήσεις που επιτρέπονται είναι μικρότερες από την κατηγορία GT1 και δεν ξεπερνούν τους 500 ίππους, με κινητήρες ίδιου κυβισμού.
Το κατώτατο βάρος των GT2 έχει οριστεί στα 1.145 κιλά, το δοχείο καυσίμου τους έχει ίδια χωρητικότητα με τα GT1 (90 λίτρα) και αντίστοιχα το κιβώτιο ταχυτήτων πρέπει να μην έχει περισσότερες από 6 σχέσεις.
Οι διαφορές τους με την κορυφαία κατηγορία GT1 είναι ότι έχουν λίγο μικρότερο όριο πλάτους (200 έναντι 210 εκατοστών) και ότι δεν επιτρέπεται να έχουν φρένα ανθρακονημάτων. Τα GT2 διακρίνονται από τα κίτρινα νυχτερινά φώτα τους, τα πορτοκαλί αυτοκόλλητα και τα νούμερα 75-99.