Ακυρώνονται στις ΗΠΑ οι πατέντες για τα γονίδια του καρκίνου του μαστού

Σε μια απόφαση που πιθανότατα θα έχει σημαντικές προεκτάσεις σε ολόκληρη τη βιομηχανία βιοτεχνολογίας και γενετικής, αμερικανικό δικαστήριο ακύρωσε τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που είχε εξασφαλίσει μια εταιρεία για τα γονίδια BRCA του καρκίνου του μαστού.

Η εταιρεία Myriad Genetics κατείχε από τη δεκαετία του 1990 τις πατέντες για τα γονίδια BRCA-1 και BRCA-2 και είχε τα αποκλειστικά δικαιώματα για το γενετικό τεστ για τα δύο αυτά γονίδια, κόστους 4.000 δολαρίων ανά εξέταση.

Στην Ευρώπη, όπου οι Αρχές ακολουθούν εξαρχής διαφορετική στάση για το θέμα, οι πατέντες της Myriad για τα δύο γονίδιαέχουν ανακληθεί από το 2004.

Το Περιφερειακό Δικαστήριο της Νέας Υόρκης αποφάνθηκε την Τρίτη ότι οι πατέντες πρέπει να ανακληθούν επειδή τα γονίδια είναι προϊόν της φύσης και δεν συνιστούν πραγματικήεφεύρεση, ακόμα κι αν βρίσκονται υπό τη μορφή «απομονωμένου DNA» στο δοκιμαστικό σωλήνα.

Ο δικαστής αναγνωρίζει ότι η Myriad πέτυχε «ένα αναμφίβολα πολύτιμο σημαντικό επίτευγμα», καταλήγει όμως ότι η εταιρεία δεν δικαιούται διπλώματα ευρεσιτεχνίας δεδομένου «ότι το απομονωμένο DNA [των γονιδίων] δεν είναι διαφορετικό από το αρχικό DNA όπως υπάρχει στη φύση».

Η υπόθεση έφτασε στο δικαστήριο έπειτα από αγωγή που κατέθεσαν δύοοργανώσεις, ηΑμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών και το Ίδρυμα Δημόσιων Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, εναντίον της Myriad και του αμερικανικού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και Εμπορικών Σημάτων.

Η Myriad πάντως πιθανότατα θα καταθέσει έφεση στην απόφαση: Οι εταιρείες βιοτεχνολογίας και ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η απόδοση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για ανθρώπινα γονίδια είναι μια πρακτική που βοηθά την επιστημονική πρόοδο επειδή δημιουργεί οικονομικό κίνητρο για νέες ανακαλύψεις.

Οι επικριτές των πατεντών επισημαίνουν ότι, αφενός τα γονίδια δεν είναι εφευρέσεις, αφετέρου τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας αυξάνουν το κόστος των γενετικών εξετάσεων και εμποδίζουν τον ανταγωνισμό.

Όπως εκτίμησε πάντως ο Τζέσι Ρέινολντς, αναλυτής πολιτικών στο αμερικανικό Κέντρο για τη Γενετική και την Κοινωνία, η δικαστική απόφαση κατά της Myriad δημιουργεί νομικό προηγούμενο και για άλλες ανάλογες υποθέσεις. «Έχει το δυναμικό πραγματικά να ταρακουνήσει τη βιομηχανία βιοτεχνολογίας» σχολίασε.

Οι καρκινογόνες μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA-1 και 2 αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού κατά 3 έως 7 φορές. Στους άνδρες οι μεταλλάξεις αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, του παγκρέατος και άλλων οργάνων.

Γενετικές εξετάσεις που εντοπίζουν τις επικίνδυνες μεταλλάξεις χρησιμοποιούνται εδώ και περίπου μια δεκαετία.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press