Ουκρανία: Τα 28 σημεία του σχεδίου Τραμπ και η ξεχωριστή πρόταση – δόλωμα για τις εγγυήσεις ασφαλείας

Το σχέδιο 28 σημείων για εκεχειρία στην Ουκρανία που φέρεται να συμφώνησαν οι ΗΠΑ με τη Ρωσία έχει διαρρεύσει σε διεθνή ΜΜΕ και επιβεβαιώνει τις μέχρι τώρα πληροφορίες για απαίτηση από το Κίεβο να παραδώσει εδάφη του στη Μόσχα.

Η Ουκρανία με βάση το προτεινόμενο σχέδιο πρέπει να μειώσει ακόμα το στράτευμά της από 850.000 σε 600.000 άτομα (πριν τον πόλεμο η δύναμή της αποτελούνταν από 250.000 στρατιώτες), να προχωρήσει σε εκλογές εντός 100 ημερών από τη στιγμή της εφαρμογής της εκεχειρίας, να συμπεριλάβει στο Σύνταγμά της ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, να μοιραστεί 50-50 την ενέργεια που παράγεται στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια.

Νατοϊκές και δυτικές δυνάμεις δεν θα επιτραπεί να αναπτυχθούν σε ουκρανικό έδαφος (σ.σ. κάτι που συζητούσαν Γαλλία και Βρετανία) αλλά μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύουν στην Πολωνία, το Κίεβο θα μπορέσει να ενταχθεί σε βάθος χρόνου στην Ε.Ε. και οι ΗΠΑ θα παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας σε περίπτωση που η Ρωσία επιτεθεί ξανά. Την εφαρμογή του σχεδίου θα εγγυάται ένα Συμβούλιο Ειρήνης με επικεφαλής τον Τραμπ.

Τι περιλαμβάνουν οι εγγυήσεις ασφαλείας

Ενώ στο προσχέδιο που έχει κυκλοφορήσει, οι εγγυήσεις ασφαλείας δεν περιγράφονται αναλυτικά, το Axios δημοσίευσε ένα νέο έγγραφο που οι ΗΠΑ φέρεται να παρουσίασαν στην Ουκρανία και αφορά αποκλειστικά τις εγγυήσεις που είναι διατεθειμένη να προσφέρει η Ουάσιγκτον.

Σύμφωνα με τον αμερικανικό ιστότοπο, το σχέδιο αυτό αναφέρει ότι οποιαδήποτε μελλοντική «σημαντική, σκόπιμη και διαρκής ένοπλη επίθεση» από τη Ρωσία στην Ουκρανία «θα θεωρηθεί ως επίθεση που απειλεί την ειρήνη και την ασφάλεια της διατλαντικής κοινότητας (σ.σ. ΝΑΤΟ)» και οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα απαντήσουν αναλόγως, μεταξύ άλλων και μέσω στρατιωτικής βίας.

Η υπόσχεση που δίνουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία είναι ανάλογη του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, και σύμφωνα με αμερικανικές πηγές ο Τραμπ πιστεύει ότι πρόκειται για μεγάλη παραχώρηση στον Ζελένσκι.

Οι εγγυήσεις ασφαλείας θα έχουν διάρκεια δέκα ετών και θα μπορούσαν να ανανεωθούν με αμοιβαία συναίνεση. Στο έγγραφο περιλαμβάνονται μάλιστα ξεχωριστές θέσεις προς υπογραφή από τις ΗΠΑ, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ την Ουκρανία και τη Ρωσία, αν και αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν στο Axios ότι δεν είναι απαραίτητο η Μόσχα να υπογράψει το κείμενο.

Μετά την επίσκεψη αμερικανών αξιωματούχων του στρατού στην Ουκρανία, χθες Πέμπτη (20 Νοεμβρίου), ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι προχώρησε σε μια μετριοπαθή δήλωση στην οποία ανέφερε ότι «είμαστε έτοιμοι τώρα, όπως και πριν, να συνεργαστούμε εποικοδομητικά με την αμερικανική πλευρά, καθώς και με τους εταίρους μας στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, ώστε το αποτέλεσμα να είναι η ειρήνη», ενώ ανακοίνωσε ότι θα συναντηθεί τις επόμενες μέρες με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Πώς αντιδρά Κίεβο και Μόσχα

Η πίεση στον Ζελένσκι να αποδεχτεί το σχέδιο που προβλέπει μάλιστα την παράδοση εδαφών που ακόμα η Μόσχα δεν έχει καταφέρει να ελέγξει, επανέρχεται καθώς η συγκεκριμένη συμφωνία δεν περιλαμβάνει κάτι ριζικά διαφορετικό από τις προηγούμενες προτάσεις που είχε παρουσιάσει η διοίκηση Τραμπ.

Η υπόσχεση δε για εγγυήσεις ασφαλείας στο πνεύμα του ΝΑΤΟ ασκεί ακόμα μεγαλύτερη πίεση στον ουκρανό πρόεδρο αν και μια μεγάλη δύναμη μπορεί εύκολα να αγνοήσει την υπογραφή της ανάλογα με τις επιδιώξεις που έχει ανά πάσα στιγμή.

Από την πλευρά της η Ρωσία επιχείρησε να υποβαθμίσει την όλη συζήτηση, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ να διαψεύδει ότι «βρίσκονται σε εξέλιξη διαβουλεύσεις».

«Υπάρχουν επαφές, φυσικά, αλλά δεν υπάρχει διαδικασία που θα μπορούσε να ονομαστεί διαβουλεύσεις», δήλωσε και σημείωσε ότι η Ρωσία δεν είχε τίποτα να προσθέσει πέρα ​​από τη θέση που διατύπωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στη σύνοδο κορυφής του Αυγούστου στην Αλάσκα.

Υπογράμμισε ακόμα μία φορά ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να αντιμετωπίζει τις «βασικές αιτίες της σύγκρουσης», μια φράση που η Μόσχα χρησιμοποιεί εδώ και καιρό για να αναφερθεί στα αιτήματά της.

Οι Ευρωπαίοι που βρίσκονται ξανά εκτός των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνουν οι ΗΠΑ εξέφρασαν μεν τη στήριξή τους σε μια ειρηνική προοοπτική, η οποία όμως όπως λένε δεν μπορεί να έρθει μέσα από τη συνθηκολόγηση του Κιέβου.

Το σχέδιο 28 σημείων για εκεχειρία στην Ουκρανία

1. Θα επιβεβαιωθεί η κυριαρχία της Ουκρανίας.

2. Θα συναφθεί μια συνολική συμφωνία μη επίθεσης μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και Ευρώπης. Όλες οι αμφιβολίες και οι ασάφειες των τελευταίων 30 ετών θα θεωρηθούν διευθετημένες.

3. Αναμένεται ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες και το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω.

4. Θα διεξαχθεί διάλογος μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών, για την επίλυση όλων των ζητημάτων ασφαλείας και τη δημιουργία συνθηκών αποκλιμάκωσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η παγκόσμια ασφάλεια και να αυξηθούν οι ευκαιρίες για συνεργασία και μελλοντική οικονομική ανάπτυξη.

5. Η Ουκρανία θα λάβει αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας.

6. Το μέγεθος των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων θα περιοριστεί σε 600.000 άτομα.

7. Η Ουκρανία συμφωνεί να κατοχυρώσει στο σύνταγμά της ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και το ΝΑΤΟ συμφωνεί να συμπεριλάβει στο καταστατικό του μια διάταξη ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει δεκτή στο μέλλον.

8. Το ΝΑΤΟ συμφωνεί να μην σταθμεύσει στρατεύματα στην Ουκρανία.

9. Ευρωπαϊκά μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύσουν στην Πολωνία.

10. Η εγγύηση των ΗΠΑ:

• Οι ΗΠΑ θα λάβουν αποζημίωση για την εγγύηση.
• Εάν η Ουκρανία εισβάλει στη Ρωσία, θα χάσει την εγγύηση.
• Εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, εκτός από μια αποφασιστική συντονισμένη στρατιωτική απάντηση, όλες οι παγκόσμιες κυρώσεις θα επανέλθουν, η αναγνώριση της νέας περιοχής (σ.σ. της Ουκρανίας) και όλα τα άλλα οφέλη αυτής της συμφωνίας θα ανακληθούν.
• Εάν η Ουκρανία εκτοξεύσει πύραυλο στη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη χωρίς αιτία, η εγγύηση ασφαλείας θα θεωρηθεί άκυρη.

11. Η Ουκρανία είναι επιλέξιμη για ένταξη στην ΕΕ και θα λάβει βραχυπρόθεσμη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά όσο εξετάζεται αυτό το ζήτημα.

12. Ένα ισχυρό παγκόσμιο πακέτο μέτρων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας περιλαμβάνει ενδεικτικά:

• Τη δημιουργία ενός Ταμείου Ανάπτυξης της Ουκρανίας για επενδύσεις σε ταχέως αναπτυσσόμενες βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας, των κέντρων δεδομένων και της τεχνητής νοημοσύνης.
• Οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με την Ουκρανία για την από κοινού ανοικοδόμηση, ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και λειτουργία της υποδομής φυσικού αερίου της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των αγωγών και των εγκαταστάσεων αποθήκευσης.
• Κοινές προσπάθειες για την αποκατάσταση των πληγεισών από τον πόλεμο περιοχών, την ανοικοδόμηση και τον εκσυγχρονισμό πόλεων και κατοικημένων περιοχών.
• Ανάπτυξη υποδομών.
• Εξόρυξη ορυκτών και φυσικών πόρων.
• Η Παγκόσμια Τράπεζα θα αναπτύξει ένα ειδικό πακέτο χρηματοδότησης για την επιτάχυνση αυτών των προσπαθειών.

13. Η Ρωσία θα επανενταχθεί στην παγκόσμια οικονομία:

Η άρση των κυρώσεων θα συζητηθεί και θα συμφωνηθεί σταδιακά και κατά περίπτωση. Οι ΗΠΑ θα συνάψουν μια μακροπρόθεσμη συμφωνία οικονομικής συνεργασίας για αμοιβαία ανάπτυξη στους τομείς της ενέργειας, των φυσικών πόρων, των υποδομών, της τεχνητής νοημοσύνης, των κέντρων δεδομένων, των έργων εξόρυξης σπάνιων γαιών στην Αρκτική και άλλων αμοιβαία επωφελών εταιρικών ευκαιριών.

Η Ρωσία θα κληθεί να επανενταχθεί στην G8.

14. Τα παγωμένα κεφάλαια θα χρησιμοποιηθούν ως εξής:

100 δισεκατομμύρια δολάρια σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα επενδυθούν σε προσπάθειες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για την ανοικοδόμηση και τις επενδύσεις στην Ουκρανία.

Οι ΗΠΑ θα λάβουν το 50% των κερδών από αυτήν την επιχείρηση. Η Ευρώπη θα προσθέσει 100 δισεκατομμύρια δολάρια για να αυξήσει το ποσό των επενδύσεων που διατίθενται για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Τα παγωμένα ευρωπαϊκά κεφάλαια θα ξεπαγώσουν. Το υπόλοιπο των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων θα επενδυθεί σε ξεχωριστό επενδυτικό όχημα ΗΠΑ-Ρωσίας που θα υλοποιήσει κοινά έργα σε συγκεκριμένους τομείς. Αυτό το ταμείο θα στοχεύει στην ενίσχυση των σχέσεων και στην αύξηση των κοινών συμφερόντων, ώστε να δημιουργηθεί ένα ισχυρό κίνητρο για τη μη επιστροφή στη σύγκρουση.

15. Θα συσταθεί μια κοινή αμερικανο-ρωσική ομάδα εργασίας για θέματα ασφάλειας, για την προώθηση και τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με όλες τις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας.

16. Η Ρωσία θα κατοχυρώσει νομικά την πολιτική της μη επίθεσης έναντι της Ευρώπης και της Ουκρανίας.

17. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία θα συμφωνήσουν να παρατείνουν την ισχύ των συνθηκών για τη μη διάδοση και τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων, συμπεριλαμβανομένης της Συνθήκης START I. (σ.σ. η Νέα START, η τελευταία σημαντική συνθήκη ελέγχου των όπλων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, πρόκειται να λήξει τον Φεβρουάριο).

18. Η Ουκρανία συμφωνεί να είναι μη πυρηνικό κράτος σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων.

19. Ο Πυρηνικός Σταθμός Ζαπορίζια θα τεθεί σε λειτουργία υπό την επίβλεψη του ΔΟΑΕ και η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια θα κατανεμηθεί ισότιμα ​​μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας — 50:50.

20. Και οι δύο χώρες δεσμεύονται να εφαρμόσουν εκπαιδευτικά προγράμματα στα σχολεία και την κοινωνία με στόχο την προώθηση της κατανόησης και της ανοχής διαφορετικών πολιτισμών και την εξάλειψη του ρατσισμού και των προκαταλήψεων:

Η Ουκρανία θα υιοθετήσει τους κανόνες της ΕΕ για τη θρησκευτική ανοχή και την προστασία των γλωσσικών μειονοτήτων.

Και οι δύο χώρες θα συμφωνήσουν να καταργήσουν όλα τα μεροληπτικά μέτρα και να εγγυηθούν τα δικαιώματα των ουκρανικών και ρωσικών μέσων ενημέρωσης και της εκπαίδευσης.

Όλες οι ναζιστικές ιδεολογίες και δραστηριότητες πρέπει να απορριφθούν και να απαγορευτούν.

21. Εδάφη:

• Η Κριμαία, το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ θα αναγνωριστούν ως de facto ρωσικά, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
• Η Χερσώνα και η Ζαπορίζια θα παγώσουν κατά μήκος της γραμμής επαφής, πράγμα που θα σημαίνει de facto αναγνώριση κατά μήκος της γραμμής επαφής.
• Η Ρωσία θα παραχωρήσει άλλα συμφωνημένα εδάφη που ελέγχει εκτός των πέντε περιοχών.
• Οι ουκρανικές δυνάμεις θα αποσυρθούν από το τμήμα της περιφέρειας Ντονέτσκ που ελέγχουν επί του παρόντος και αυτή η ζώνη αποχώρησης θα θεωρηθεί ουδέτερη αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη ασφαλείας, διεθνώς αναγνωρισμένη ως έδαφος που ανήκει στη Ρωσική Ομοσπονδία. Οι ρωσικές δυνάμεις δεν θα εισέλθουν σε αυτήν την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη.

22. Μετά τη συμφωνία για μελλοντικές εδαφικές ρυθμίσεις, τόσο η Ρωσική Ομοσπονδία όσο και η Ουκρανία δεσμεύονται να μην αλλάξουν αυτές τις ρυθμίσεις με τη βία. Οποιεσδήποτε εγγυήσεις ασφαλείας δεν θα ισχύουν σε περίπτωση παραβίασης αυτής της δέσμευσης.

23. Η Ρωσία δεν θα εμποδίσει την Ουκρανία να χρησιμοποιήσει τον ποταμό Δνείπερο για εμπορικές δραστηριότητες και θα επιτευχθούν συμφωνίες για την ελεύθερη μεταφορά σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

24. Θα συσταθεί ανθρωπιστική επιτροπή για την επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων:

• Όλοι οι υπόλοιποι κρατούμενοι και οι σοροί θα ανταλλαγούν με βάση την αρχή «όλοι για όλους».
• Όλοι οι άμαχοι κρατούμενοι και όμηροι θα επιστραφούν, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών.
• Θα εφαρμοστεί πρόγραμμα επανένωσης οικογενειών.
• Θα ληφθούν μέτρα για την ανακούφιση των δεινών των θυμάτων της σύγκρουσης.

25. Η Ουκρανία θα διεξαγάγει εκλογές σε 100 ημέρες.

26. Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη σε αυτήν τη σύγκρουση θα λάβουν πλήρη αμνηστία για τις πράξεις τους κατά τη διάρκεια του πολέμου και θα συμφωνήσουν να μην υποβάλουν καμία αξίωση ή να εξετάσουν καμία καταγγελία στο μέλλον.

27. Η παρούσα συμφωνία θα είναι νομικά δεσμευτική. Η εφαρμογή της θα παρακολουθείται και θα εγγυάται από το Συμβούλιο Ειρήνης, με επικεφαλής τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τζ. Τραμπ. Θα επιβάλλονται κυρώσεις για παραβιάσεις.

28. Μόλις όλα τα μέρη συμφωνήσουν σε αυτό το μνημόνιο, η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί σε ισχύ αμέσως μόλις και οι δύο πλευρές υποχωρήσουν στα συμφωνηθέντα σημεία για να ξεκινήσουν την εφαρμογή της συμφωνίας.