Ρώσοι αντιφρονούντες και Ουκρανοί πρόσφυγες φαίνεται να έχουν μπει στο στόχαστρο της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ, με το περιοδικό Foreign Policy να κάνει λόγο για μυστική συμφωνία Ουάσιγκτον-Μόσχας για «διευκόλυνση» παλαιών και μελλοντικών απελάσεων.

Σε ανάλυσή του στο αμερικανικό περιοδικό ο Κρίστιαν Κάριλ, ο οποίος έχει δουλέψει επικεφαλής των γραφείων του Newsweek στη Μόσχα επισημαίνει ότι η πρόθεση της αμερικανικής κυβέρνησης είναι να σταλούν όσο το δυνατόν περισσότεροι Ρώσοι αντιφρονούντες πίσω.

«Αν αυτό σημαίνει στενότερη συνεργασία με το καθεστώς Πούτιν, ας είναι» λέει χαρακτηριστικά, δείχνοντας τι είναι διατεθειμένη να πράξει η κυβέρνηση Τραμπ.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της οργάνωσης Russian America for Democracy in Russia, Ντμίτρι Βαλούεφ, περίπου 1.000 Ρώσοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε κέντρα κράτησης της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE).

Δεν είναι σαφές πόσοι από αυτούς διαφεύγουν πραγματικές διώξεις και πόσοι έφυγαν για οικονομικούς λόγους ή για να αποφύγουν τιμωρία για μη πολιτικά εγκλήματα. Όλοι τους, πάντως, αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο απέλασης, υπογραμμίζεται στην ανάλυση.

Πλαστές αιτήσεις ασύλου

Είναι αλήθεια πως το 85% των Ρώσων που υπέβαλαν αίτηση για άσυλο το 2024 το έλαβαν, σύμφωνα με το Transactional Records Access Clearinghouse.

Ωστόσο, ο Λεονίντ Βόλκοφ, ακτιβιστής του Ιδρύματος Καταπολέμησης της Διαφθοράς (ΜΚΟ που ίδρυσε ο Ναβάλνι), αναγνώρισε ότι μεταξύ των πρώτων μεγάλων κυμάτων αιτούντων ασύλου υπήρχαν πολλοί Ρώσοι που σταδιακά διαπιστώθηκε ότι κατέθεσαν πλαστά έγγραφα ή άλλα εσφαλμένα στοιχεία με τις αιτήσεις τους.

Εκτίμησε τις πλαστές αιτήσεις περίπου στο 60% του συνόλου.

Αυτό, είπε, βοηθά να εξηγηθεί γιατί η αρχικά φιλόξενη κυβέρνηση Μπάιντεν σταδιακά σκλήρυνε τον χειρισμό των ρωσικών αιτήσεων ασύλου.

Από την επιστροφή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία, πρόσθεσε ο Βόλκοφ, τα πράγματα έχουν γίνει πολύ χειρότερα: «Τώρα το εκκρεμές έχει πάει στο άλλο άκρο». Πολλαπλασιάζονται οι ιστορίες σκληρής μεταχείρισης και άθλιων συνθηκών κράτησης.

Κι όμως, ο Βόλκοφ και άλλοι ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι η επαλήθευση των ισχυρισμών των αιτούντων άσυλο δεν είναι δύσκολη.

Μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών διαθέτουν μηχανισμούς που ελέγχουν τα διαπιστευτήρια αντιφρονούντων των αιτούντων άσυλο, συχνά αξιοποιώντας τις λεπτομερείς γνώσεις ρωσικών οργανώσεων της διασποράς.

Το Γραφείο Δημοκρατίας, Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Εργασίας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ συνεργαζόταν κάποτε με τέτοιες ομάδες όταν συμβούλευε την κυβέρνηση για αιτήσεις ασύλου. Η κυβέρνηση Τραμπ αποψίλωσε αυτή την ικανότητα, κάτι που ίσως εξηγεί γιατί οι αξιωματούχοι που εμπλέκονται στη διαδικασία ασύλου σήμερα μοιάζουν μερικές φορές εντυπωσιακά ακατάρτιστοι, αναφέρεται στην ανάλυση του Foreign Policy.

Σε συνεργασία με Αμερικανούς πράκτορες

Οι ρωσικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων της διασποράς ανησυχούν βαθιά για την κατάσταση. Λένε ότι πολλοί γνήσιοι αντίπαλοι του καθεστώτος Πούτιν απειλούνται τώρα από τις μεταναστευτικές πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ. Ανάμεσά τους υπάρχουν άνθρωποι που ήδη κρατούνται, σε ορισμένες περιπτώσεις χωρισμένοι από τα παιδιά τους, τα οποία έχουν δοθεί σε ανάδοχες οικογένειες, υπογραμμίζει ο Κάριλ.

Όπως αναφέρει, στις 27 Αυγούστου πτήση που ήταν καθ’ οδόν προς τη Μόσχα, σταμάτησε στο Κάιρο όπου πράκτορες της ρωσικής FSB ήταν εκεί για να την υποδεχτούν. «Ήταν εξοπλισμένοι με λίστα επιβατών που προφανώς είχε παρασχεθεί από τους Αμερικανούς ομολόγους τους» σημειώνει ο Αμερικανός δημοσιογράφος.

Ακόμα και ο Καναδάς φαίνεται να κάνει «νερά». Τρεις εξέχοντες Ρώσοι αντιφρονούντες, μεταξύ των οποίων και η σύζυγος του αείμνηστου Αλεξέι Ναβάλνι, Γιούλια, απέστειλαν πρόσφατα επιστολή στον Καναδό πρωθυπουργό Μαρκ Κάρνεϊ, με την οποία τον παρακαλούσαν να παράσχει ασφαλές καταφύγιο σε Ρώσους αιτούντες άσυλο που απειλούνται με απέλαση από τις ΗΠΑ.

Οι Καναδοί απάντησαν παραπέμποντας σε μια αμερικανοκαναδική συμφωνία που εμποδίζει τη μία χώρα να στέλνει τους αιτούντες άσυλο της στην άλλη.