Το 1968, μετά από μια σειρά δισκογραφικών αποτυχιών, ο Ντέιβιντ Μπόουι ήταν ακόμη πολύ μακριά από την αναγνώριση που επιθυμούσε. Ωστόσο, η ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ της ίδιας χρονιάς, το 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος, την οποία ο Μπόουι παρακολούθησε, όπως δήλωσε αργότερα, ενώ ήταν «εκτός εαυτού» έδωσε κίνητρο και έμπνευση για ένα από τα πιο εμβληματικά κομμάτια του σπουδαίου Bρετανού.

Η ταινία τον βοήθησε να επινοήσει την περσόνα ενός αποξενωμένου εξωγήινου της ποπ, με τα ετεροχρωματικά του μάτια να ρίχνουν ένα μελαγχολικό βλέμμα στον ανθρώπινο πλανήτη και να τον βρίσκουν θλιβερό.

Ο Μπόουι, φημολογείται ότι ήταν πληγωμένος από τον χωρισμό του με την κοπέλα του, Ερμιόνη Φάρθινγκέιλ, συνέθεσε μια μελαγχολική μπαλάντα επιστημονικής φαντασίας με τίτλο Space Oddity.

Ηχογράφησε πολλές demo εκδόσεις με τον τότε συνεργάτη του, τον κιθαρίστα Τζον Χάτσινσον, μερικές από τις οποίες περιλάμβαναν ένα Stylophone. Παίζοντας με μια γραφίδα το Stylophone φαινόταν φουτουριστικό, αλλά πωλούνταν στα Woolworth, κάτι που ταίριαζε κάπως στο τραγούδι του Μπόουι.

Η δισκογραφική του Μπόουι, Philips, προόρισε το Space Oddity ως single. Μέχρι την κυκλοφορία του, η αποστολή του Apollo 11 στη Σελήνη ήταν πρωτοσέλιδο.

Αρχικά, αυτό ήταν ένα πρόβλημα, επειδή ο νέος παραγωγός του Μπόουι, Τόνι Βισκόντι, θεώρησε ότι το τραγούδι ήταν «ένα κόλπο για να επωφεληθεί από την εκτόξευση στη Σελήνη».

Ο Γκας Ντάτζον, ο ηχολήπτης που συνεργάστηκε με τον Βισκόντι, διαφώνησε έντονα και ανέλαβε ως παραγωγός του single. Είχε περιορισμένη εμπειρία ως παραγωγός, αλλά το Space Oddity θα τον καθιέρωνε -όπως και τον Μπόουι.

Ο Μπόουι ηχογράφησε το Space Oddity στα στούντιο Trident του Λονδίνου στις 20 Ιουνίου 1969.

Το τελικό κομμάτι συνδύαζε το Stylophone με το ακριβότερο Mellotron, που έπαιζε ο μελλοντικός σταρ του progressive ροκ, Ρικ Γουέικμαν.

Το single κυκλοφόρησε στις 11 Ιουλίου, εννέα ημέρες πριν η μονάδα Eagle του Apollo 11 αφήσει τον Νιλ Άρμστρονγκ και τον Μπαζ Άλντριν στη σεληνιακή σκόνη.

Ο Major Tom και το αίτημα του στο Ground Control προφήτεψε το απέραντο κενό και τη μάταιη αλήθεια πίσω από τη δόξα του διαστημικού ταξιδιού.

Αν και η μελαγχολία του κομματιού ήταν σε ακραία αντίθεση με τον ενθουσιασμό γύρω από την προσελήνωση, ο δίσκος του Μπόουι κατέκτησε την πέμπτη θέση στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το ραδιόφωνο του BBC δεν το μετέδωσε μέχρι να επιστρέψει το πλήρωμα του Apollo στη Γη, αν και χρησιμοποιήθηκε ως μουσική υπόκρουση σε κάποιες τηλεοπτικές επαναλήψεις της προσελήνωσης.

Ο Μπόουι είχε βρει επιτέλους την επιτυχία του, αλλά χρειάστηκε να εφεύρει έναν άλλο αινιγματικό κοσμικό ταξιδιώτη στο Starman  του 1972 για να επιστρέψει στα singles chart. Ωστόσο η διαστημική Οδύσσεια του κάθε άλλο παρά είχε τελειώσει.

Το Space Oddity επανεκδόθηκε το 1973, έγινε το πρώτο του top 20 single στις ΗΠΑ και ο δίσκος ανέβηκε στην κορυφή των βρετανικών charts με την επανέκδοσή του το 1975.

Το κομμάτι κυκλοφόρησε σε νέα, ακουστική, εκτέλεση το 1980, ενώ έχει ηχογραφηθεί σε ζωντανές εκτελέσεις μέσα στο χρόνο συνεχίζοντας την ιδιότυπη κληρονομιά του -όπως και και τα λιτά, ατμοσφαιρικά demo.

Οι διασκευές του κομματιού προέκυψαν αργότερα, πιθανώς επειδή το τραγούδι ήταν έντονα σφραγισμένο με την προσωπικότητα του Μπόουι.

Με εξαίρεση τη διασκευή της κωμικής ομάδας The Barron Knights που κυκλοφόρησε μια γατίσια παρωδία το 1977 (το Birth control to Ginger Tom), το κομμάτι αντιμετωπίστηκε με ευλάβεια από άλλους καλλιτέχνες με τις περισσότερες διασκευές να ακολουθούν πιστά αυτό που είχε δημιουργήσει ο Μπόουι.

Def Leppard, Helloween, Tangerine Dream,αλλά και Νάταλι Μέρτσαντ που συμπεριέλαβε το τραγούδι σε ένα ζωντανό άλμπουμ το 1999, το Space Oddity είναι ένα ιερό τοτέμ της κληρονομιάς του Μπόουϊ.

Αν και το Space Oddity άφησε τον Ταγματάρχη Τομ να περιπλανιέται, αυτός γνώρισε μια εντυπωσιακή μεταθανάτια ζωή.

Ο Μπόουι επανήλθε στον χαρακτήρα στο Ashes To Ashes (1980), απεικονίζοντας τον αστροναύτη ως τοξικομανή, αντικατοπτρίζοντας τα δικά του προβλήματα και το Hallo Spaceboy του 1995 βρίσκει κάποιους από τους στίχους να αναδιατυπώνονται κατόπιν υποδείξεως των συνεργατών Pet Shop Boys ενώ ο αστικός μύθος θέλει το πτώμα του Ταγματάρχη Τομ να κάνει μια ζοφερή τελευταία εμφάνιση στο βίντεο για το Blackstar (2016).

Ίσως αναπόφευκτα, ο Ταγματάρχης ταξίδεψε στην πραγματικότητα στο διάστημα όταν ο Καναδός αστροναύτης Κρις Χάντφιλντ τραγούδησε το Space Oddity στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό τον Μάιο του 2013. Προσεκτικός να μην προκαλέσει την τύχη του, ο διοικητής Χάντφιλντ άλλαξε τους στίχους έτσι ώστε ο Ταγματάρχης Τομ να επιστρέψει τελικά στο σπίτι.

Αν και το βίντεο προκάλεσε αναστάτωση στους δικηγόρους (ένα τραγούδι που ερμηνεύεται εκτός πλανήτη, έχει χερσαία πνευματικά δικαιώματα;), ο Μπόουι ενθουσιάστηκε, δηλώνοντάς το «πιθανώς την πιο συγκινητική εκδοχή».

Ο Κένεθ Πιτ, πρώην μάνατζερ του Ντέιβιντ Μπόουι, δήλωσε ότι γνώριζε πως ο τραγουδοποιός είχε δημιουργήσει κάτι ξεχωριστό με το Space Oddity ήδη από τα demo του, στις 2 Φεβρουαρίου 1969.

«Το ότι ήταν ένα ασυνήθιστα έξυπνο τραγούδι ήταν φανερό από την πρώτη ακρόαση, αλλά μόνο στο πέρασμα του χρόνου έγινε εμφανής η ευρεία απήχησή του», έγραψε ο Πιτ, ο οποίος απεβίωσε τον Φεβρουάριο του 2019, σε ηλικία 96 ετών, στο βιβλίο του Bowie: The Pitt Report.

Τα διαστημικά ταξίδια κυριαρχούσαν στην ποπ κουλτούρα στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ενόψει της πρώτης αποστολής που θα προσεδαφιζόταν στη Σελήνη.

Ο εμβληματικός χαρακτήρας του Μπόουι, Ταγματάρχης Τομ, βασίστηκε στον Δρ. Ντέιβιντ Μπόουμαν του σκηνοθέτη Στάνλεϊ Κιούμπρικ, τον οποίο υποδύθηκε ο Κιρ Ντάλεα στην ταινία του Κιούμπρικ και ο Μπόουι άρχισε να γράφει το κομμάτι έξι μήνες αφότου είδε την ταινία, η οποία κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους του Ηνωμένου Βασιλείου τον Μάιο του 1968.

«Βρήκα [την ταινία] εκπληκτική», δήλωσε ο Μπόουι στο περιοδικό Performing Songwriter το 2003. «Ήμουν έτσι κι αλλιώς «φτιαγμένος» όταν πήγα να τη δω, το έκανα πολλές φορές, και ήταν πραγματικά μια αποκάλυψη για μένα. Έκανε το τραγούδι να ρέει».

«Θεματικά, πάντα ασχολούμουν με την αποξένωση και την απομόνωση. Συχνά έβαζα τον εαυτό μου σε καταστάσεις όπου είμαι απομονωμένος, ώστε να μπορώ να γράψω γι’ αυτό» είχε πει ο Μπόουι.

Το Space Oddity, η μελαγχολική ιστορία ενός αστροναύτη που περιφέρεται γύρω από τη Γη, παραμένει ένα από τα πιο ιδιόμορφα και συγκινητικά τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ και μια μουσική που άγγιξε τα αστέρια.

Ειδήσεις Σήμερα: