Το όνομα είναι Μποντ, Τζέιμς Μποντ. Αλλά σε ποιόν ανήκει;

Οι κάτοχοι του franchise του Τζέιμς Μποντ, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων, αιτήθηκαν πρόσθετο χρόνο για να ετοιμάσουν την υπεράσπισή τους, προκειμένου να διατηρήσουν τον έλεγχο του ονόματος του υπερκατασκόπου στην Ευρώπη.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται μετά από μια νομική πρόκληση στα δικαιώματα των εμπορικών σημάτων του 007, που αφορά ένα ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών.

Μια αποκάλυψη της Guardian τον Φεβρουάριο έφερε στο φως τη νομική κίνηση ενός επιχειρηματία από το Ντουμπάι: κατέθεσε αγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο πυρήνας των ισχυρισμών του είναι ότι η έλλειψη εμπορικής αξιοποίησης οδήγησε στη λήξη διαφόρων προστασιών γύρω από την πνευματική ιδιοκτησία του Τζέιμς Μποντ.

Αυτές περιλαμβάνουν το όνομά του, τον κωδικό 007, καθώς και την εμβληματική φράση Bond, James Bond.

Η ρίζα της διαφωνίας

Σχεδόν όλες οι αγωγές σχετίζονται με την εμπορευματοποίηση αγαθών και υπηρεσιών υπό το όνομα Μποντ, κάτι που μπορεί να αμφισβητηθεί μετά από πέντε χρόνια «μη χρήσης».

Ο Γιόζεφ Κλάιντιενστ (Josef Kleindienst), ένας Αυστριακός επιχειρηματίας που κατασκευάζει ένα πολυτελές θέρετρο αξίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την ονομασία The Heart of Europe σε έξι τεχνητά νησιά έξω από το Ντουμπάι, έχει υποστηρίξει ότι τα εμπορικά σήματα δεν έχουν αξιοποιηθεί εμπορικά οπότε μπορεί να τα διεκδικήσει.

Η Danjaq, η αμερικανική εταιρεία στην οποία είναι κατοχυρωμένα τα εμπορικά σήματα του Μποντ και η οποία ελέγχει τα παγκόσμια δικαιώματα εμπορευματοποίησης του Τζέιμς Μποντ σε συνδυασμό με την Eon Productions με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, είχε αρχικά 60 ημέρες για να καταθέσει την υπεράσπισή της.

Σήμερα η εταιρεία ζητάει περισσότερο χρόνο για να κινηθεί νομικά στην ΕΕ.

«Ως γενικός κανόνας, κάθε αρχικό μονομερές αίτημα για παράταση που λαμβάνεται εγκαίρως θα θεωρείται κατάλληλο και θα χορηγείται», δήλωσε το Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας της ΕΕ σε έγγραφο που παρατείνει την προθεσμία. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι είναι εξαιρετικά απίθανο να χορηγηθεί περαιτέρω παράταση πέραν των μέσων Ιουνίου, «εκτός αν υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις».

Ο ρόλος της Amazon και το μέλλον του franchise

Η Danjaq είναι επίσης συνιδιοκτήτρια των πνευματικών δικαιωμάτων των υφιστάμενων ταινιών Τζέιμς Μποντ, μαζί με την MGM Studios, η οποία εξαγοράστηκε από την Amazon έναντι 8,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021.

Λίγες ημέρες μετά την αναφορά για τις νομικές προκλήσεις του Κλάιντιενστ, αποκαλύφθηκε ότι η Amazon είχε καταβάλει περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια για να αποκτήσει πλήρη «δημιουργικό έλεγχο» του franchise του Τζέιμς Μποντ από την Μπάρμπαρα Μπρόκολι και τον Mαικλ Τζ. Γουίλσον, τους μακροχρόνιους διαχειριστές των ταινιών Μποντ.

Με τον δημιουργικό έλεγχο, η Amazon έχει πλέον τη δυνατότητα να προχωρήσει με νέες ταινίες και ενδεχομένως και τηλεοπτικά spin-off, χωρίς την έγκριση των δύο Βρετανοαμερικανών κληρονόμων του παραγωγού ταινιών Άλμπερτ Μπρόκολι, ο οποίος είχε επιβλέψει την ακεραιότητα του χαρακτήρα που δημιουργήθηκε αρχικά το 1953 από τον συγγραφέα Ίαν Φλέμινγκ.

Η τελευταία εμφάνιση του Ντάνιελ Κρεγκ ως 007, στην ταινία No Time to Die, κυκλοφόρησε το 2021.

Χωρίς κάποια ανακοίνωση για αντικαταστάτη του Κρεγκ ή το χρονοδιάγραμμα παραγωγής της επόμενης ταινίας, το franchise βρίσκεται σε τροχιά να ξεπεράσει το προηγούμενο ρεκόρ καθυστέρησης μεταξύ των ταινιών, που ήταν έξι χρόνια και τέσσερις μήνες.

Αυτή η παύση στην παραγωγή ενδεχομένως να έχει δημιουργήσει το πλαίσιο για την επιχειρηματολογία του Κλάιντιενστ περί «μη χρήσης».

Τον Μάρτιο, η Amazon επιβεβαίωσε ότι η Έιμι Πασκάλ και ο Ντέιβιντ Χέιμαν θα αναλάβουν την παραγωγή της επόμενης ταινίας Μποντ, αν και δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί η ημερομηνία κυκλοφορίας ή ο πρωταγωνιστής.

Η Πασκάλ έχει εμπειρία με το franchise του Μποντ από την προηγούμενη θέση της ως πρόεδρος κινηματογράφου της Sony, εποπτεύοντας τις ταινίες Casino Royale, Quantum of Solace και Skyfall.

Ο Χέιμαν είναι πιο γνωστός ως παραγωγός όλων των ταινιών Χάρι Πότερ, καθώς και του franchise Fantastic Beasts, ενώ επιμελείται την παραγωγή της πολυαναμενόμενης τηλεοπτικής σειρά του HBO που βασίζεται στις ιστορίες της τρανσφοβικής Τζ. Κ. Ρόουλινγκ.

Είναι ο δεύτερος εμπορικά επιτυχημένος παραγωγός ταινιών όλων των εποχών, με πιστώσεις που περιλαμβάνουν τις ταινίες Gravity, Paddington, Barbie, Wonka και Once Upon a Time in Hollywood.

Η κληρονομιά του Μποντ ως πρόκληση

Η δικαστική αυτή διαμάχη αναδεικνύει τις πολυπλοκότητες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κάτοχοι πνευματικών δικαιωμάτων στην ψηφιακή εποχή και την παγκοσμιοποιημένη αγορά σχολιάζει η Guardian.

Το αποτέλεσμα αυτής της υπόθεσης θα μπορούσε να διαμορφώσει σημαντικά το μέλλον της προστασίας εμπορικών σημάτων για εμβληματικά franchise σε όλο τον κόσμο, καθώς η μάχη για το όνομα του Τζέιμς Μποντ συνεχίζεται στα δικαστήρια της Ευρώπης.