Στα πρόθυρα παγκόσμιας ύφεσης;

Η ασθενής ανάπτυξη σε Κίνα και Γερμανία προκαλεί ανησυχία στους επενδυτές και αβεβαιότητα στις χρηματαγορές. Πανικό προκαλεί σε αρκετούς επενδυτές και το σπάνιο φαινόμενο της αντίστροφης καμπύλης αποδόσεων, που θέλει σε ΗΠΑ και Βρετανία τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια να ξεπερνούν, παροδικά, τα μακροπρόθεσμα.

Πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι η αντίστροφη καμπύλη αποδόσεων αποτελεί προάγγελο οικονομικής ύφεσης. Ενδεικτικό είναι ότι στις ΗΠΑ πριν από κάθε ύφεση αντιστρέφονταν η καμπύλη των αποδόσεων. Υπάρχουν όμως και οικονομολόγοι που διατυπώνουν διαφορετικές εκτιμήσεις, όπως ο Πάτρικ Φράνκε από την τράπεζα των γερμανικών κρατιδίων Έσσης-Θουριγγίας. Σε έρευνά του επισημαίνει ότι το 1966 και το 1998 η αμερικανική οικονομία δεν συρρικνώθηκε, παρά την αντίστροφή της καμπύλης.

Από την άλλη πλευρά υπάρχουν πολλές ενδείξεις για περαιτέρω περιορισμό των αναπτυξιακών ρυθμών, όπως για παράδειγμα οι εμπορικές διενέξεις μεταξύ Πεκίνου και Ουάσινγκτον, η αβέβαιη έκβαση του Brexit, η κυβερνητική κρίση στην Ιταλία, η διένεξη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, καθώς και η συνεχιζόμενη ένταση στο Χονγκ Κονγκ. Οι κρίσεις αυτές επιδρούν αρνητικά στην καταναλωτική συμπεριφορά και οδηγούν τους οικονομικούς παίκτες σε ακύρωση η αναβολή προγραμματισμένων επενδύσεων.

Αδικαιολόγητη υστερία στις αγορές

Άλλοι οικονομολόγοι πάλι θεωρούν ότι η αντίστροφη καμπύλη αποδόσεων στέλνει λανθασμένα μηνύματα και δεν βλέπουν στο ορίζοντα παγκόσμια ύφεση. Εκτιμούν μάλιστα ότι η αμερικανική οικονομία είναι σταθερή και η ανεργία χαμηλή. Σε άλλες χώρες του πλανήτη ωστόσο η εικόνα είναι διαφορετική. Έτσι η κινεζική οικονομία κινείται εδώ και καιρό σε χαμηλότερες τροχιές ανάπτυξης, ενώ η  η γερμανική κατέγραψε την άνοιξη μικρή ύφεση.

Δεν αποκλείεται όμως οι χρηματαγορές να κάνουν λάθος και να μην βρισκόμαστε στα πρόθυρα παγκόσμιας ύφεσης. Την άποψη αυτή εκφράζει η επικεφαλής επενδύσεων στην αμερικανική «Φράνκλιν Τέμπλετον», Σουνάλ Ντεσάι, κάνοντας μάλιστα λόγο για «υστερία». Παρόμοια άποψη έχει η πρώην επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν, η οποία δήλωσε την Τετάρτη στην αμερικανική τηλεόραση ότι ιστορικά η καμπύλη αποδόσεων είναι ένας αξιόπιστος δείκτης ύφεσης. Σήμερα ωστόσο η κατάσταση είναι διαφορετική, τόνισε η αμερικανίδα οικονομολόγος, απαριθμώντας μία σειρά παραγόντων που προκαλούν ανησυχία στις κεφαλαιαγορές.

Μπέρναρντ Φουνκ (dpa)

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος