Το "ψυχροπολεμικό" πολιτικό κλίμα επιστρέφει στο paddock, ένα τραστ γιγαντιαιών πολυεθνικών εταιρειών εποφθαλμιά το σπορ, ο πλούτος αναδιανέμεται. Μέσα στο 2011 θα καθοριστεί το μέλλον της F1.
Η ανάγκη ανανέωσης μέχρι το τέλος του 2012 του Συμφώνου Ομονοίας (Concorde Agreement), του «εμπορικού συμβολαίου» που διέπει τη Formula 1, βάζει και πάλι το σπορ σε μια -άγνωστης διάρκειας- περίοδο πολιτικής διαμάχης και σύγκρουσης ισχύος, έπειτα από περίπου ενάμιση χρόνο νηνεμίας.
Το κυρίαρχο ζήτημα, σε αυτή την επιχείρηση, είναι η αναδιανομή του πλούτου που προκύπτει από τα τηλεοπτικά και εμπορικά δικαιώματα της F1. Στη μια γωνία του «ρινγκ» βρίσκεται η εταιρεία που κατέχει τα εμπορικά δικαιώματα του σπορ, η CVC Capital Partners (της οποίας μέτοχος είναι ο Bernie Ecclestone) και στην άλλη γωνία βρίσκεται ο σύνδεσμος των ομάδων της F1 (FOTA).
«Πρέπει να είμαστε πραγματιστές. Στο τέλος του 2012 τα συμβόλαια όλων των ομάδων με τη CVC λήγουν, συνεπώς έχουμε τρεις εναλλακτικές λύσεις», είπε ο πρόεδρος της Ferrari, Luca di Montezemolo.
«Η πρώτη είναι να ανανεώσουμε τα συμβόλαιά μας με τη CVC, η δεύτερη να δημιουργήσουμε τη δική μας εταιρεία -όπως έκαναν οι ομάδες του ΝΒΑ στις Η.Π.Α. με επιτυχία- για να διοργανώνουμε μόνοι μας τους αγώνες και να χειριζόμαστε τα τηλεοπτικά δικαιώματα και η τρίτη να βρούμε έναν άλλο επενδυτή», κατέληξε.
Πρώτη επιλογή: Η απόσχιση Η απειλή αποχώρησης των ομάδων της Formula 1 και της δημιουργίας δικού τους πρωταθλήματος δεν είναι πρωτοφανής για το σπορ. Την τελευταία δεκαετία χρησιμοποιούνταν ως μοχλός πίεσης προς τον Bernie Ecclestone στη διαπραγμάτευση κάθε ανανέωσης του Συμφώνου Ομονοίας.
Για την απόσχιση, πλην του Luca di Montezemolo, μίλησε κι ένα διοικητικό στέλεχος (που θέλησε να μην αποκαλύψει το όνομά του) μιας μικρότερης ομάδας στην αγγλική εφημερίδα Guardian: «Ο FOTA συναντήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και υπήρξε ομοφωνία μεταξύ και των 11 ομάδων. Συζητήσαμε την ιδέα της αποχώρησης και της οργάνωσης του δικού μας πρωταθλήματος. Αισθανόμαστε ότι το σπορ δεν έχει την προβολή που πρέπει», τόνισε.
Παρόλα αυτά, η απόσχιση δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια κενή απειλή, αυτή τη φορά.
Στην τελευταία διαπραγμάτευση, ο Bernie Ecclestone πέτυχε να περάσει ως όρο των νέων συμβολαίων του Συμφώνου Ομονοίας ότι οι ομάδες δεν μπορούν να προετοιμάσουν τη δημιουργία νέου πρωταθλήματος πριν τη λήξη του παρόντος τους συμβολαίου. Συνεπώς, η απόσχιση δεν μπορεί να συμβεί – τουλάχιστον όχι για το 2013.
Ίσως αυτό είναι εμφανές και στα λόγια του συμβούλου της Red Bull Racing, Helmut Marko, που είπε μετά τις δηλώσεις του Luca di Montezemolo: «Η Ferrari είναι η πιο γνωστή και η αρχαιότερη ομάδα της Formula 1, αλλά με το ιταλικό τους ταμπεραμέντο τείνουν να εκφράζονται πιο συναισθηματικά από τους άλλους. Η κατάσταση δεν είναι όσο άσχημη δείχνει».
Δεύτερη επιλογή: Νέα συμφωνία με τη CVC Η εταιρεία CVC Capital Partners διαμορφώθηκε το 2005. Εκείνη τη χρονιά αγόρασε τα εμπορικά δικαιώματα της Formula 1 έναντι 1,23 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις γερμανικές τράπεζες, στις οποίες τα δικαιώματα είχαν περιέλθει μετά την κατάρρευση του προηγούμενου ιδιοκτήτη τους, του γερμανικού ομίλου Kirch Media.
Έκτοτε, η CVC εξασφάλισε κέρδη άνω των δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη διαχείριση των δικαιωμάτων της F1 – αλλά τώρα η CVC δέχεται πιέσεις από τις ομάδες, με το νέο Σύμφωνο Ομονοίας που θα τεθεί σε ισχύ από το 2013, να μοιράσει μεγαλύτερο μερίδιο του πλούτου σε αυτές.
«Η απόφαση ανήκει στις ομάδες. Στο τέλος του 2012 τα συμβόλαια θα λήξουν, συνεπώς, θεωρητικά, στη CVC δεν ανήκει τίποτα. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να έχουμε εναλλακτικές λύσεις», είπε ο Luca di Montezemolo, επαναλαμβάνοντας την απειλή του προς τη CVC.
Στην προσπάθειά του να βρει λύση, ο Bernie Ecclestone πήγε στο Abu Dhabi. Πρότεινε στην κρατική εταιρεία Mubadala την αγορά των εμπορικών δικαιωμάτων της Formula 1. Για τους Άραβες αυτή θα ήταν μια καλή επένδυση, ενώ ο Bernie θα είχε πολλαπλά οφέλη.
Θα πουλούσε την εταιρεία που η CVC αγόρασε έναντι 1,23 δισ. δολαρίων σε τιμή πολλαπλάσια – ακόμα κι αν δεν ισχύει η τιμή 6-7 δισεκατομμυρίων που ο ίδιος ο Bernie έβαλε στα εμπορικά δικαιώματα. Επιπλέον, ο Βρετανός θα εξασφάλιζε περισσότερα χρήματα για τις ομάδες, ελπίζοντας ότι θα πετύχαινε με τους Άραβες καλύτερη συμφωνία από αυτή που ισχύει με την CVC.
Η διαπραγμάτευση δεν απέδωσε. Η ανανέωση ή μη των συμβολαίων των ομάδων με τη CVC Capital Partners εξαρτάται πια από την έκβαση της τρίτης επιλογής, που είναι και ο κεντρικός, ουσιώδης πυρήνας για το Σύμφωνο Ομονοίας του 2013.
Τρίτη επιλογή: Ο νέος επενδυτής Ο νέος επενδυτής αποτελείται από μια ομάδα πανίσχυρων πολυεθνικών εταιρειών, που πρόσφατα ανακοίνωσαν και επίσημα ότι διερευνούν το ενδεχόμενο αγοράς των εμπορικών δικαιωμάτων της Formula 1.
Σε αυτή την ομάδα πρωτοστατεί ο βρετανικός όμιλος News Corp. του μεγιστάνα των media Rupert Murdoch και συμμετέχουν -μεταξύ άλλων- ο Μεξικανός επιχειρηματίας Carlos Slim της εταιρείας TelMex, η επενδυτική εταιρεία Exor και ο επενδυτικός οργανισμός Reine Group που ασχολείται με τα ΜΜΕ, τα σπορ και τη διασκέδαση.
Το ενδιαφέρον σε αυτή την πρόταση είναι ότι η Exor δεν είναι απλά μια ιταλική εταιρεία. Ανήκει στην οικογένεια Agnelli (όπως και η Ferrari) και διεθύνων σύμβουλός της είναι ο John Elkann, που κατέχει θέση προέδρου στον Όμιλο FIAT. Επίσης, ένας από τους βασικούς μετόχους του Reine Group είναι η αραβική Mubadala.
Αρχίζει να φαντάζει ξεκάθαρο ότι οι απειλές του Luca di Montezemolo ή τα λόγια του Bernie Ecclestone ότι «…η επιχείρηση κοστίζει 6-7 δισεκατομμύρια» ή ότι «…δεν μπορείς να αγοράσεις κάτι από κάποιον που δεν πουλάει» είναι ουσιαστικά μοχλοί πίεσης στο «παζάρι» της τιμής του σπορ.
Για τις ομάδες της Formula 1 είναι πολύ φθηνότερο και εξυπηρετεί πολύπλευρα και πολυπρόσωπα συμφέροντα να αγοράσουν τη Formula 1, παρά να διοργανώσουν από την αρχή ένα ξεχωριστό πρωτάθλημα, που να μην έχει την εμπορική φήμη και αναγνωρισιμότητα του ονόματος «Formula 1».
Η έκβαση του Συμφώνου Ομονοίας του 2013 θα καθοριστεί από την τιμή. Από ό,τι συμφέρει περισσότερο την CVC Capital Partners. Αν τη συμφέρει να πουλήσει, παρά να ανανεώσει τα συμβόλαιά της με τις ομάδες παραχωρώντας ακόμη ένα κομμάτι κέρδους, τότε η F1 θα αλλάξει χέρια.
Τι θα αλλάξει με έναν νέο ιδιοκτήτη; Θεωρητικά όλα τα παραπάνω μοιάζουν να μην απασχολούν, τουλάχιστον όχι άμεσα, τον απλό θεατή των Grands Prix, τον λάτρη της μηχανολογίας, του οδηγικού ηρωισμού και του θεάματος. Όμως, αν αλλάξει η ιδιοκτησία των εμπορικών δικαιωμάτων, ίσως αυτή να θελήσει να φέρει νέα ήθη στο αγωνιστικό κομμάτι της F1.
Είναι πάρα πολύ νωρίς να συζητείται κάτι τέτοιο, αφού η ενδεχόμενη πώληση είναι ακόμα αντικείμενο διαπραγμάτευσης και η οικονομική πλευρά στην F1 πάντοτε έριχνε τη βαριά σκιά της στα πάντα, όμως ο Luca di Montezemolo εξέφρασε -σε συνέντευξή του στο CNN– την άποψή του για το αγωνιστικό πρόσωπο των Grands Prix:
«Το παρακάναμε με τα τεχνητά στοιχεία (σ.σ.: την κινούμενη πίσω πτέρυγα, τα εύθραυστα ελαστικά, το KERS). Είναι σαν να βάζουμε παπούτσια του τένις σε ποδοσφαιριστές στη βροχή. Έχουμε πάρα πολλά pit-stops. Ακούστε, θέλω να βλέπω συναγωνισμό, μονοθέσια στην πίστα, δεν θέλω να βλέπω ανταγωνισμό στα pits.
Στους τελευταίους τρεις αγώνες είχαμε 80 pit-stops. Ελάτε τώρα, είναι πολλά. Ο κόσμος δεν καταλαβαίνει πια, διότι βλέπει συνέχεια αυτοκίνητα να βγαίνουν από τα pits και δεν ξέρει σε τι θέση βρίσκονται. Το παρακάναμε, τα μονοθέσια έχουν πάρα πολλά κουμπιά. Ο οδηγός εστιάζει στα κουμπιά, όταν του δίνεται η δυνατότητα να προσπεράσει.
Πρέπει να επενδύσουμε στις Η.Π.Α. Πρέπει να βελτιώσουμε τις τεχνολογίες θέασης από την τηλεόραση, από το iPad, από το Internet. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πολύ σημαντική στιγμή. Θα αγωνιστούμε στη Ρωσία και στην Ινδία. Η F1, χάρη στον Bernie Ecclestone, έχει γίνει παγκόσμιο σπορ. Το σημαντικό είναι να επενδύσουμε στο μέλλον», κατέληξε.