Ο πρώτος γενετικός χάρτης του τριχωτού μαμούθ

36

Οι κατεψυγμένες τρίχες δύο μαμούθ που πέθαναν στη Σιβηρία πριν από δεκάδες χιλιάδες χρόνια επέτρεψαν στους ερευνητές να δημιουργήσουν ένα «προσχέδιο» του γονιδιώματος του εξαφανισμένου ζώου, με την προοπτική να το επαναφέρουν στη ζωή με κλωνοποίηση.

Ο χάρτης που δημοσιεύται την Πέμπτη στο περιοδικό Nature είναι η πρώτη γενετική αλληλουχία εξαφανισμένου είδους.

«Προσδιορίζουμε την αλληλουχία τυχαίων θραυσμάτων [DNA] και εκτιμούμε ότι έχουμε το 50% του γονιδιώματος» δήλωσε στο AFP ο Ουέμπ Μίλερ, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια.

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι βιολόγοι πίστευαν ότι η απομόνωση γενετικού υλικού από αρχαία και προϊστορικά δείγματα ήταν αδύνατη. Τελικά, όμως, νέες τεχνικές επέτρεψαν την ανάλυση μικρών τμημάτων DNA όχι μόνο από μαμούθ, αλλά ακόμα και από δείγματα του ανθρώπου του Νεάντερταλ, ηλικίας έως και 100.000 ετών.

Έρευνα-μαμούθ

Τα δύο κατεψυγμένα μαμούθ που έδωσαν το υλικό για την τελευταία μελέτη πέθαναν στους πάγους πριν από 50.000 και 20.000 χρόνια.

Αντί να αναζητήσουν γενετικό υλικό από τον μυελό των οστών, ο οποίος στην πορεία του γεωλογικού χρόνου έχει την τάση να μολύνεται από βακτήρια και μύκητες, οι ερευνητές εργάστηκαν αυτή τη φορά με τρίχες των ζώων (ένθετη εικόνα δεξιά), οι οποίες παρέμειναν ουσιαστικά ανέπαφες χάρη στα προστατευτικά στρώματα κερατίνης.

Η γενετική αλληλουχία που «διάβασαν» οι ερευνητές επιτρέπει τώρα τη γενετική σύγκριση του τριχωτού μαμούθ και του στενότερου εν ζωή συγγενή του, του αφρικανικού ελέφαντα.

Τα μαμούθ, που εξαφανίστηκαν στο τέλος της Εποχής των Παγετώνων, πριν από περίπου 10.000 χρόνια, διαχωρίστηκαν από τους ελέφαντες πριν από περίπου 6 εκατ. χρόνια, όταν διαχωρίστηκαν και οι πρόγονοι του ανθρώπου και του χιμπατζή. Μαμούθ και ελέφαντες υπολογίζεται τώρα ότι διέφεραν γενετικά κατά μόλις 0,6%, συγκριτικά με περίπου 1% μεταξύ ανθρώπου και χιμπατζή.

Όταν η γενετική αλληλουχία των μαμούθ ολοκληρωθεί σε μερικά χρόνια από σήμερα, οι επιστήμονες θα μπορέσουν να ξεκινήσουν τις προσπάθειες να το επαναφέρουν στη ζωή.

Στις προσπάθειες αυτέςθαμπορούσαν να εφαρμόσουν δύο πιθανές μεθοδολογίες: είτε να δημιουργήσουν το DNA του μαμούθ από το μηδέν, με τεχνικές συνθετικής βιολογίας, και να το κλωνοποιήσουν στη συνέχεια μέσα σε ωάρια ελέφαντα, είτε να ξεκινήσουν με το ωάριο του ελέφαντα και να το τροποποιήσουν γενετικά ώστε να ταιριάζει γενετικά με το ωάριο του μαμούθ.

Πριν εμφανιστεί τελικά ο κλώνος του ίδιου του μαμούθ, οι επιστήμονες ίσως δημιουργήσουν σε πρώτο στάδιο διάφορα υβρίδια των δύο ειδών, κάτι που θα έμοιαζε με τριχωτό αφρικανικό ελέφαντα.

Όσον αφορά την πολυσυζητημένη αναβίωση των δεινοσαύρων, που έζησαν δεκάδες εκατομμύρια χρόνια πριν από τα μαμούθ, οι ερευνητές εκτιμούν ότι θα είναι αδύνατο να απομονώσουν αρκετό DNA ώστε να αποκτήσουν επαρκείς γενετικούς χάρτες.

Ίσως λοιπόν δεν φτάσουμε ποτέστο «Τζουράσικ Παρκ»του Στίβεν Σπίλμπεργκ, τουλάχιστον όμως μπορούμε να ελπίζουμε σε μια νέα «Εποχή των Παγετώνων».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press