36

Ένα είδος λευκής μούχλας που συνήθως αναπτύσσεται στο νεκρό ξύλο αποδεικνύεται ότι μπορεί να καταβροχθίζει πλαστικά πολυμερή τα οποία είναι τόσο ανθεκτικά ώστε θεωρούνταν άφθαρτα. Ο βιοχημικός άθλος του μύκητα θα μπορούσενα επιτρέψει την ανακύκλωση, ή έστω την καταστροφή των επίμονων σκουπιδιών.

Όπως εξηγεί το Nature.com, ο μύκητας Phanerochaete chrysosporium διασπά τις φαινολικές ρητίνες, ανθεκτικά πολυμερή που χρησμοποιούνται συχνά ως κόλλα για να ενώσουν τα κομματάκια ξύλου στο κόντρα πλακέ. Απαντώται επίσης στα αυτοκίνητα. Τα πολυμερή αυτά αποτελούν το 10% της συνολικής παραγωγής πλαστικού, ποσότητα που ανέρχεται σε 2,2 εκατ. τόνους το χρόνο.

Σε αντίθεση με τα ανακυκλώσιμα πλαστικά, όπως το πολυαιθυλένιο από το οποίο κατασκευάζονται μπουκάλια, οι φαινολικές ρητίνες δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Η μόνη πειραματική μέθοδος, που βασίζεται σε θέρμανση και χρήση διαλυτών, είναι ακριβή και αφήνει ανεπιθύμητα παραπροϊόντα.

Ο Δρ Ανταμ Γκούσι και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν στο Λα Γκρος στράφηκαν στους μύκητες του ξύλου, οι οποίοι είναι γνωστό ότι μπορούν να διασπάσουν τη λιγνίνη, μια ουσία του ξύλου εξαιρετικά ανθεκτική, η οποία μοιάζει με τις φαινολικές ρητίνες ως προς τη χημική δομή.

Οι ερευνητές τάισαν κομματάκια ξύλου σε διάφορα είδη μούχλας, και διαπίστωσαν ότι το P.chrysosporium αναπτυσσόταν κανονικά και γινόταν από άσπρο ροζ. Αυτό σήμαινε ότι διασπούσαν τις ρητίνες σε μικρότερα μόρια, τα οποία ήταν γνωστό ότι είναι ροζ. Πειράματα με φαινολικές ρητίνες που περιείχαν ραδιενεργά ισότοπα του άνθρακα επιβεβαίωσαν ότι ο μύκητας απορροφούσε τα ισότοπα.

Η ερευνητική ομάδα ελπίζει ότι τα προϊόντα της διάσπασης είναι δυνατό να επαναχρησιμοποιηθούν για την παραγωγή πλαστικού. Όμως ακόμα και αν η ανακύκλωση των ρητινών είναι αδύνατη, είναι ευχάριστο να γνωρίζουμε ότι όταν οι ουσίες αυτές καταλήξουν στα σκουπίδια κάποτε θα αποσυντεθούν και δεν θα διατηρηθούν για εκατοντάδες χρόνια.

Και το εντυπωσιακό είναι ότι ο ίδιος μύκητας παράγει ένζυμα που διασπούν και άλλα πλαστικά, όπως το πολυστυρένιο και τα επικίνδυνα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCBs).

Η μελέτη δημοσιεύεται online στο Environmental Science and Technology.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ