Πώς συνέβη η κατολίσθηση που εξαφάνισε το Γκουϊνσαγκόν στις Φιλιππίνες

36

Εκατομμύρια κυβικά μέτρα λάσπης κύλισαν σχεδόν από την κορυφή του υπερκείμενου βουνού και με ταχύτητα δεκάδων μέτρων το δευτερόλεπτο κάλυψαν την κωμόπολη του Γκουϊνσαγκόν στις Φιλιππίνες την Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου. Βρετανοί ειδικοί εκτιμούν ότι η ασυνήθιστη κατολίσθηση συνδέεται με το μετεωρολογικό φαινόμενο Ελ Νίνια.

Όπως εξηγεί το Nature.com, στα νησιά του αρχιπελάγους των Φιλιππίνων ο πληθυσμός ζει σε πεδιάδες που βρίσκονται ανάμεσα σε ψηλά όρη με απότομες πλαγιές. Την εποχή των βροχών, που διαρκεί από Ιούνιο έως Νοέμβριο, το χώμα στις πλαγιές βαραίνει από το νερό και οι κατολισθήσεις είναι πολύ συνηθισμένες -τουλάχιστον μία καταγράφεται κάθε εβδομάδα.

Η τελευταία, τεράστια κατολίσθηση ήταν ασυνήθιστη όσον αφορά τη χρονική στιγμή που συνέβη -εκτός της εποχής των βροχών. Ωστόσο, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες μετρήσεις, τουλάχιστον 50 εκατοστά βροχής έπεσαν στην περιοχή του Γκουϊνσαγκόν τις πρώτες δύο εβδομάδες του Φεβρουαρίου.

Όπως αναφέρει ο Ντάιαρμαντ Κάμπελ, ερευνητής της Βρετανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας που ειδικεύεται στις κατολισθήσεις, οι αυξημένες βροχοπτώσεις συνδέονται με την πρόωρη άφιξη του Ελ Νίνια (το αντίθετο του Ελ Νίνιο), ένα περιοδικό μετεωρολογικό φαινόμενο που συνδέεται με πτώση της θερμοκρασίας του νερού στην τροπική ζώνη του Ειρηνικού, καθώς και με μετατόπιση αεροχειμάρρων που φέρνουν βροχή στις Φιλιππίνες. Το κλιματικό σύστημα του Ειρηνικού ταλαντώνεται ανάμεσα στο Ελ Νίνιο και το Ελ Νίνια συνήθως κάθε τρία με πέντε χρόνια.

Η βροχή φαίνεται ότι ήταν η αποκλειστική αιτία της κατολίσθησης. Αν και μόλις πριν από την καταστροφή είχε καταγραφεί σεισμός 2,6 βαθμώων στην περιοχή του Γκουϊνσαγκόν, ο Κάμπελ εκτιμά ότι η δόνηση ήταν πολύ μικρή για να συνδέεται με το φαινόμενο -σεισμοί αυτού του μεγέθους είναι πολύ συχνοί στις Φιλιππίνες. Επιπλέον, η βλάστηση στην πλαγιά του βουνού δεν είχε αποψιλωθεί, και επομένως η διάβρωση του εδάφους δεν ήταν παράγοντας, προσθέτει ο ερευνητής.

Ο Κάμπελ πιστεύει ότι οι Αρχές των Φιλιππίνων ήταν αδύνατο να είχαν προβλέψει την κατολίσθηση, αφού δεν υπάρχουν μέθοδοι πρόγνωσης για αυτό το καταστροφικό φαινόμενο. Πάντως, νωρίτερα το Φεβρουάριο η αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) είχε ανακοινώσει ότι η ασυνήθιστη ψύξη της επιφάνειας του Ειρηνικού ήταν πιθανό να προκαλέσει το Ελ Νίνια φέτος.

Πολλές χώρες του Ειρηνικού διαθέτουν υπηρεσίες εκτίμησης κινδύνου ώστε να αποφεύγονται ή να προστατεύονται οι ευάλωτες περιοχές. Στο Χονγκ Κονγκ, για παράδειγμα, οι αρχές συστήνουν στον πληθυσμό να αποφεύγει ορισμένες πλαγιές όταν έρχεται τυφώνας. Σε άλλα σημεία οι πλαγιές ενισχύονται με τσιμέντο και ατσάλι, και οι κανονισμοί απαγορεύουν τη δόμηση σε επικίνδυνες ζώνες.

Όμως για κατολισθήσεις της κλίμακας του Γκουϊνσαγκόν, «οι μηχανικοί δεν μπορούν να δώσουν λύση», λέει ο Κάμπελ.

Το πρωί της Τρίτης, περίπου 900 από τους 1.800 κατοίκους της κωμόπολης εξακολουθούν να αγνοούνται.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ