36

Χερσαία ευρωπαϊκά σαλιγκάρια, ζώα που δεν φημίζονται για την ταχύτητά τους, κατάφεραν να ταξιδέψουν από την Ευρώπη μέχρι ένα σύμπλεγμα απομονωμένων νησιών στη μέση του Ατλαντικού, προσκολλημένα σε αποδημητικά πουλιά, αποκαλύπτει μελέτη που βασίστηκε σε γενετικές αναλύσεις.

Στα νησιά Τρίσταν ντα Κούνα, ακριβώς ανάμεσα στη Νότιο Αφρική και την Βραζιλία, ζουν οκτώ είδη σαλιγκαριών με ασυνήθιστο κέλυφος, το οποίο αναπτύσσεται ελικοειδώς αντίστροφα από τη φορά των δεικτών του ρολογιού.

Από το 1824 που ανακαλύφθηκαν, τα σαλιγκάρια θεωρήθηκαν ενδημικό είδος των νησιών και ταξινομήθηκαν στο γένος Tristania. Κανείς τότε δεν μπορούσε να πιστέψει ότι ένα μαλάκιο που δεν μπορεί να κολυμπήσει μπορεί να έφθασε εκεί διασχίζοντας τον Ατλαντικό.

Όμως η νέα γενετική ανάλυση, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, αποκαλύπτει ότι τα σαλιγκάρια των Τριστάν ντα Κούνα ανήκουν στην πραγματικότητα στο ίδιο γένος με τα ευρωπαϊκά σαλιγκάρια Balea, τα οποία έχουν παρόμοια εμφάνιση αλλά είναι λίγο μικρότερα, με μήκος γύρω στα επτά χιλιοστά.

Τα σαλιγκάρια είναι αδύνατο να έφτασαν στα νησιά ως λαθρεπιβάτες σε πλοία, αφού το σύμπλεγμα δεν είχε μόνιμους κατοίκους μέχρι το 1816, και τα ξένα μαλάκια δεν θα είχαν το χρόνο να διαφοροποιηθούν σε οκτώ είδη.

Μερικές δεκαετίες μετά την ανακάλυψη των σαλιγκαριών, ο Κάρολος Δαρβίνος διατύπωσε πρώτος την υπόθεση ότι τα σαλιγκάρια μεταφέρθηκαν στα νησιά από πουλιά ή ανθρώπους. Μεταξύ άλλων, ο φυσιοδίφης διαπίστωσε ότι τα μαλάκια δεν μπορούσαν να ζήσουν σε θαλασσινό νερό για πάνω από δύο εβδομάδες.

Το πιθανότερο είναι, εκτιμούν ο Δρ Ρίσταρντ Πρις και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, ότι τα Balea πέταξαν στα νησιά προσκολλημένα στα πόδια πτηνών, πιθανότατα καλοβατικών πουλιών.

Τα Balea αποδεικνύεται ότι ταξίδεψαν από την Ευρώπη στις Αζόρες και από εκεί μέχρι τα νησιά Τριστάν ντα Κούνα, μια διαδρομή 9.000 χιλιομέτρων. Το εντυπωσιακό είναι ότι τουλάχιστον ένα από τα οκτώ είδη που ζουν σήμερα στο σύμπλεγμα κατάφερε πρόσφατα να επιστρέψει στην Ευρώπη.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ