36

Η διαλεύκανση μηχανισμών μέσω των οποίων εξελίσσεται η ζωή στη Γη ανακηρύχθηκε κορυφαίο επιστημονικό επίτευγμα για το 2005 από το αμερικανικό περιοδικό Science. Τη χρονιά που πέρασε, εξάλλου, η διαμάχη μεταξύ των επιστημόνων και των πολέμιων του Δαρβίνου απασχόλησε για ακόμα μια φορά το αμερικανικό κοινό.

Το διάσημο περιοδικό δημοσιεύει στο τελευταίο τεύχος κάθε χρονιάς το σημαντικότερο επίτευγμα των τελευταίων 12 μηνών καθώς και εννέα ακόμα «αναπληρωματικές» εξελίξεις στο χώρο της επιστήμης.

Την πρώτη θέση καταλαμβάνουν φέτος από κοινού έρευνες σε διάφορους τομείς, από τη Γενετική έως την Οικολογία, οι οποίες δείχνουν την εξέλιξη εν δράσει. Μεταξύ άλλων:

  • Η αλληλουχία του γονιδιώματος του χιμπαντζή και η σύγκριση με το ανθρώπινο γονιδίωμα. Στις ελάχιστες γενετικές διαφορές μεταξύ των δύο ειδών «βρίσκονται τα σχέδια για το τι μας κάνει ανθρώπινους» γράφουν οι κριτές.
  • Η αναδημιουργία του ιού που προκάλεσε τη φονική γρίπη του 1918.
  • Έρευνες που δείχνουν πώς ένα ευρωπαϊκό πουλί (ο σταφιδοτσιροβάκος) διαχωρίζεται σταδιακά σε δύο ανεξάρτητα είδη με διαφορετικές διαδρομές αποδήμησης.

Το 2005 η θεωρία της εξέλιξης του Δαρβίνου βρέθηκε και πάλι στο στόχαστο συνηρητικών ομάδων στις ΗΠΑ, οι οποίες ζήτησαν την παράλληλη διδασκαλία στα σχολεία και της δικής τους θεωρίας του «ευφυούς σχεδιασμού». Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή η ζωή είναι «υπερβολικά περίπλοκη» για να δημιουργήθηκε κατά τύχη και επομένως πρέπει να πλάστηκε από κάποια «ανώτερη δύναμη».

Λίγες μόνο ημέρες πρριν δημοσιευθεί το ειδικό τεύχος του Science, ομοσπονδιακό δικαστήριο δικαίωσε το Δαρβίνο, καθώς αποφάνθηκε ότι ο «ευφυής σχεδιασμός» αφορά τη θρησκεία και δεν έχει θέση στα σχολεία της Πενσιλβάνια.

Το υπόλοιπο «Τοp 10» στην επιστήμη τη χρονιά που τελειώνει, σύμφωνα με το περιοδικό, έχει ως εξής:

  • Πλανητικός καταιγισμός: Τον Ιανουάριο η ερευνητική συσκευή Huygens προσεδαφίστηκε στο μυστηριώδη δορυφόρο του Κρόνου Τιτάνα, ενώ άλλες αποστολές εντός του 2005 αφορούν τον Αρη, την Αφροδίτη, τον Ερμή, έναν κομήτη και έναν αστεροειδή.
  • Το θαύμα της άνθησης: Φέτος αναγνωρίστηκαν αρκετά μόρια-κλειδιά που ελέγχουν την άνθηση και τα υπέροχα χρώματα της άνοιξης.
  • Τα άστρα νετρονίων τρελάθηκαν: Οι αστροφυσικοί λατρεύουν τα άστρα νετρονίων, κατάλοιπα νεκρών άστρων σε μέγεθος πόλης που συγκεντρώνουν τεράστιες ποσότητες συμπυκνωμένης ύλης. Νέα όργανα αποκάλυψαν φέτος άγνωστες όψεις της βίαιης συμπεριφοράς τους.
  • Βραχυχύκλωση του εγκεφάλου: Γονίδια που επηρεάζουν την εξέλιξη του εγκεφάλου παίζουν ρόλο σε ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια, το σύνδρομο του Τουρέ και η δυσλεξία.
  • Γεωχημική αναστάτωση: Διαφορές στη σύσταση βράχων από τη Γη και το Διάστημα αποκαλύπτουν συστατικά της «σούπας» μέσα στην οποία σχηματίστηκαν οι πλανήτες.
  • Το πορτραίτο της πρωτεΐνης: Αποκαλύφθηκε η τρισδιάστατη δομή ενός καναλιού ιόντων καλίου το οποίο παίζει ρόλο κλειδί στη λειτουργία των νεύρων και των μυών.
  • Αλλαγή στο κλίμα: Νέες ενδείξεις για την ανθρωπογενή προέλευση της κλιματικής αλλαγής
  • Συστημική Βιολογία: Η Βιολογία παντρεύεται τη Μηχανική με στόχο την κατανόηση των πολύπλοκων βιολογικών συστημάτων
  • Bienvenu, ITER: Φέτος αποφασίστηκε ότι η Γαλλία θα είναι η έδρα του Διεθνούς Πειραματικού Θερμοπυρηνικού Αντιδραστήρα (ITER), της πρώτης μονάδας που θα παράγει ενέργεια με πυρηνική σύντηξη, όπως ο Ήλιος.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Ειδήσεις Σήμερα: