Τοποθετημένο στη στρατιωτική δικτατορία της Βραζιλίας της δεκαετίας του 1970, αυτό το θορυβώδες αστυνομικό δράμα, The Secret Agent, το οποίο έκανε πρεμιέρα στις Κάννες, «αναπληρώνει με τον παλλόμενο ενθουσιασμό ό,τι του λείπει σε λεπτότητα και ξεχειλίζει από σεξ, πυροβολισμούς και άθλιους εκτελεστές» γράφει Nicholas Barber στο BBC.

Μια από τις μεγαλύτερες συγκινήσεις της φετινής περιόδου απονομής βραβείων ήταν το I’m Still Here, ένα οσκαρικό δράμα για τη σκληρότητα της στρατιωτικής δικτατορίας στη Βραζιλία της δεκαετίας του 1970.

Τώρα έρχεται μια άλλη ταινία με το ίδιο θέμα – και θα μπορούσε και αυτή να κάνει θραύση όταν η περίοδος των βραβείων θα ξεκινήσει ξανά.

Ο Κουεντίν Ταραντίνο θα το λατρέψει (μάλλον)

Αυτό δεν σημαίνει ότι το The Secret Agent είναι εξίσου ευαίσθητο με το I’m Still Here, αλλά το κομψό και ζωντανό πολιτικό θρίλερ του Βραζιλιάνου σκηνοθέτη Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιο αναπληρώνει σε παλλόμενο ενθουσιασμό αυτό που του λείπει σε λεπτότητα.

Τοποθετημένο στη βορειοανατολική πόλη Ρεσίφε κατά τη διάρκεια της ξέφρενης εβδομάδας των εορτασμών του καρναβαλιού, ξεχειλίζει από σεξ και πυροβολισμούς, άθλιους εκτελεστές και vintage αυτοκίνητα – και περιλαμβάνει ένα κομμένο ανθρώπινο πόδι που βρίσκεται στην κοιλιά ενός καρχαρία.

Θα πρέπει να υποθέσουμε ότι ο Κουέντιν Ταραντίνο είναι ήδη ο νούμερο ένα θαυμαστής της ταινίας.

Τοποθετημένο στη βορειοανατολική πόλη Ρεσίφε κατά τη διάρκεια της ξέφρενης εβδομάδας των εορτασμών του καρναβαλιού, ξεχειλίζει από σεξ και πυροβολισμούς, άθλιους εκτελεστές και vintage αυτοκίνητα

Ψηλός, μελαχροινός και όμορφος

Παρ’ όλα τα έντονα χρώματα και τη φαντασμαγορία του, ο Μυστικός Πράκτορας (The Secret Agent) έχει τις ρίζες του στις πραγματικές ανησυχίες και τραγωδίες των απλών πολιτών. Πράγματι, ο ήρωάς του δεν είναι καθόλου μυστικός πράκτορας, παρόλο που ο Βάγκνερ Μόουρα (Εμφύλιος Πόλεμος, Narcos) είναι τόσο ψηλός, μελαχρινός και όμορφος όσο οποιοσδήποτε από τους σούπερ κατασκόπους του κινηματογράφου.

Υποδύεται τον ήπιο Μαρσέλο, τον οποίο βλέπουμε για πρώτη φορά να οδηγεί στο Ρεσίφε με το κίτρινο Volkswagen Beetle του. Περνάει περίπου μια ώρα μέχρι να αποκαλυφθεί η ταυτότητα και η προϊστορία του -ο Μυστικός Πράκτορας δε βιάζεται να πάει κάπου.

Τελικά μαθαίνουμε ότι είναι ένας χήρος ακαδημαϊκός που αντιτάχθηκε στις προσπάθειες ενός κυβερνητικού μεγαλοστελέχους να κλέψει την πατενταρισμένη έρευνά του -μεγάλο λάθος.

Παρακολουθώντας τον Μαρσέλο

Ο Μαρσέλο σχεδιάζει τώρα να ξανασμίξει με τον μικρό του γιο, ο οποίος ζει με τα πεθερικά του, και να αποκτήσει τα έγγραφα που χρειάζεται για να φύγει από τη χώρα.

Εν τω μεταξύ, εργάζεται μυστικά σε ένα γραφείο δημόσιων αρχείων, όπου ελπίζει να βρει έστω και ένα ίχνος επίσημης απόδειξης της ύπαρξης της μακαρίτισσας μητέρας του, και έμενε σε ένα καταφύγιο αντιφρονούντων, το οποίο εποπτευόταν από μια θαυμάσια φλύαρη εβδομηντάρα «μητέρα-κότα» (Τάνια Μαρία).

Πριν ακόμα φτάσει στο Ρεσίφε, ο Μαρσέλο συναντά ένα πτώμα σε ένα προαύλιο ενός βενζινάδικου, το οποίο κανείς δεν έχει προλάβει να απομακρύνει, οπότε επιβεβαιώνεται ότι δεν είναι αφελής που η εισαγωγική λεζάντα της περιόδου αυτής της ζωής του δηλώνει «μια περίοδος μεγάλης αταξίας».

Σοκάρεται όμως όταν μαθαίνει ότι ο παλιός του αντίπαλος έχει προσλάβει δύο δολοφόνους για να τον εντοπίσουν, και τρομάζει από τον αμοραλισμό του τοπικού αρχηγού της αστυνομίας (Ρομπέριο Ντιογένες).

Παρ’ όλα τα έντονα χρώματα και τη φαντασμαγορία του, ο Μυστικός Πράκτορας (The Secret Agent) έχει τις ρίζες του στις πραγματικές ανησυχίες και τραγωδίες των απλών πολιτών

Σουρεαλισμός και βραζιλιάνικη υγρασία

Ο Κλέμπερ Μεντόζα Φίλιο και το καστ του έχουν το χάρισμα να δημιουργούν χαρακτήρες που είναι είτε συγκινητικά έντιμοι είτε αλλόκοτα κακοί. Ο αρχηγός της αστυνομίας ανήκει στην τελευταία κατηγορία.

Όταν διαβάζει έναν τίτλο εφημερίδας που αναφέρει ότι 91 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού, στοιχηματίζει χαρούμενα ότι ο αριθμός αυτός θα φτάσει σύντομα σε τριψήφιο αριθμό.

Παρ’ όλο τον κίνδυνο και τη διαφθορά στον υγρό αέρα, ο Μαρσέλο έχει το μάτι του τουρίστα για τα εκκεντρικά δρώμενα του Ρεσίφε. Γελάει με δυσπιστία με μια γάτα με δύο πρόσωπα, με την εμμονή του γιου του να δει τα Σαγόνια του Καρχαρία στον κινηματογράφο, με τον αριθμό των ανθρώπων που κάνουν σεξ σε δημόσιους χώρους και με έναν σουρεαλιστικό αστικό μύθο για το προαναφερθέν κομμένο πόδι που επανακολλάται πίσω στη ζωή και κλωτσάει τους άντρες σε ένα κρουαζιερόπλοιο.

Μια ήρεμη μελαγχολία

Για ορισμένους θεατές, το The Secret Agent θα έχει μερικές από αυτές τις χιουμοριστικές παρακάμψεις σε υπερβολή. Με διάρκεια πάνω από δυόμισι ώρες, ο Μαρσέλο περιπλανιέται εδώ κι εκεί, κάνοντας παρέα με τους πολυάριθμους χαρακτήρες που ονειρεύονται να δραπετεύσουν από τη Βραζιλία, όπως οι θαμώνες του Rick’s Café στην Καζαμπλάνκα.

Αλλά ένα από τα βασικά θέματα της ταινίας είναι το ζήτημα του τι θυμόμαστε και τι ξεχνάμε, και ο Φίλιο, ο οποίος μεγάλωσε στο Ρεσίφε, φαίνεται να έχει αποφασίσει να βάλει στο σελιλόιντ όλα τα είδη των ιδιόμορφων λεπτομερειών για να μην σβηστούν για πάντα.

Εκτός από το ότι προσδίδουν στο σκληρό κατασκοπευτικό νήμα του πλούτο και κωμωδία, αυτές οι με αγάπη υλοποιημένες λεπτομέρειες της εποχής προσθέτουν στην ήρεμη μελαγχολία -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ο Μαρσέλο δεν θα βρίσκεται στη Βραζιλία για να απολαύσει αυτά τα αξιοθέατα για πολύ ακόμα.

Στοιχειωμένα ερωτήματα μιας ολόκληρης χώρας

Όπως και να ‘χει, ακριβώς όταν ο Μυστικός Πράκτορας φαίνεται να απομακρύνεται πολύ από την κεντρική του πλοκή, επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς οι εκτελεστές πετούν ένα πτώμα από μια γέφυρα ενώ μια αινιγματική επαφή υπόσχεται να πλαστογραφήσει το διαβατήριο του Μαρσέλο.

Μια επιδέξια χορογραφημένη καταδίωξη στους δρόμους της πόλης δημιουργεί μια υπέροχη, αιματηρή κορύφωση, αλλά, όπως και στο I’m Still Here, υπάρχουν ακόμα στοιχειωμένα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν και μυστήρια που πρέπει να λυθούν.

Για παράδειγμα, ποιανού πόδι ήταν αυτό στην κοιλιά του καρχαρία;

*Με στοιχεία από bbc.com | Αρχική Φωτό: The Secret Agent / Photo: Victor Juca