Το θέμα της ημέρας:  Η κίνηση του άντρα που πάτησε στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη ξεκίνησε ένα ντόμινο: Σάλος κι αντεγκλήσεις, μομφές, επερώτηση μέχρι και στην Βουλή και στο τέλος η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ να προσπαθεί να ηρεμήσει τα πνεύματα, ή τουλάχιστον  να αποτινάξει το βάρος της ευθύνης: Δεν ήταν συνδικαλιστής μας ο άντρας που ακούμπησε στο μνημείο.

Αυτό που έμεινε, πάντως, ήταν η προσβολή σε έναν ιερό χώρο που δικαιολογημένα προκάλεσε και… ιερή οργή.

Αλλά ποια είναι η ιστορία του μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη και πόσες φορές έχει -τελικά- βεβηλωθεί;

Το μνημείο που βρίσκεται στο Σύνταγμα, όπως και κάθε αντίστοιχο, είναι κενοτάφιο. Ένας συμβολικός φόρος τιμής προς τους πεσόντες στα πεδία των μαχών. Το συγκεκριμένο φτιάχτηκε την δεκαετία του 1930, αλλά το πρώτο μνημείο στήθηκε το 1858 στη Σύρο και ήταν αφιερωμένο στους πεσόντες κατά την Επανάσταση του 1821.

Το 1926 η δικτατορία του Θεόδωρου Πάγκαλου λαμβάνει την απόφαση της ανέγερσης ενός μνημείου μπροστά από τα Παλιά Ανάκτορα. Έτσι, προκηρύσσεται καλλιτεχνικός διαγωνισμός, τον οποίο κερδίζει ο Εμμανουήλ Λαζαρίδης. Τα αποκαλυπτήρια του μνημείο έμελλε να γίνουν 6 χρόνια αργότερα, στις 25 Μαρτίου του 1932 από τον πρωθυπουργό Ανδρέα Μιχαλακόπουλο.

Αρχικά αφιερώθηκε στους νεκρούς των Βαλκανικών Πολέμων και του Α’ Παγκοσμίου, αλλά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το ιστορτικό του βάρος μετατοπίστηκε. Με τα χρόνια προστέθηκαν και άλλες μάχες στο πάνθεον των νεκρών στρατιωτών με τελευταία προσθήκη το όνομα της Κύπρου (Το όνομά της προστέθηκε στην επιγραφή των μαχών εν έτει 1994).

Η ιστορία των βεβηλώσεων

Ο όρος «βεβήλωση» είναι συγκεκριμένος, αλλά η… φύση του μνημείου άφησε χώρο για διάφορες (παρ)ερμηνείες. Για κάποιους, η πρώτη προφανής βεβήλωση του μνημείου χρονολογείται στο 1941, όταν το μνημείο φρουρούνταν από έναν Έλληνα τσολιά και έναν γερμανό στρατιώτη -μια εικόνα που εξυμνήθηκε από ναζιστικά έντυπα της εποχής, όπως το γερμανικό «Signaal».

Στην πρόσφατη ιστορία τα περιστατικά των βεβηλώσεων δεν αφορούν σε αυτό καθεαυτό το μνημείο, δηλαδή στο κενοτάφιο, αλλά στο φυλάκιο που βρίσκεται δίπλα του. Το 2007, κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων κατά του νόμου Γιαννάκου το φυλάκιο καίγεται για πρώτη φορά και ξεσπά η πρώτη θύελλα αντιδράσεων. Μάλιστα,οι αντιδράσεις ήταν τόσο έντονες που δύο χρόνια μετά, τον Μάρτιο του 2009,  ο «Σύλλογος Ευζώνων» οργάνωσε ειδική κατάθεση στεφάνου για να τιμήσει τα δύο χρόνια από το κάψιμο του  φυλακίου. Το φυλάκιο κάηκε ξανά -από αντιεξουσιαστές- περί τα 10 χρόνια αργότερα,  τον Μάιο του 2017 κατά την διάρκεια διαδήλωσης.

Όμως η μοναδική άλλη φορά, πλην της σημερινής, που διαδηλωτής εντοπίστηκε να «ξεκουράζεται» πάνω στο μνημείο ήταν το καλοκαίρι του 2016 κατά την διαμαρτυρία των «Παραιτηθείτε» στο Σύνταγμα, οπότε και ένας άγνωστος ξάπλωσε πάνω στο μνημείο, μιμούμενος το νεκρό άγνωστο στρατιώτη.

Βέβαια, ο όρος βεβήλωση έχει χρησιμοποιηθεί ξανά, αποκομμένος από την όποια κυριολεξία. Το μνημείο -μέσα στα χρόνια- διεκδικήθηκε διάφορα ¨περίεργα» αφηγήματα, τα οποία δεν έχουν σταματήσει μέχρι πρόσφατα. Όπως φαίνεται, η αφιέρωση προς το νεκρό άγνωστο στρατιώτη εφηύρε μια επιχειρηματολογία κατά πάντων –ή σχεδόν- με την πρωτοκαθεδρία να ανήκει στην Χρυσή Αυγή.

Η ναζιστική οργάνωση ανέσυρε όλα τα χουντικά αφηγήματα περί των νεκρών ελλήνων ηρώων για να τα χρησιμοποιήσει ως όπλα εναντίον κάθε μορφής διαδήλωσης μπροστά από το Κοινοβούλιο: Βεβηλώνουν το μνημείο μαρξιστές και φιλοευρωπαίοι, έλεγε ο υπόδικος βουλευτής Ηλίας Παναγιώταρος το πρόσφατο 2015. Και δεν ήταν ο μόνος.

Headlines