Το Ηλιακό Σύστημα τελικά δεν είναι σφαιρικό

Τα σύνορατου Ηλιακού Συστήματος δεν έχουν απόλυτα σφαιρικό σχήμα αλλά είναι ελαφρώς πεπλατυσμένα, σαν «πατημένο μπαλόνι»,αποκαλύπτουν τα σκάφη Voyager 1 και 2 που συνεχίζουν να απομακρύνονται από τον Ήλιο από τη δεκαετία του 1970.

Οι παρατηρήσεις των δύο ιστορικών αποστολών αφορούν την ηλιόσφαιρα, μια «φυσαλίδα» στο Διάστημαη οποίαδημιουργείται από τα σωματίδια που εκπέμπει ο Ήλιος προς όλες τις κατευθύνσεις.

Τα σωματίδια αυτά, γνωστά ως ηλιακός άνεμος, αρχικά κινούνται με τεράστιες ταχύτητες, σταδιακά όμως επιβραδύνονται καθώς συγκρούονται με σωματίδια που έρχονται από το διαστρικό χώρο. Το αόρατο όριο ανάμεσα στην ηλιόσφαιρα και το διαστρικό διάστημα ονομάζεται «σοκ τερματισμού» και βρίσκεται πολύ πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα.

Το Voyager 1 διέσχισε το σοκ τερματισμού τον Δεκέμβριο του 2004 όταν βρισκόταν σε απόσταση 16 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων απο τον Ήλιο. Το Voyager 2 διέσχισε το όριο σε άλλη πλευρά του Ηλιακού Συστήματος, σχεδόν ένα δισεκατομμύριο χιλιόμετρα πιο μακριά από τον Ήλιο.

Η διαφορά ανάμεσα στις αποστάσεις που μέτρησαν τα δύο σκάφη υποδεικνύει ότι η ηλιόσφαιρα δεν έχει σφαιρικό αλλά πεπλατυσμένο σχήμα. «Φανταστείτε ότι έχετε ένα μπαλόνι, που είναι σχεδόν σφαιρικό, και το πιέζετε πάνω στον τοίχο» δήλωσε στο Reuters ο Έντουαρντ Στόοουν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, μέλος της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει την ανακάλυψη στο περιοδικό Nature.

Η ασυμμετρία της ηλιόσφαιρας πιθανότατα οφείλεται στην παραμορφωτική επίδραση κάποιου διαστρικού μαγνητικού πεδίου.

Τα δύο σκάφη Voyager εκτοξεύτηκαν το 1977 για να εξερευνήσουν τη γειτονιά του Δία και του Κρόνου, συνέχισαν όμως το ταξίδι προς τις σκοτεινές παρυφές του Ηλιακού Συστήματος, τροφοδοτούμενα από θερμοηλεκτρικές γεννήτριες ισοτόπων.

Σήμερα καλύπτουν απόσταση 1,6 εκατ. χιλιομέτρων την ημέρα και βρίσκονται τόσο μακριά ώστε οι εντολές από τη Γη χρειάζονται 12 ώρες για να τα φτάσουν ταξιδεύοντας με την ταχύτητα του φωτός.