«Ειρηνευτικό σχέδιο»,  20 σημείων,  για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, παρουσίασε στους δημοσιογράφους ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Σχέδιο που προήλθε μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων, ανάμεσα σε  Ουκρανία και ΗΠΑ, το οποίο βασίζεται στο αρχικό αμερικανικό προσχέδιο των 28 σημείων.

Οι ΗΠΑ αναμένεται να παραδώσουν το προσχέδιο των 20 σημείων στη Μόσχα αργότερα στις 24 Δεκεμβρίου. Εφόσον εγκριθεί, το τελικό έγγραφο θα πρέπει να υπογραφεί από τους ηγέτες της Ουκρανίας, των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ρωσίας. Οι Ευρωπαίοι υπογράφοντες δεν έχουν ακόμη καθοριστεί.

Παράλληλα, έχει αναπτυχθεί ένα τριμερές σχέδιο εγγυήσεων ασφαλείας μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ και Ευρώπης, καθώς και μια διμερής συμφωνία εγγύησης ασφαλείας μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ. Ένα άλλο έγγραφο μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον επικεντρώνεται στην οικονομική συνεργασία και χαρακτηρίστηκε ως ο «οδικός χάρτης για την ευημερία της Ουκρανίας», μεταδίδει το Kiev Independent.

«Έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο προς την οριστικοποίηση των εγγράφων» δήλωσε ο Ζελένσκι.

Τι περιλαμβάνει το σχέδιο – Τα αγκάθια

Ο ίδιος, δήλωσε ωστόσο ότι «Δεν έχουμε καταλήξει σε συναίνεση με την αμερικανική πλευρά σχετικά με την περιοχή του Ντονέτσκ και τον πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια», και πρόσθεσε : «Είμαστε έτοιμοι για συνάντηση με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε επίπεδο ηγετών για να αντιμετωπίσουμε ευαίσθητα ζητήματα. Θέματα όπως τα εδαφικά πρέπει να συζητούνται σε επίπεδο ηγετών».

Δεν διευκρίνισε αν αυτό θα περιλαμβάνει και τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Το Κίεβο φαίνεται να κατάφερε να απομακρύνει το σχέδιο από την αρχική πρόταση 28 σημείων των ΗΠΑ, η οποία συμμορφωνόταν με πολλές από τις βασικές απαιτήσεις της Ρωσίας. Το προηγούμενο σχέδιο απαιτούσε η Ουκρανία να αποσυρθεί από το 20% της περιοχής του Ντονέτσκ που εξακολουθεί να ελέγχει και να αναγνωριστεί ως ρωσικό έδαφος η γη που κατέχει η Μόσχα.

Η απαίτηση να εγκαταλείψει νομικά η Ουκρανία την επιδίωξή της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ έχει αφαιρεθεί από το τελευταίο σχέδιο, αν και οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει εδώ και καιρό ότι δεν θα δεχτούν την Ουκρανία στον οργανισμό.

Προεδρικές εκλογές στην Ουκρανία θα διεξαχθούν μετά την υπογραφή μιας συμφωνίας, είπε ο Ζελένσκι

«Στις περιοχές Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, η γραμμή ανάπτυξης στρατευμάτων κατά την ημερομηνία αυτής της συμφωνίας αναγνωρίζεται de facto ως γραμμή επαφής», δήλωσε ο Ζελένσκι για την τελευταία εκδοχή του σχεδίου. «Μια ομάδα εργασίας θα συγκληθεί για να καθορίσει την αναδιάταξη των δυνάμεων που είναι απαραίτητη για τον τερματισμό της σύγκρουσης, καθώς και για να οριστούν οι παράμετροι πιθανών μελλοντικών ειδικών οικονομικών ζωνών», πρόσθεσε.

«Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου οι Ρώσοι θέλουν να αποσυρθούμε από την περιοχή του Ντονέτσκ, ενώ οι Αμερικανοί προσπαθούν να βρουν μια λύση», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Αναζητούν μια αφοπλισμένη ζώνη ή μια ελεύθερη οικονομική ζώνη, δηλαδή μια μορφή που θα μπορούσε να ικανοποιήσει και τις δύο πλευρές», πρόσθεσε.

Η Ουκρανία πρότεινε επίσης  να γίνει αφοπλισμένη ζώνη η πόλη που διαχειρίζεται τον πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια. Το σχέδιο προβλέπει ς κοινή διαχείριση του σταθμού  από ΗΠΑ, Ουκρανία και Ρωσία, όμως ο  Ζελένσκι δήλωσε ότι δεν θέλει καμία ρωσική εποπτεία της εγκατάστασης.

Οποιοδήποτε σχέδιο που περιλαμβάνει απόσυρση ουκρανικών στρατευμάτων θα πρέπει να εγκριθεί μέσω δημοψηφίσματος στην Ουκρανία, δήλωσε ο Ζελένσκι, ενώ ανέφερε ότι η Ουκρανία θα διεξάγει προεδρικές εκλογές μόνο μετά την υπογραφή μιας συμφωνίας.

Αναλυτικά τα 20 σημεία του πιθανού σχεδίου

Αναλυτικά τα 20 σημεία του σχεδίου, είναι τα εξής σύμφωνα με το  Kiev Independent.

  1. Οι υπογράφοντες επιβεβαιώνουν ότι η Ουκρανία είναι κυρίαρχο κράτος.

  2. Το έγγραφο συνιστά μια πλήρη και αδιαμφισβήτητη συμφωνία μη επιθετικότητας μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Θα δημιουργηθεί μηχανισμός παρακολούθησης για την επίβλεψη της γραμμής σύγκρουσης, χρησιμοποιώντας δορυφορική παρακολούθηση χωρίς ανθρώπινη παρουσία, για έγκαιρη ανίχνευση παραβιάσεων.

  3. Η Ουκρανία θα λάβει εγγυήσεις ασφαλείας.

  4. Το μέγεθος των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας θα παραμείνει στους 800.000 στρατιώτες κατά τη διάρκεια της ειρήνης.

  5. Οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και οι ευρωπαϊκές χώρες που υπογράφουν θα παράσχουν στην Ουκρανία εγγυήσεις «παρόμοιες με το Άρθρο 5». Ισχύουν τα εξής σημεία:

Α) Εάν η Ρωσία επιτεθεί στην Ουκρανία, θα ξεκινήσει συντονισμένη στρατιωτική αντίδραση και όλες οι παγκόσμιες κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα επανενεργοποιηθούν.

Β) Εάν η Ουκρανία επιτεθεί στη Ρωσία ή ανοίξει πυρ εναντίον ρωσικού εδάφους χωρίς πρόκληση, οι εγγυήσεις ασφαλείας θα θεωρηθούν άκυρες. Εάν η Ρωσία ανοίξει πυρ στην Ουκρανία, οι εγγυήσεις ασφαλείας θα τεθούν σε ισχύ.

Γ) Οι ΗΠΑ θα λάβουν αποζημίωση για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας. (Αυτή η διάταξη έχει αφαιρεθεί.)

Δ) Οι ήδη υπογεγραμμένες διμερείς συμφωνίες ασφαλείας μεταξύ της Ουκρανίας και περίπου 30 χωρών θα παραμείνουν σε ισχύ.

  1. Η Ρωσία θα επισημοποιήσει τη θέση της για μη επιθετικότητα προς την Ευρώπη και την Ουκρανία σε όλους τους απαραίτητους νόμους και έγγραφα, επικυρώνοντάς τα από την Κρατική Δούμα της Ρωσίας.

  2. Η Ουκρανία θα γίνει μέλος της ΕΕ σε καθορισμένο χρόνο και θα λάβει προσωρινή προνομιακή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά.

«Από σήμερα, η χρονική στιγμή της ένταξης της Ουκρανίας είναι θέμα διμερούς συζήτησης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας, χωρίς ευρωπαϊκή επιβεβαίωση για τώρα», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι επίσης εγγύηση ασφαλείας για εμάς, και επομένως θέλουμε να ορίσουμε μια ημερομηνία — πότε θα συμβεί αυτό. Για παράδειγμα, το 2027 ή το 2028.»

  1. Η Ουκρανία θα λάβει πακέτο παγκόσμιας ανάπτυξης, το οποίο περιγράφεται σε ξεχωριστή συμφωνία και καλύπτει διάφορους οικονομικούς τομείς:

Α) Θα δημιουργηθεί ταμείο ανάπτυξης για επενδύσεις σε ταχέως αναπτυσσόμενες βιομηχανίες, όπως η τεχνολογία, τα κέντρα δεδομένων και η τεχνητή νοημοσύνη.

Β) Οι ΗΠΑ και οι αμερικανικές εταιρείες θα συνεργαστούν με την Ουκρανία για κοινές επενδύσεις στην αποκατάσταση, εκσυγχρονισμό και λειτουργία της υποδομής αερίου της Ουκρανίας, περιλαμβανομένων των αγωγών και των εγκαταστάσεων αποθήκευσης.

Γ) Θα καταβληθούν κοινές προσπάθειες για την ανασυγκρότηση των περιοχών που έχουν καταστραφεί από τον πόλεμο, εστιάζοντας στην αποκατάσταση και εκσυγχρονισμό πόλεων και οικιστικών περιοχών.

Δ) Θα δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη υποδομών.

Ε) Θα επεκταθεί η εξόρυξη ορυκτών και φυσικών πόρων.

ΣΤ) Η Παγκόσμια Τράπεζα θα παράσχει ειδικό χρηματοδοτικό πακέτο για την επιτάχυνση αυτών των προσπαθειών.

Ζ) Θα δημιουργηθεί ομάδα υψηλού επιπέδου, περιλαμβανομένου του διορισμού ενός κορυφαίου παγκόσμιου οικονομικού εμπειρογνώμονα ως διαχειριστή ευημερίας για την επίβλεψη της εφαρμογής του στρατηγικού σχεδίου αποκατάστασης και μελλοντικής ευημερίας.

  1. Θα δημιουργηθούν διάφορα ταμεία για την αποκατάσταση της οικονομίας της Ουκρανίας, την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων περιοχών και την αντιμετώπιση ανθρωπιστικών ζητημάτων. Στόχος είναι να κινητοποιηθούν 800 δισεκατομμύρια δολάρια, το εκτιμώμενο κόστος των ζημιών από τον ρωσικό πόλεμο.

  2. Η Ουκρανία θα επιταχύνει τη διαδικασία διαπραγμάτευσης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ.

  3. Η Ουκρανία επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της να παραμείνει μη πυρηνικό κράτος, σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση Πυρηνικών Όπλων.

  4. Έλεγχος του Πυρηνικού Σταθμού Ενέργειας Ζαπορίζια και αποκατάσταση του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Καχόβκα.

Η Ουάσινγκτον προτείνει να λειτουργεί ο πυρηνικός σταθμός Ζαπορίζια από κοινού με την Ουκρανία, τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, με κάθε χώρα να ελέγχει το 33%, και τις ΗΠΑ να είναι η κύρια εποπτεύουσα αρχή του σταθμού. Η Ουκρανία αντιτίθεται στον ρωσικό έλεγχο του σταθμού. Το Κίεβο προτείνει να διαχειρίζονται τον σταθμό από κοινού οι ΗΠΑ και η Ουκρανία, με το 50% της παραγόμενης ενέργειας να πηγαίνει σε περιοχές υπό ουκρανικό έλεγχο, ενώ οι ΗΠΑ καθορίζουν τη διανομή του άλλου 50%.

«Πιστεύουμε ότι για να συμβούν όλα αυτά με ασφάλεια, ο Πυρηνικός Σταθμός Ενέργειας Ζαπορίζια, η πόλη Ενεργοντάρ και ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Καχόβκα πρέπει να αποστρατιωτικοποιηθούν, γιατί αυτή τη στιγμή υπάρχουν ρωσικά στρατεύματα και πόλεμος εκεί, και δεν υπάρχει το αναγκαίο επίπεδο ασφάλειας», δήλωσε ο Ζελένσκι.

  1. Η Ουκρανία και η Ρωσία θα εισάγουν μαθήματα στα σχολεία που προάγουν την κατανόηση και την ανοχή προς διάφορους πολιτισμούς, καταπολεμούν τον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις. Η Ουκρανία θα εγκρίνει τους κανόνες της ΕΕ για τη θρησκευτική ανοχή και την προστασία των γλωσσικών μειονοτήτων.

  2. Στις περιοχές Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, η γραμμή των στρατιωτικών θέσεων κατά την ημερομηνία υπογραφής θα αναγνωριστεί ως η de facto γραμμή του μετώπου.

Α) Για να προσδιοριστούν οι κινήσεις των στρατευμάτων που χρειάζονται για να τερματιστεί ο πόλεμος και να δημιουργηθούν ενδεχόμενες «ελεύθερες οικονομικές ζώνες», με την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από αυτές τις περιοχές.

Β) Η Ρωσία πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά της από τις κατεχόμενες περιοχές του Ντνιεπροπετρόφσκ, Μικολάιβ, Σούμι και Χάρκοβ για να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία.

Γ) Διεθνείς δυνάμεις θα τοποθετηθούν κατά μήκος της γραμμής του μετώπου για να παρακολουθήσουν την εφαρμογή της συμφωνίας.

Δ) Οι πλευρές συμφωνούν να ακολουθήσουν τους κανόνες και τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται από τις Συμβάσεις της Γενεύης του 1949 και τα επιπλέον πρωτόκολλά τους, περιλαμβανομένων των καθολικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

  1. Η Ρωσία και η Ουκρανία δεσμεύονται να απέχουν από τη χρήση βίας για να αλλάξουν εδαφικές συμφωνίες και θα επιλύσουν οποιεσδήποτε διαφορές με διπλωματικά μέσα.

  2. Η Ρωσία δεν θα εμποδίσει τη χρήση του ποταμού Δνείπερου και της Μαύρης Θάλασσας από την Ουκρανία για εμπορικούς σκοπούς. Ξεχωριστή ναυτιλιακή συμφωνία θα διασφαλίσει την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και της μεταφοράς, με την αποστρατιωτικοποίηση της ρωσικής κατεχόμενης χερσονήσου Κινμπούρν.

  3. Δημιουργία ανθρωπιστικής επιτροπής που θα εξασφαλίσει τα εξής:

Α) Ανταλλαγή όλων των κρατουμένων.

Β) Απελευθέρωση όλων των κρατουμένων πολιτών, περιλαμβανομένων παιδιών και πολιτικών κρατουμένων.

Γ) Λήψη μέτρων για την επίλυση προβλημάτων και την ανακούφιση των θυμάτων της σύγκρουσης.

  1. Η Ουκρανία πρέπει να διεξάγει προεδρικές εκλογές το συντομότερο δυνατόν μετά την υπογραφή της συμφωνίας.

  2. Η συμφωνία θα είναι νομικά δεσμευτική. Η εφαρμογή της θα παρακολουθείται από το Συμβούλιο Ειρήνης, το οποίο θα προεδρεύεται από τον Τραμπ. Η Ουκρανία, η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ, η Ρωσία και οι ΗΠΑ θα συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία. Οι παραβάσεις θα οδηγήσουν σε κυρώσεις.

  3. Η εκεχειρία θα τεθεί σε ισχύ αμέσως μόλις συμφωνήσουν όλα τα μέρη της συμφωνίας.