Εάν η εικόνα της Ευρώπης (ΕΕ) σήμερα δεν εμπνέει και τόσο για πάρτι, τότε αν κοιτάξει κανείς πίσω από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες της δεκαετίας του 1950, θα δει μια ακόμα πιο ζοφερή εικόνα: εκβιασμούς και έναν «ευρωπαϊκό κώδικα» διαμοφωμένο από πολιτικούς που πίστευαν στη white supremacy, στη διατήρηση των αποικιών και σε συμφωνίες με σχιζοφρενείς πλην συνεργάσιμους δικτάτορες.

Οι υποδειγματικοί τρόποι καλής συμπεριφοράς συναντώνται ενίοτε και σε μεγάλες αίθουσες, όπως στο πανέμορφο Palazzo dei Conservatori στην Ιταλία. Εκεί υπογράφηκε τον Μάρτιο του 1957 η Συνθήκη της Ρώμης, που θα δημιουργούσε την ΕΕ.

Σε αναρίθμητα πανεπιστημιακά τμήματα ευρωπαϊκών σπουδών οι φοιτητές μαθαίνουν για τους ευρωπατέρες, τον Σουμάν, τον Σπάακ, τον Αντενάουερ και άλλους που βρίσκονταν εκεί, για να μιλήσουν για αλληλεγγύη, για την ένωση της Ευρώπης, για το τέλος των πολέμων και την ευημερία. Αλλά η αρχειακή έρευνα δείχνει άλλα.

Η επίσημη ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης έχει αποσιωπήσει έναν βασικό πυλώνα εκείνης της Συνθήκης: την Αφρική και τις αποικίες.

Οι καθηγητές Peo Hansen και Stefan Jonsson από το Πανεπιστήμιο του Λινσέπινγκ της Σουηδίας, ανακάλυψαν την περίφημη «Ευραφρική», μια έννοια που έκρυβαν για δεκαετίες στις Βρυξέλλες, καθώς μαρτυρούσε τις νεοαποικιακές βλέψεις των ιδρυτών της Ε.Ε.

Ήταν τόσο ωμό το πλαίσιο της ευρωπαϊκής «αλληλεγγύης» που πριν από την υπογραφή της Διακήρυξης Σουμάν, η γαλλική κυβέρνηση δήλωσε: «οφείλουμε να δώσουμε την Αφρική προίκα στην Ευρώπη». Την περίοδο που γίνονταν οι διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία των ευρωπαϊκών θεσμών, η Γαλλία κατέσφαζε συστηματικά κόσμο σε Ασία και Αφρική προκειμένου να διατηρήσει τις αποικίες της.

Οι Γάλλοι το έθεσαν ρητά: εάν δεν συμπεριλαμβάνονταν οι αποικίες στο ευρωπαϊκό πρότζεκτ, ξεχάστε την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Η δήλωση του υπουργού Υπερπόντιων Κτήσεων της Γαλλίας και δεξιού χεριού του Ρομπέρ Σουμάν, Pierre-Henri Teitgen, ήταν ξεκάθαρα απειλητική: «Η γαλλική Εθνοσυνέλευση ενδέχεται να μην επικυρώσει τη συνθήκη για την Κοινή Αγορά σε περίπτωση αποκλεισμού των υπερπόντιων κτήσεων και περιοχών».

Αντενάουερ: Ευρωπατέρας με ναζιστές συμβούλους

Ο Γερμανός καγκελάριος Κόνραντ Αντενάουερ όχι μόνο δεν είχε αντίρρηση αλλά όλα αυτά παντρεύονταν με την πολιτική του ιδιοσυγκρασία: ήταν ένας βαθύτατα ρατσιστής πολιτικός που όχι μόνο πίστευε στη λευκή υπεροχή, αλλά στελέχωσε εκατοντάδες χιλιάδες κρατικές θέσεις με πρώην μέλη του ναζιστικού κόμματος. Ο στενότερός του συνεργάτης ήταν ο νομικός Χανς Γκλόμπκε, ο άνθρωπος που συνέβαλε στους αντισημιτικούς νόμους της δεκαετίας του 1930 και συνεργάστηκε στενά με τον Άντολφ Άιχμαν, τον αρχιτέκτονα του Ολοκαυτώματος.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με έρευνα του Ομοσπονδιακού Γερμανικού υπουργείου Δικαιοσύνης την περίοδο που οι ο Αντενάουερ αγκαλιαζόταν με τους άλλους Ευρωπατέρες στη Ρώμη έως και το 76% των στελεχών του υπουργείου Δικαιοσύνης της Δυτικής Γερμανίας ήταν πρώην ναζιστές.

Έτσι δεν εκπλήσσει που ο Αντενάουερ συμφωνούσε απόλυτα με την άποψη ότι «ήταν αδύνατο η Αφρική, μια μαύρη ήπειρος, να είναι ανεξάρτητη σαν όλες τις άλλες ηπείρους».

Γι’ αυτόν τον Γερμανό ηγέτη, η Αλγερία -που έπνιξε στο αίμα ο γαλλικός στρατός- «δεν ήταν αποικία αλλά επαρχία της Γαλλίας από το 1830, με 1,5 εκατ. λευκούς Γάλλους και λευκές Γαλλίδες» που δικαιωματικά υπερασπιζόταν το γαλλικό κράτος. Συνεπώς «ο γαλλικός αγώνας στην Αλγερία δεν είναι ζήτημα διατήρησης αποικίας».

Σπάακ: Οι Αφρικανοί δεν μπορούν να αυτο-κυβερνηθούν

Κοντά στις θέσεις αυτές, περί λευκής υπεροχής, κινούνταν και ο πρόεδρος της ομάδας εργασίας που προετοίμασε τη Συνθήκη της Ρώμης, Πωλ Ανρί Σπάακ, θεωρώντας τους μαύρους ανίκανους να αυτοκυβερνηθούν, όπως ακριβώς πίστευαν και οι Αμερικανοί για τους Ινδιάνους τη δεκαετία του 1890. «Αυτό που πάντα έβρισκα το μεγαλύτερο εμπόδιο στις σχέσεις μου με τους Αφρικανούς ήταν η αδυναμία μου να τους κάνω να δείξουν ανησυχία για το μέλλον. Το να κυβερνάς σημαίνει να προβλέπεις. Αν και αυτό το δόγμα πολιτικής σοφίας είναι κοινώς αποδεκτό στη Δύση, οι Αφρικανοί που γνώρισα φαίνεται να μην δίνουν καμία σημασία» έγραφε ο Σπάακ.

Εφόσον οι Γάλλοι έδωσαν προίκα την Αφρική, πλέον, διασφαλίζονται «οι συνθήκες μιας αυξανόμενης ευημερίας στην παλιά μας ήπειρο» και επιτρέπεται η «συνέχιση της μεγάλης και παγκόσμιας αποστολής της για τον πολιτισμό» κατά τα λεγόμενα του Δανού υπουργού Εξωτερικών. Και όταν λέμε εκπολιτισμό εννοούμε φυσικά με το αζημίωτο. O άνθρωπος κλειδί στη σύνταξη της Συνθήκης της Ρώμης, Pierre Uri, υπενθύμιζε στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι οι «πρώτες ύλες των Αφρικανών ήταν ζωτικές για τη Δυτική Ευρώπη».

Συνέχιση της αποικιοκρατίας με κοινοτικά μέσα

Η Συνθήκη της Ρώμης θα θεσμοθετούσε μια έξυπνη επεκτατική πολιτική για τους Ευρωπαίους φροντίζοντας να διασφαλίσουν τα αποικιοκρατικά τους συμφέροντα μετά το 1957. Στην πρώτη συνάντηση των Ευρωπατέρων, στο πλαίσιο του περίφημου Κογκρέσου της Ευρώπης τον Μάιο του 1948, οι Ευρωπαίοι ήταν ξεκάθαροι ως προς τις προθέσεις τους: «Η Ε.Ε. πρέπει, φυσικά, να συμπεριλάβει στην τροχιά της τις επεκτάσεις, τις εξαρτήσεις και τα συνδεδεμένα εδάφη των ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Αφρική και αλλού και πρέπει να διατηρήσει τους υπάρχοντες θεσμούς που τις ενώνουν».

Οι Αμερικανοί διπλωμάτες το ονόμαζαν “Ευρωαφρικανικό Δόγμα Μονρόε” και δεν είχαν άδικο. Κατά τη διάρκεια του πάρτι -που ακολούθησε τις υπογραφές- στο Palazzo dei Conservatori για να γιορτάσουν την ίδρυση της ΕΟΚ, ένας Γάλλος αξιωματούχος πέταξε την ιδέα «οφείλουμε να κάνουμε πρόποση στον Νάσσερ», διότι χάρη στον Αιγύπτιο «Χίτλερ» οι Ευρωπαίοι ενώθηκαν για να επέμβουν στρατιωτικά στην Αίγυπτο επιταχύνοντας τις διαδικασίες ομοσπονδοποίησης της Ευρώπης.

Προφανώς στη ρητορική των Ευρωπαίων συμπεριλαμβανόταν και η αλληλεγγύη προς τους υπανάπτυκτους του τρίτου κόσμου. Οι Γάλλοι δεν εξαίρεσαν τους Αλγερινούς από τη Συνθήκη της Ρώμης, ώστε να απολαμβάνουν την ελεύθερη κίνηση μέσα στην ΕΟΚ. Ωστόσο, όπως και πολλά πράγματα στο κοινοτικό κεκτημένο, αυτό δεν λειτούργησε στην πράξη. Η Ιταλία χτύπησε το χέρι στο τραπέζι, καθώς δεν ήθελε να δει Αλγερινούς να κατακλύζουν τις πόλεις και τα χωριά της.

Οι συντάκτες της Συνθήκης το γνώριζαν πολύ καλά αυτό, αλλά το πέρασαν, διότι έπρεπε τυπικά να μην γίνονται εξαιρέσεις, ώστε να διαφυλάξει η Γαλλία την εικόνα της ως θεματοφύλακας της ισότητας όλων των Γάλλων. Βέβαια, οι γαλλικές αποικίες δεν ήταν πραγματικά ελεύθερες, καθώς έπρεπε να έχουν γαλλική έγκριση στο πλαίσιο του νέου μετααποικιακού συστήματος που εγκαινίασε η 5η Γαλλική Δημοκρατία, της «Γαλλικής Κοινότητας».

Ο εκβιασμός φανατικών αποικιοκρατών

Έτσι δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι το Παρίσι δεν επικύρωσε καμία διεθνή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ τις ημέρες που υπέγραφε η Συνθήκη της Ρώμης οι Γάλλοι στρατηγοί είχαν επιδοθεί σε φρικαλεότητες εις βάρος των μουσουλμάνων Αλγερινών. Και εδώ βρίσκεται άλλη μια σκοτεινή πτυχή της Ενωμένης Ευρώπης: τουλάχιστον 20 Γάλλοι ευρωσκεπτικιστές πλην φανατικοί αποικιοκράτες βουλευτές επικύρωσαν τη Συνθήκη της Ρώμης με αντάλλαγμα τη δέσμευση του ευρωπαϊστή πρωθυπουργού Γκι Μολέ –που αγωνιζόταν να περάσει τη Συνθήκη της Ρώμης‒  ότι δεν θα επέτρεπε στους Αλγερινούς να ανεξαρτητοποιηθούν και επομένως θα συνέχιζε τον πόλεμο…

Μπορεί τον 19ο αιώνα οι Ευρωπαίοι να έπαιρναν ένα μαχαίρι και να έκοβαν ωμά την αφρικανική πίτα εξοντώνοντας εκατομμύρια ιθαγενείς μαύρους, αλλά τον 20ο αιώνα η κατάσταση άλλαξε. Η εκμετάλλευση θα συνεχιζόταν μέσω νόμιμων διεθνών συμφωνιών υπογεγραμμένων σε μεγάλες αίθουσες από πολιτισμένους πολιτικούς.

Όσο για την αδυναμία των Ευρωπατέρων στους δικτάτορες… εδώ.

Ειδήσεις Σήμερα: