Η αυτοεξέταση είναι εξαιρετικά σημαντική, αλλά η τακτική εξέταση από γιατρό κάθε 6 με 12 μήνες, δικαιολογείται ενδεχομένως μόνο σε ενήλικες με προσωπικό ιστορικό δερματικού καρκίνου και σε ασθενείς που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Η αυτοεξέταση είναι εξαιρετικά σημαντική, αλλά η τακτική εξέταση από γιατρό κάθε 6 με 12 μήνες, δικαιολογείται ενδεχομένως μόνο σε ενήλικες με προσωπικό ιστορικό δερματικού καρκίνου και σε ασθενείς που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Οι οργανώσεις για την πρόληψη του καρκίνου δεν φαίνεται να συμφωνούν όσον αφορά στην αξία της εξέτασης. Ορισμένοι προτείνουν την τακτική εξέταση, άλλοι πιστεύουν ότι αυτή ωφελεί μόνο τις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Στις ΗΠΑ, εθελοντές της Αμερικανικής Δερματολογικής Εταιρείας οργανώνουν προγράμματα μαζικής εξέτασης σε νοσοκομεία και τοπικές κλινικές, από το 1995. Οι δερματολόγοι εξετάζουν τις δερματικές βλάβες και σε περίπτωση ύποπτης βλάβης, συνιστούν στον ασθενή να συμβουλευτεί τον προσωπικό γιατρό του.
Ερωτηματολόγια που συμπληρώνονται από τους ασθενείς αυτούς, καταδεικνύουν ότι υπάρχει μια επιλογή ασθενών που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου στα μαζικά αυτά προγράμματα. Στο 86% όλων των ασθενών που εξετάστηκαν, βρέθηκε τουλάχιστον ένας παράγοντας κινδύνου, ενώ στο 78% βρέθηκαν δύο παράγοντες κινδύνου. Η συστηματική εξέταση των παιδιών έχει μικρή χρησιμότητα, λόγω της πολύ μικρής συχνότητας εμφάνισης δερματικών όγκων σε παιδιά. Ωστόσο, σε ορισμένα σπάνια σύνδρομα (σύνδρομο βασικοκυτταρικών σπίλων, μελαγχρωματική ξηροδερμία) καθώς και σε παιδιά με συγγενείς μελανινοκυτταρικούς σπίλους, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος.
Οι ενημερωτικές καμπάνιες κατά της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο και της χρήσης σολάριουμ φαίνονται πολύ χρήσιμες, κυρίως όταν επικεντρώνονται στους κινδύνους που μπορεί να κρύβονται πίσω από φαινομενικά αθώους σπίλους. Όταν οι βλάβες αυτές μεγαλώνουν ή παρουσιάζουν φλεγμονή, μπορεί να μετατραπούν σε μελανώματα.
Όλοι θα πρέπει να ενθαρρύνονται να εξετάζουν το σώμα τους σε τακτά χρονικά διαστήματα, π.χ. κατά τη διάρκεια του ντους – αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα ηλικιωμένα άτομα, δεδομένου ότι η συχνότητα ανάπτυξης δερματικών όγκων αυξάνει με την ηλικία. Εάν τα άτομα αυτά ανησυχούν για μια δερματική βλάβη, συνιστάται η πλήρης εξέταση του δέρματος τους από γιατρό (όχι μόνο η εξέταση της συγκεκριμένης βλάβης). Το δερματοσκόπιο μπορεί να βοηθήσει αποφασιστικά κατά την εξέταση των βλαβών αυτών, κυρίως όσον αφορά στις μελαγχρωματικές βλάβες. Τα άτομα θα πρέπει επίσης να θυμούνται να εξετάζουν τακτικά τις λιγότερο εμφανείς περιοχές του δέρματος, όπως οι παλάμες, τα πέλματα, το κεφάλι, η περιοχή των γεννητικών οργάνων, οι δερματικές πτυχές κ.λ.π.).