Προδικαστικά ερωτήματα στο Ευρωδικαστήριο έστειλε το ΣτΕ για το μονοπώλιο του ΟΠΑΠ

Προδικαστικά ερωτήματα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρώην Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων) απέστειλε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για το αν μπορεί να διατηρηθεί το μονοπώλιο που έχει ΟΠΑΠ να διεξαγάγει μόνο αυτός τυχερά παιχνίδια (ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, ΠΡΟΤΟ, ΚΙΝΟ κ.λπ.).

Ο ΟΠΑΠ από το 1999 λειτουργεί υπό τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας, έχει εισαχθεί στο Χρηματιστήριο και έχει το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής, διοργάνωσης και λειτουργίας τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα και την Κύπρο (στην Κύπρο έχει 206 πρακτορεία).

Το Ελληνικό Δημόσιο έχει την εποπτεία επί του ΟΠΑΠ και μετά την εφαρμογή του Ν. 3336/2005 κατέχει το 34% των μετοχών του, έναντι του 51% που κατείχε προ του 2005, ενώ διορίζει την πλειοψηφία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του.

Στο Συμβούλιο της Επικρατείας έχουν προσφύγει οι βρετανικών συμφερόντων εταιρείες Stanley Betinternational, William Hill Organisation και Sporitingbet και ζητάνε να ακυρωθεί η άρνηση του υπουργείου Οικονομικών να τους χορηγήσει άδεια για τη διενέργεια στοιχημάτων και τη λειτουργία δικτύου πρακτορείων στην Ελλάδα αντίστοιχων με εκείνων του ΟΠΑΠ.

Οι εταιρείες υποστηρίζουν ότι το αποκλειστικό δικαίωμα που έχει ο ΟΠΑΠ στον τομέα της διεξαγωγής των αθλητικών στοιχημάτων και παιχνιδιών αντιβαίνει στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η οποία κατοχυρώνει την ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας επισημαίνουν ότι «σε περίπτωση που η παραχώρηση αποκλειστικού δικαιώματος έχει ως αποτέλεσμα τη μη ελεγχόμενη ανάπτυξη των τυχερών παιχνιδιών, ο εν λόγω περιορισμός δεν μπορεί να θεωρηθεί ως πρόσφορο μέτρο προς επιδίωξη του σκοπού της καταπολεμήσεως της συναφούς με τα τυχερά παιχνίδια εγκληματικότητας και η αντίστοιχη εθνική ρύθμιση παραβιάζει τις διατάξεις των άρθρων 43 και 49 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας».

Η τοποθέτηση και ερώτηση του ΣτΕ

Ειδικότερα, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου με τις υπ΄ αριθμ. 321 και 232/2011 αποφάσεις της διαβίβασε προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΕ για το εάν «είναι συμβατή με τις διατάξεις των άρθρων 43 και 49 της Συνθήκης Ευρωπαϊκής Κοινότητας εθνική ρύθμιση, η οποία, προκειμένου να επιτύχει τον στόχο του περιορισμού της προσφοράς τυχερών παιχνιδιών, παραχωρεί το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας τυχερών παιχνιδιών σε μία μόνον επιχείρηση, η οποία έχει τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας και είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, όταν, μάλιστα, επιπλέον, η επιχείρηση αυτή διαφημίζει τα τυχερά παιχνίδια που οργανώνει, επεκτείνεται σε χώρες του εξωτερικού, οι παίκτες συμμετέχουν ελεύθερα και το μέγιστο ποσό στοιχηματισμού και κέρδους ορίζεται ανά δελτίο και όχι ανά παίκτη».

Σε περίπτωση αρνητικής απαντήσεως στο ερώτημα αυτό, συνεχίζει η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, τότε «είναι συμβατή με τις διατάξεις των άρθρων 43 και 49 της Συνθήκης ΕΚ εθνική ρύθμιση, η οποία, επιδιώκοντας, αυτοτελώς, την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, μέσω της ασκήσεως ελέγχου επί των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα, ώστε να διασφαλισθεί ότι οι δραστηριότητες αυτές ασκούνται μόνον εντός ελεγχόμενων κυκλωμάτων, παραχωρεί το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας τυχερών παιχνιδιών σε μία μόνον επιχείρηση, ακόμη και όταν η παραχώρηση αυτή έχει ως παράλληλο αποτέλεσμα την χωρίς περιορισμό ανάπτυξη της σχετικής προσφοράς;»

»Ή θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, και προκειμένου ο εν λόγω περιορισμός να θεωρηθεί πρόσφορος για την επίτευξη του σκοπού της καταπολεμήσεως της εγκληματικότητας, η ανάπτυξη της προσφοράς να είναι, πάντως, ελεγχόμενη, δηλαδή τόση και μόνον όση απαιτείται για την εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού;»

»Σε περίπτωση δε που η ανάπτυξη αυτή πρέπει, οπωσδήποτε, να είναι ελεγχόμενη, μπορεί να θεωρηθεί ως ελεγχόμενη, από της απόψεως αυτής, η ανάπτυξη, αν η παραχώρηση αποκλειστικού δικαιώματος στον εν λόγω τομέα γίνεται σε έναν οργανισμό, με τα χαρακτηριστικά που εκτέθηκαν στο πρώτο προδικαστικό ερώτημα;»

»Τέλος, σε περίπτωση, κατά την οποία η παραχώρηση του εν λόγω αποκλειστικού δικαιώματος θεωρηθεί ότι οδηγεί σε ελεγχόμενη ανάπτυξη της προσφοράς των τυχερών παιγνιδιών, η εν λόγω παραχώρηση σε μία και μόνη επιχείρηση υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο, υπό την έννοια ότι ο ίδιος σκοπός μπορεί να εξυπηρετηθεί, λυσιτελώς, και με την παραχώρηση του δικαιώματος αυτού σε περισσότερες από μία επιχειρήσεις;»

Και καταλήγει η Ολομέλεια του ΣτΕ:

«Αν κατόπιν των δύο αυτών προδικαστικών ερωτημάτων, κριθεί ότι η παραχώρηση, με τις κρίσιμες εν προκειμένω εθνικές διατάξεις, αποκλειστικού δικαιώματος διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας τυχερών παιχνιδιών δεν είναι συμβατή με τα άρθρα 43 και 49 της Συνθήκης ΕΚ:

(α) Είναι ανεκτό, κατά την έννοια των διατάξεων αυτών της Συνθήκης, να μην εξετάζουν οι εθνικές αρχές, κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής περιόδου, αναγκαίας για να θεσπισθούν συμβατές με τη Συνθήκη ΕΚ ρυθμίσεις, αιτήσεις αναλήψεως δραστηριοτήτων υποβαλλόμενες από πρόσωπα εγκατεστημένα νομίμως σε άλλα κράτη μέλη;

(β) Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως, βάσει ποίων κριτηρίων καθορίζεται η διάρκεια της μεταβατικής αυτής περιόδου;

(γ) Αν δεν συγχωρείται μεταβατική περίοδος, βάσει ποίων κριτηρίων πρέπει να κρίνονται από τις εθνικές αρχές οι σχετικές αιτήσεις;».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ