36

Μια σειρά από ανθρώπινα λάθη καταδίκασαν το δορυφόρο Mars Global Surveyor, o oποίος έπαψε να λειτουργεί πέρυσι το Νοέμβριο έπειτα από μια δεκαετία λεπτομερούς χαρτογράφησης του Αρη.

Εσωτερική επιτροπή διερεύνησης στη NASA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το σκάφος καταδικάστηκε λόγω βλάβης των μπαταριών που προκλήθηκαν από υπερθέρμανση. Η βλάβη, με τη σειρά της, προκλήθηκε από λάθη στο λογισμικό του σκάφους και από λανθασμένες εντολές που είχαν σταλεί από τη Γη πέντε μήνες νωρίτερα.

To Mars Global Surveyor, κόστους 154 εκατ. δολαρίων, ήταν εφοδιασμένο με εφεδρικά συστήματα για να μειωθεί η πιθανότητα αστοχίας. Τα προβλήματα ξεκίνησαν το Σεπτέμβριο του 2005 όταν αναβαθμίστηκε το λογισμικό του δορυφόρου. Όμως οι δύο κεντρικοί υπολογιστές ενημερώθηκαν με διαφορά χρόνου, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν ανακολουθίες στην μνήμη.

Στις αρχές του 2006 οι μηχανικοί προσπάθησαν να διορθώσουν το λάθος με μια σειρά από άστοχες εντολές λογισμικού, οι οποίες είχαν αποτέλεσμα να τεθούν εκτός λειτουργίας οι ηλιακοί συλέκτες.

Τελικά, στις 2 Νοεμβρίου, δόθηκε εντολή στο σκάφος να ρυθμίσει τον προσανατολισμό του ώστε οι συλλέκτες να βλέπουν τον Ήλιο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εκτεθούν σε άμεσο ηλιακό φως οι μπαταρίες και να υπερθερμανθούν. Περίπου 12 ώρες αργότερα, η επαφή με τον δορυφόρο χάθηκε οριστικά.

Οι εντολές είχαν μεταδοθεί από το Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA, το οποίο ήταν υπεύθυνο για την αποστολή, καθώς και από την κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin.

To Mars Global Surveyor ήταν το παλιότερο από τα έξι σκάφη που βρίσκονται σε γύρω από τον Αρη ή την επιφάνειά του. Αν και η ονομαστική διάρκεια ζωής του ήταν μόλις δύο χρόνια, λειτούργησε τελικά για εννέα χρόνια και 52 ημέρες.

Λίγο πριν σταματήσει να λειτουργεί, μετέδωσε τις πρώτες, προκλητικές ενδείξεις για την ύπαρξη υγρού νερού στο σημερινό Αρη. Στις εικόνες διακρίνονται δύο μικροί ξεροπόταμοι στις πλαγιές ενός κρατήρα, που φαίνεται ότι είχαν γεμίσει νερό κάποια στιγμή τα τελευταία επτά χρόνια.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press