«Κολλημένοι» με τον/την πρώην

Μήπως ο/η πρώην σύντροφός σας σας έχει γίνει έμμονη ιδέα και; Μήπως η εικόνα αυτού του ανθρώπου είναι διαρκώς στο μυαλό σας και δυσκολεύεστε να λειτουργήσετε στην καθημερινή σας ζωή ή σας εμποδίζει από το να ξαναφτιάξετε τη ζωή σας; Δυστυχώς, δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο όταν δυο άνθρωποι χωρίσουν, ο ένας από τους δύο να δυσκολεύεται ιδιαίτερα να ξεπεράσει το χωρισμό και να επιμένει -με αρρωστημένο σχεδόν τρόπο- στον/στην πρώην σύντροφό του.

Τι συμβαίνει στο μυαλό των «κολλημένων»;

Το άτομο που έχει «κολλήσει» στην προηγούμενη σχέση του «ξαναπαίζει στο μυαλό του τους διαλόγους του παρελθόντος, δίνοντας νέες, καλύτερες, βελτιωμένες απαντήσεις κι επιχειρήματα. Στο μυαλό του ατόμου αυτού εκτός από τη δική του φωνή υπάρχει και η φωνή του/της συντρόφου, και με αυτό τον τρόπο ξαναδημιουργεί τους διαλόγους που είχαν κάνει σαν ζευγάρι, μόνο που αυτή τη φορά το άτομο που έχει μείνει μόνο τους κατευθύνει προς μια καλύτερη έκβαση.

Ακόμα, το άτομο που έχει «κολλήσει» στην προηγούμενη σχέση του δημιουργεί σενάρια πιθανών συναντήσεων με τον/την πρώην του, καταστρώνει σχέδια και στρατηγικές του πώς θα χειριστεί με επιτυχία την επικείμενη συνάντηση, ακόμα και όταν είναι φανερό ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο.

Η διανοητική ενέργεια αυτού του ατόμου εξαντλείται λοιπόν σε τέτοιου είδους σχέδια, με αποτέλεσμα να μην αφήνει χώρο στο μυαλό του να δει και να αδράξει άλλες ευκαιρίες που του παρουσιάζονται. Συχνά, όταν γνωρίζει νέα άτομα τα συγκρίνει κατευθείαν με την προηγούμενη σχέση του και, πριν καλά-καλά τα γνωρίσει σε βάθος, τα απορρίπτει, κυριολεκτικά με το που θα πουν καλησπέρα.

Η τάση του ατόμου αυτού είναι να μηρυκάζει τις λεπτομέρειες της προηγούμενης σχέσης του και να έχει πλήρη προσανατολισμό στο παρελθόν, αδυνατώντας να αφοσιωθεί στο παρόν και να δημιουργήσει για το μέλλον. Το άτομο αυτό φιλτράρει τη ζωή του μέσα από το πρίσμα της σχέση που τελείωσε και δεν μπορεί να δει γύρω του τίποτε όμορφο ή θετικό κι έτσι δεν μπορεί να δημιουργήσει ελπίδες για κάτι νέο και διαφορετικό.

Η έλλειψη προσανατολισμού στο μέλλον αποτελεί τροχοπέδη στη δημιουργία νέων γνωριμιών και σχέσεων. Σκέψεις του τύπου «δε θα βρω καμία ή κανέναν σαν τον/την πρώην μου» δεν αφήνουν περιθώρια να προσέξει κανείς τα προσόντα ενός νέου ανθρώπου που γνωρίζει. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις, το άτομο θυμάται κάποια στοιχεία ή περιόδους της σχέσης του και επιμένει να τα ξαναβρεί και να τα ξαναζήσει. Δυστυχώς, όμως, σε αυτή την περίπτωση ξεχνά ότι ακόμα και αν είχε μείνει με τον/την πρώην, κάποιες εποχές, φάσεις ή εμπειρίες περνάνε ανεπιστρεπτί και δεν μπορεί κανείς να τις ξαναβιώσει με την ίδια ένταση (πχ η συγκίνηση του πρώτου ραντεβού ή φιλιού δεν επαναλαμβάνεται, όσο καλή και αν είναι η σχέση στη συνέχεια, ακριβώς επειδή ποτέ δεν θα ξανά-υπάρξει πρώτη φορά).

Τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά των «κολλημένων»

Πρέπει να τονίσουμε ότι πρόκειται για άτομα όλων των ηλικιών, μορφωτικών, κοινωνικών και κοινωνικών επιπέδων! Τα βέλη του έρωτα δεν κάνουν τέτοιες διακρίσεις! Ωστόσο, τα άτομα που βρίσκονται στη δυσάρεστη αυτή θέση, δηλαδή να έχουν προσκολληθεί στην προηγούμενή τους σχέση, μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά.

Καταρχήν υπάρχει ένα αίσθημα απέραντης θλίψης, αυτολύπησης και απελπισίας. Το άτομο αυτό αισθάνεται άσχημα και τα βλέπει όλα μαύρα. Υπάρχει έντονη αίσθηση αδυναμίας, που προέρχεται από τις σκέψεις που κάνει το άτομο αυτό σχετικά με το ότι δεν ελέγχει τη σχέση του και, κατ’ επέκταση, τη ζωή του. Συχνά το άτομο αυτό αισθάνεται αδικημένο, ότι ο/η σύντροφός του έφυγε χωρίς να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία, χωρίς να του επιτρέψει να εξηγήσει με λεπτομέρειες τη θέση του και τα αισθήματά του, και χωρίς τελικά να τον/την καταλάβει. Τα αρνητικά αυτά συναισθήματα οδηγούν σε αυτοσαμποτάρισμα, παραίτηση και στείρα προσκόλληση στο παρελθόν.

Όταν κανείς «κολλήσει» σε προηγούμενη σχέση έχει επίσης έντονη την αίσθηση ότι απορρίφθηκε συνολικά. Το πρόσωπο του πρώην συντρόφου ενσαρκώνει τον «καθολικό δικαστή και κριτή» που κατακρίνει και απορρίπτει το άτομο αυτό. Το αποτέλεσμα είναι ότι το άτομο αισθάνεται μειονεκτικά και αδυνατεί να εκτιμήσει τον εαυτό του, τις ικανότητες, τα προσόντα και τα προτερήματά του για να κάνει ένα νέο ξεκίνημα. Συχνά η ψυχολογική αυτή αδυναμία έχει τις ρίζες της στο παρελθόν αυτού του ατόμου: όταν το άτομο έχει μεγαλώσει σε μια οικογένεια με επικριτικούς γονείς, που το έψεγαν διαρκώς για τα λάθη του και δεν του έδιναν άφθονη ενθάρρυνση και αγάπη, το άτομο αυτό μαθαίνει να είναι επιφυλακτικό και να ζητάει αγάπη και επιβεβαίωση μέσα από κάθε του σχέση, γιατί δεν έχει το προσωπικό του εσωτερικό απόθεμα.

Βεβαίως σημαντικό ρόλο στην ψυχολογία του «κολλημένου» ατόμου παίζει και ο πληγωμένος εγωισμός του, το βασανιστικό ερώτημα «τι καλύτερο έχει ο νέος του δεσμός που δεν το έχω εγώ;» και η φανταστική σύγκριση με το άλλο αυτό άτομο και τον εαυτό. Κάτι τέτοιο καταρρακώνει το χωρισμένο άτομο και του δημιουργεί μεγαλύτερη στεναχώρια και δυσφορία.

Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι υπάρχει και πολύς «μποτιλιαρισμένος» θυμός, ο οποίος συνήθως δεν εκφράζεται, τόσο για τον ίδιο του τον εαυτό, που δεν τα κατάφερε σε αυτή του τη σχέση, όσο και για το άλλο άτομο, που τον εγκατέλειψε.

Πώς να χειριστεί κανείς την κατάσταση

Παρά τον πόνο και την οδύνη που αισθάνεται κανείς μετά τον χωρισμό, χρειάζεται να κάνει έναν απολογισμό της σχέσης και μια ρεαλιστική εκτίμηση της πραγματικότητας. Είναι σημαντικό να ρίξει κανείς μια ματιά μέσα του και να ρωτήσει τον εαυτό του: για ποιο λόγο θεωρώ ότι αυτή η σχέση είναι τόσο σημαντική; Τι με κάνει να παραβλέπω αυτή τη στιγμή όλα τα προβλήματα που είχαμε και να την εξιδανικεύω; Τι είδους άνθρωπος είμαι; Τι προτερήματα έχω; Γιατί πιστεύω ότι δε θα βρω κάποιο άλλο άτομο να κάνω μια καλή σχέση, όπως την επιθυμώ; Για ποιο λόγο η γνώμη του/της πρώην μου βαραίνει τόσο πολύ για εμένα και δεν μπορώ να δω τον εαυτό μου αντικειμενικά; Γιατί μπλοκάρω και αρνούμαι να δω μελλοντικές προοπτικές;

Όταν κανείς αρχίσει να επεξεργάζεται τα παραπάνω ερωτήματα, μπορεί να φτάσει σε απαντήσεις που θα τον βοηθήσουν να πάρει τη ζωή του πάλι στα χέρια του. Συχνά η συμβολή του ειδικού είναι ζωτικής σημασίας, μια που μπορεί να βοηθήσει το άτομο να ξεμπερδέψει το κουβάρι των μπλεγμένων σκέψεων και συναισθημάτων του.

health.in.gr