Ποιος είναι ο Άλμα Άλεν που θα εκπροσωπήσει τις ΗΠΑ στη Μπιενάλε Βενετίας 2026;
Οι ΗΠΑ επιλέγουν τον αυτοδίδακτο γλύπτη Άλμα Άλεν για τη Μπιενάλε 2026, μετά από μια ταραχώδη και πολιτικά φορτισμένη διαδικασία που φωτίζει τις νέες πολιτιστικές προτεραιότητες της κυβέρνησης Τραμπ
Σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες και καθυστερημένες διαδικασίες επιλογής των τελευταίων δεκαετιών, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαίωσε τη Δευτέρα ότι ο Άλμα Άλεν—ο γεννημένος στη Γιούτα, εγκατεστημένος στο Μεξικό γλύπτης με το μυστηριώδες περίγραμμα των έργων του—θα εκπροσωπήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Μπιενάλε της Βενετίας του 2026.
Η ανακοίνωση έρχεται σε μια στιγμή που η πολιτιστική πολιτική στην Αμερική ανακατασκευάζεται ιδεολογικά, με στόχο όχι μόνο το «ποιον» αλλά και το «πώς» η τέχνη αφηγείται την εθνική ταυτότητα. Και φέτος οι οδηγίες ήταν ξεκάθαρες: τα έργα πρέπει να «προωθούν την κατανόηση των αμερικανικών αξιών» — μια προτροπή που αλλάζει τον κώδικα ανάγνωσης των εθνικών περιπτέρων.
«Τα γλυπτά βρίσκονται στη διαδικασία του να κάνουν κάτι: να απομακρύνονται, να φεύγουν ή να αλληλεπιδρούν με κάτι αόρατο. Στο μυαλό μου δεν είναι στατικά. Ανήκουν σε ένα πολύ μεγαλύτερο σύμπαν»
Ποιος είναι ο Άλμα Άλεν;
Ο Άλεν γεννήθηκε το 1970 στο Χίμπερ Σίτι, μεγάλωσε ανάμεσα σε βουνά και δάση, έζησε στην ερημική Τζόσουα Τρι και αργότερα κατέληξε στην Τεποτζλάν, κοντά στην Πόλη του Μεξικού, όπου δημιούργησε ένα στούντιο με προσωπικό χυτήριο μπρούντζου—ένα εργαστήριο που θυμίζει περισσότερο μυθολογικό καμίνι παρά σύγχρονο workspace.
Αυτοδίδακτος, με διαδρομή που ξεκινά από χειροποίητες μινιατούρες που πουλούσε στον δρόμο στο SoHo, ο Άλεν χτίζει μια καριέρα με σταθερά βήματα: εκθέσεις από το Λος Άντζελες μέχρι το Τόκιο και συμμετοχή στο Whitney Biennial που τον έστειλε σε άλλη τροχιά. Η γλυπτική του—βιομορφική, αινιγματική, συχνά «υγρή» στην αφή και μεταλλική στο βλέμμα—κινείται μεταξύ οργανικού και εξωγήινου.
Τον έχουν αποκαλέσει «ποιητή των υλικών». Δουλεύει με μπρούντζο, ξύλο, οψιδιανό, σταλαγμίτες και μάρμαρο της Οριζάμπα. Η λάμψη, η αφαίρεση και η μνημειακή κλίμακα των έργων του τον φέρνουν σε παράξενη συνάφεια με τις αισθητικές προτιμήσεις του ο πρόεδρος των ΗΠΑ: αυτοκρατορική λάμψη, βιομηχανική δεξιοτεχνία, ανθρώπινη απουσία.
Ατομική πορεία, θεσμικά ρήγματα
Παρά το γεμάτο βιογραφικό—εκθέσεις σε Blum & Poe/Blum, Mendes Wood DM, Kasmin/Olney Gleason, παρουσία σε συλλογές LACMA και Palm Springs Art Museum—οι σχέσεις του με τις γκαλερί του διαρρήχθηκαν με την αποδοχή του αμερικανικού περιπτέρου. Όπως αποκάλυψε στους New York Times, δύο από τους βασικούς του συνεργάτες τον προέτρεψαν να αρνηθεί λόγω της πολιτικής φόρτισης· όταν είπε «ναι», έκοψαν δεσμούς.
Στην Ευρώπη, η πρώτη του ατομική έκθεση έγινε το 2021 στις Βρυξέλλες, με έργα που έμοιαζαν να έχουν εξελιχθεί σε άλλον πλανήτη. Έχει επίσης παρουσιάσει μεγάλες θεσμικές εκθέσεις στο Palm Springs Museum (2018) και στο Museo Anahuacalli (2023).
Πώς επιλέχθηκε τελικά; Μια διαδικασία γεμάτη καχυποψία
Εδώ η ιστορία γίνεται σχεδόν μυθιστορηματική: ο Άλεν δεν υπέβαλε καν πρόταση. Αντίθετα, ο ανεξάρτητος επιμελητής Τζέφρι Άσλιπ τον προσέγγισε απευθείας και ο Άλεν δέχθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη—παρόλο που οι δυο τους δεν είχαν συναντηθεί ποτέ.
Το ARTnews αποκάλυψε πρώτο την επιλογή, η ανακοίνωση καθυστέρησε λόγω του shutdown, ενώ η Washington Post δημοσίευσε ότι άλλος καλλιτέχνης, ο Ρόμπερτ Λατσαρίνι, είχε αρχικά επιλεγεί αλλά η πρόταση κατέρρευσε όταν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ υπουργείου Εξωτερικών και USF κατέληξαν σε αδιέξοδο.
Όλα αυτά συνέβησαν σε μια χρονιά όπου η ίδια η ύπαρξη αμερικανικού περιπτέρου αμφισβητήθηκε, με την επαναδιάρθρωση των πολιτιστικών οργανισμών και τις τροποποιήσεις στις οδηγίες για DEI: η νέα διατύπωση ζητούσε από φορείς να αποδείξουν πλήρη συμμόρφωση με την αντι-διακριτική νομοθεσία και δεν επέτρεπε «προγράμματα που προωθούν DEI κατά παράβαση των νόμων».
Η πύλη υποβολής προτάσεων άνοιξε μόλις τον Μάιο—εξαιρετικά αργά για μια διοργάνωση που απαιτεί 18 μήνες προετοιμασίας—καθιστώντας τη διαδικασία σχεδόν ακροβατική.
Τι θα δούμε στη Βενετία;
Το αμερικανικό περίπτερο «Alma Allen: Call Me the Breeze», με επιμελητή τον Τζέφρι Άσλιπ και επίτροπο την Τζένι Πάρντο της Trump-aligned American Arts Conservancy, αποτυπώνει τη νέα πολιτιστική κατεύθυνση των ΗΠΑ.
Η έκθεση θα περιλαμβάνει περίπου 30 γλυπτά, κάποια από αυτά «site-responsive», προσαρμοσμένα δηλαδή στις ιδιορρυθμίες του χώρου. Το υπουργείο Εξωτερικών μιλά για την «ανύψωση» ως κεντρική ιδέα—ταυτόχρονα φυσική και συμβολική—με στόχο να ενισχυθεί η ρητορική περί «αμερικανικής αριστείας».
Voir cette publication sur InstagramUne publication partagée par The American Arts Conservancy (@americanartsconservancy)
Τουλάχιστον ένα έργο θα τοποθετηθεί στον εξωτερικό χώρο του περιπτέρου.
Ο ίδιος ο Άλεν λέει: «Τα γλυπτά βρίσκονται στη διαδικασία του να κάνουν κάτι: να απομακρύνονται, να φεύγουν ή να αλληλεπιδρούν με κάτι αόρατο. Στο μυαλό μου δεν είναι στατικά. Ανήκουν σε ένα πολύ μεγαλύτερο σύμπαν».
Η Πάρντο συμπληρώνει: «Ο Άλμα Άλεν ενσαρκώνει τις ποιότητες των καλύτερων και λαμπρότερων της Αμερικής· μια αυτοδίδακτη ιστορία προσωπικής ανόδου».
*Mε πληροφορίες από: Art News, Κεντρική Φωτογραφία: Instagram @almaallen
- Ακινητοποιήθηκε λόγω τεχνικού προβλήματος τρένο 300 επιβάτες στον Δομοκό
- Η Ρωσία απορρίπτει τον συμβιβασμό για τις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας, λέει το Κρεμλίνο
- Ιράν: Θύματα της καταστολής του 2022 μηνύουν 40 αξιωματούχους για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας
- Ρώμη: Αναμένεται να βάλει εισιτήριο στην Φοντάνα ντι Τρέβι ακολουθώντας τη Βενετία
- Σολνόκι – ΑΕΚ 80-69: Οι Ούγγροι έσπασαν το αήττητο της Ένωσης
- LIVE: Ολυμπιακός – Βαλένθια
