Ο κινηματογραφικός κόσμος θρηνεί την απώλεια της Ρεμπέκα Ντελ Ρίο, της τραγουδίστριας-τραγουδοποιού που έγινε θρύλος χάρη στην ερμηνεία της του τραγουδιού Llorando στην αριστουργηματική ταινία του Ντέιβιντ Λιντς, Mulholland Drive, του 2001.

Η Ντελ Ρίο απεβίωσε στις 23 Ιουνίου στην κατοικία της στο Λος Άντζελες, σε ηλικία 57 ετών. Ο θάνατός της επιβεβαιώθηκε από το Γραφείο του Ιατροδικαστή του Λος Άντζελες, χωρίς να έχουν δοθεί περαιτέρω λεπτομέρειες.

Πριν συναντήσει τον Ντέιβιντ Λιντς, η Ρεμπέκα Ντελ Ρίο είχε σημειώσει μία και μοναδική επιτυχία, στην Ολλανδία. Ωστόσο, το θλιμμένο της τραγούδι στο Mulholland Drive άλλαξε τα πάντα για εκείνη που έζησε μια ζωή γεμάτη με απώλειες, δυσκολίες και την αδιάκοπη προσπάθεια να ξεπεράσει τα εμπόδια

«Είμαι κάπως emo – λατρεύω τον Morrissey», είχε πει η Ρεμπέκα Ντελ Ρίο στον The Guardian. Στο Mulholland Drive του Ντέιβιντ Λιντς, η Ντελ Ρίο υποδύεται τη θλιμμένη τραγουδίστρια La Llorona de Los Angeles, η οποία εμφανίζεται σε μια κομβική σκηνή με μια σπαρακτική, ισπανόφωνη απόδοση της μπαλάντας Crying του Ρόι Όρμπισον.

«Δεν ήξερα ότι ο Ντέιβιντ με ηχογραφούσε. Τραγουδούσα στη σκηνή, σε όλες τις λήψεις ζωντανά. Τραγουδούσα για τα όμορφα κορίτσια που ήταν στο Club Silencio»

Ανεξάρτητα από την προσωπική θεωρία του καθενός για την πλοκή του Mulholland Drive, η σκηνή στο Club Silencio αποτελεί τον πυρήνα της ταινίας.

Η Ντελ Ρίο φαίνεται να τραγουδά ζωντανά, αλλά η φωνή της συνεχίζει να ακούγεται ακόμα και αφού έχει πέσει λιπόθυμη στο πάτωμα: μια μεταφορά για την απατηλότητα του Χόλιγουντ και την αδιαφορία του απέναντι στον ανθρώπινο πόνο. Όπως ήταν η ζωή της.

Στη δική της ζωή, η Ντελ Ρίο αντιμετώπισε επαγγελματικές απογοητεύσεις, έμεινε άστεγη και βίωσε τον αφόρητο πόνο της απώλειας ενός παιδιού.

«Η φωνή μου προσφέρεται σε αυτή τη θλίψη επειδή κουβαλάω μέσα μου πολύ από αυτόν τον πόνο», είπε καθώς ολοκλήρωνε το βορειοαμερικανικό σκέλος της περιοδείας της Νo Hay Bandaγια την 20η επέτειο του Mulholland Drive.

Μαζί με την αείμνηστη Τζούλι Κρουζ, η Ντελ Ρίο αποτελεί την κύρια μουσική μούσα του Λιντς, αλλά η σχέση της με το Crying προηγείται κατά πολύ της καλλιτεχνικής της σχέσης με τον σκηνοθέτη.

Από το Σαν Ντιέγκο στο Όσλο

Η Ρεμπέκα Ντελ Ρίο, με καταγωγή από το Μεξικό, την Ιταλία και τους Σεφαραδίτες, μεγάλωσε στο Σαν Ντιέγκο.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ήταν τραγουδίστρια country, και το Crying ήταν μέρος του ρεπερτορίου της. «Το τραγουδούσα a cappella επειδή, συχνά, η μπάντα δυσκολευόταν με κάποιες αλλαγές συγχορδιών» είχε πει.

Στη συνέχεια, το 1995, η Λατίνα ποπ τραγουδίστρια Σελένα δολοφονήθηκε από τον πρώην πρόεδρο του fan club της.

«Η φωνή μου προσφέρεται σε αυτή τη θλίψη επειδή κουβαλάω μέσα μου πολύ από αυτόν τον πόνο»

Η Ντελ Ρίο συγκλονίστηκε, οπότε ένας φίλος της πρότεινε να τραγουδήσει το Crying στα ισπανικά.

Ζήτησε από την τραγουδοποιό Θάνια Σανζ να κάνει τη μετάφραση, και έτσι γεννήθηκε το Llorando, η εκδοχή που ακούστηκε στο Mulholland Drive.

Πριν συνεργαστεί με τον Λιντς, η Ντελ Ρίο είχε σημειώσει επιτυχία μόνο στην Ολλανδία – με το ομότιτλο τραγούδι του πρώτου της άλμπουμ, Nobody’s Angel, το οποίο έφτασε στο Νο 2 το 1994.

«Ήμουν ανίδεη»

Ο Λιντς είχε τον ίδιο ατζέντη με εκείνη, και πείστηκε να τη συναντήσει. Ήπιαν καφέ στο σπίτι του Λιντς. Ο σκηνοθέτης τη ρώτησε αν ήθελε να μπει στον θάλαμο ηχογράφησης του, όπου, όπως καυχιόταν, διέθετε ένα σπάνιο μικρόφωνο Telefunken. Η όλη συνάντηση διήρκεσε λιγότερο από μισή ώρα. «Ήμουν εντελώς ανίδεη ότι με ηχογραφούσε», λέει.

Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της σκηνής στο φανταστικό Club Silencio, ο Λιντς χρησιμοποίησε την ηχογράφηση της αυτοσχέδιας αυτής συνεδρίας που είχαν κάνει στο σπίτι του, αλλά η Ντελ Ρίο τραγουδούσε επίσης ζωντανά με το μικρόφωνο απενεργοποιημένο, ώστε να μεταφέρει καλύτερα την ένταση των φωνητικών της.

Η σκηνή θα μπορούσε να είχε γυριστεί με μία μόνο λήψη, αλλά, τη στιγμή της λιποθυμίας, όταν η φωνητική μελωδία συνέχιζε να παίζει, εκείνη ακούσια αποκάλυψε τα εσώρουχά της.

«Έτσι, όταν διάβασα το ποίημα του Ντέιβιντ, ήταν κυριολεκτικά μια θλίψη για τον εαυτό μου»

«Ο Ντέιβιντ είπε: «Τώρα θέλω να το κάνεις αυτό άλλη μια φορά – προσπάθησε να κλείσεις λίγο τα πόδια σου»», θυμάται η Ντελ Ρίο. «Έτσι το έκανα ξανά, και αυτή τη φορά δεν ήταν τόσο φυσικό. Μου ζήτησε να το κάνω ξανά. Και ξανά». Δεν μπορεί πλέον να θυμηθεί πόσες φορές το έκανε, αλλά θυμάται τους τεράστιους μώλωπες στον μηρό της. «Και μετά από όλα αυτά, χρησιμοποίησε την πρώτη λήψη».

Η σκηνή του Silencio σηματοδοτεί ένα κορυφαίο, συναισθηματικό και συνάμα ανατρεπτικό σημείο της ταινίας του Λιντς, με τις πρωταγωνίστριες Ναόμι Γουότς και Λόρα Χάρινγκ να ξεσπούν σε δάκρυα παρακολουθώντας την ερμηνεία της Ντελ Ρίο στο κλαμπ της σιωπής.

Παρόλο που η σκηνή τελειώνει με τον χαρακτήρα της Ντελ Ρίο να λιποθυμά, αποκαλύπτοντας ότι έκανε playback, η ίδια τραγουδούσε ζωντανά το νούμερο σε κάθε λήψη κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.

«Έγιναν πολλές λήψεις. Και σε κάθε λήψη, τραγουδούσα μαζί, γιατί ένιωθα ότι έπρεπε να γεννήσω το ίδιο συναίσθημα με το βιμπράτο στο λαιμό μου, ώστε το κοινό να το δει», δήλωσε η Ντελ Ρίο σε συνέντευξή της στο IndieWire το 2022.

«Ήθελα επίσης οι όμορφες κοπέλες στο μπαλκόνι, η Λόρα Χάρινγκ και η Ναόμι Γουότς, να το βιώσουν ζωντανά. Ήταν παρούσες όσο έκανα τη σκηνή μου, οπότε τραγούδησα για εκείνες».

Μαύρη Ντάλια, θρήνος και επούλωση

Όπως και στις ταινίες του Λιντς, η θλίψη που η Ντελ Ρίο διοχετεύει στη στιχουργική της πηγάζει από τα χαμένα όνειρα, τον πόνο και τις δυσκολίες σε πόλεις που συνδέονται με το αμερικανικό όνειρο.

Το τραγούδι της Betty Blue του 2011 είναι ένας φόρος τιμής στην Ελίζαμπεθ Σορτ, γνωστή ως Μαύρη Ντάλια. «Ήθελε απλά να γίνει μια διάσημη σταρ και κατέληξε να είναι το πιο διαβόητο θύμα δολοφονίας στο Λος Άντζελες, και ήταν τόσο όμορφη», είχε πει η Ντελ Ρίο. «Ένιωσα τόση θλίψη για εκείνη».

Μια άλλη πόλη που συνδέει με τα χαμένα όνειρα είναι το Νάσβιλ, η έμπνευση για το τραγούδι της No Stars, βασισμένο σε ένα από τα ποιήματα του Λιντς (και παραγωγή του Τζον Νεφ). Το ερμήνευσε στο Twin Peaks: The Return, συνοδευόμενη στην οθόνη από τον Μoby.

Έμεινε άστεγη, ακυρώθηκε ένα άλμπουμ που κόστισε 500.000 δολάρια για να ηχογραφηθεί και πάλεψε να σηκωθεί στα πόδια της

«Στο Νάσβιλ [στα μέσα της δεκαετίας του 1990], είχα ένα δισκογραφικό συμβόλαιο. Τότε κάποιος άντρας έπεσε πάνω μου και ουσιαστικά μου έκλεψε την ευκαιρία, και είδα το δικό μου όνειρο να πεθαίνει», λέει.

Μετά από τραυματισμούς που υπέστη όταν το αυτοκίνητό της χτυπήθηκε από πίσω ενώ περίμενε σε διασταύρωση, χρειάστηκε να υποβληθεί σε εκτεταμένη αποκατάσταση, οδηγώντας στην ακύρωση μιας ραδιοφωνικής περιοδείας που θα την καθιέρωνε ως country σταρ.

Επιπλέον, η δισκογραφική της εταιρεία, Giant, άλλαξε μάνατζερ το 1998, με αποτέλεσμα το δεύτερο άλμπουμ της – το οποίο κόστισε 500.000 ευρώ για την ηχογράφηση – να παραμείνει στο ράφι επ’ αόριστον.

Η Ντελ Ρίο επικεντρώθηκε στην Latin jazz και σε άλλα είδη, αλλά η απογοήτευση από την «κουτσουρεμένη» καριέρα της παρέμεινε.

«Έτσι, όταν διάβασα το ποίημα του Ντέιβιντ, ήταν κυριολεκτικά μια θλίψη για τον εαυτό μου». Το τραγούδι μιλάει για το όνειρο να επιστρέψει σε ένα πιο ευτυχισμένο μέρος «όπου ξεκίνησαν όλα / μια έναστρη νύχτα… Αυτό είναι το τραγούδι που τραγουδάω για τον εαυτό μου και για όλους στον κλάδο μου που έχουν αγωνιστεί συνεχώς και δεν έχουν λάβει σεβασμό ή πληρωμή. Έχω φίλους που έχουν τεράστια δισκογραφικά συμβόλαια σε όλο τον κόσμο. Και εξακολουθούν να νοικιάζουν σπίτια».

Η απώλεια και η αναγέννηση

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η Ντελ Ρίο βρέθηκε ξανά εγκλωβισμένη στο Νάσβιλ («όλα είχαν καταρρεύσει» είχε πει) και τελικά επέστρεψε με δυσκολία στο Λος Άντζελες.

Στη συνέχεια έπαθε πολλαπλές καταστροφές. Μια αποτυχημένη βιοψία για ένα δερματικό σπίλο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ανέβει σκάλες και να αναγκαστεί να εγκαταλείψει το κατάλυμά της. «Έπρεπε να κοιμηθώ σε ένα διαμορφωμένο νοικιασμένο βαν στον δρόμο», λέει. Μετά από ένα χρόνο, απέκτησε δικαίωμα σε επιδόματα της Καλιφόρνια και μετακόμισε σε ένα διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου.

Τότε έμαθε ότι ο συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής Ντάνι Έλφμαν ήθελε να συνεργαστεί μαζί της. Ετοίμαζε μια deluxe έκδοση του άλμπουμ του Big Mess, προσπαθώντας να εξερευνήσει πώς ορισμένα από τα τραγούδια του άλμπουμ θα μπορούσαν να επανερμηνευτούν από άλλους καλλιτέχνες.

«Θαύμαζα τη δουλειά της Ρεμπέκα στο ‘Mulholland Drive’ και σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να είναι υπέροχη σε αυτό. Και αφού μίλησα μαζί της και κατάλαβα καλύτερα την εμπειρία της ζωής της, ήξερα σίγουρα ότι αυτή ήταν η κατάλληλη» είχε πει ο Έλφμαν.

H Nτελ Ρίο ηχογράφησε το κομμάτι την Ημέρα της Μητέρας. «Έφερα τη φωτογραφία του γιου μου, την έβαλα εκεί στο αναλόγιο και τραγούδησα». Ο 23χρονος Φίλιπ πέθανε από καρκίνο το 2009

«Αυτή είναι η καλύτερη Ημέρα της Μητέρας που θα μπορούσε ποτέ να μου δώσει ο Ντάνι. Έφερα τη φωτογραφία του γιου μου, την έβαλα εκεί στο αναλόγιο και τραγούδησα». Την ενθάρρυνε να τραγουδήσει την αρχική ατάκα, I think I know you, στη δική της προτεινόμενη εκδοχή του Yo Te Conozco.

«Άρχισε να μου πιάνεται ο λαιμός», λέει η Ντελ Ρίο. «Απλά άρχισα να κλαίω». Ήθελε να ξαναπροσπαθήσει το τραγούδι, αλλά η λήψη ήταν καλή όπως ήταν. Συγκρατημένη, σχεδόν ψιθυριστά, μοιάζει με ελεγεία σε μια ζωή γεμάτη εμπόδια.

Στις ζωντανές της συναυλίες έκλεινε όχι με το Llorando αλλά με το Hallelujah του Λέοναρντ Κοέν, το τραγούδι που ο γιος της ήθελε να ερμηνευτεί στην επιμνημόσυνη δέηση του.

«Χάνομαι στη μουσική και στον ήχο και στο συναίσθημα – νιώθω σαν να βρίσκομαι σε έκσταση, και είμαστε όλοι στο ίδιο ταξίδι μαζί», είχε πει. «Νομίζω ότι εκεί βγαίνει το θρησκευτικό κομμάτι του. Είναι επειδή νιώθω μια τέτοια σύνδεση με όλους όσοι είναι μαζί μου».

Η Ντελ Ρίο μετά τον Λιντς

Μετά το Mullholland, o συγγραφέας-σκηνοθέτης Ρίτσαρντ Κέλι την κάλεσε για τη δυστοπική του ταινία επιστημονικής φαντασίας Southland Tales του 2006, όπου η Ντελ Ρίο τραγούδησε τον εθνικό ύμνο των ΗΠΑ, The Star-Spangled Banner, στην αποκαλυπτική τελευταία πράξη.

Η Ντελ Ρίο χάρισε τα φωνητικά της επίσης στα soundtracks των ταινιών Sin City, Man on Fire και Streets of Legend.

Η σύνδεση της Ντελ Ρίο με τον Λιντς συνεχίστηκε σε όλη την υπόλοιπη καριέρα του σκηνοθέτη (ο Λιντς απεβίωσε τον Ιανουάριο σε ηλικία 78 ετών).

Εμφανίστηκε μαζί με τον Μoby σε μία από τις σκηνές του roadhouse της αναβίωσης της σειράς του Showtime, Twin Peaks: The Return.

Συμμετείχε επίσης σε περιοδείες της ορχήστρας The Red Room Orchestra Plays the Music of Twin Peaks τα τελευταία χρόνια.

Λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν από τον θάνατό της, η Ντελ Ρίο εμφανίστηκε ζωντανά σε μια φιλανθρωπική εκδήλωση προβολής του Mulholland Drive στην Φιλοσοφική Ερευνητική Εταιρεία στο Λος Άντζελες.

Γεννημένη στις 10 Ιουλίου 1967 στην Τσούλα Βίστα της Καλιφόρνια, η Ντελ Ρίο ξεκίνησε να τραγουδά στο Σαν Ντιέγκο πριν μετακομίσει στο Λος Άντζελες.

Ειδήσεις Σήμερα: