Το εμβληματικό μνημείο Αλκαζάρ αποδίδεται στην πόλη της Θεσσαλονίκης

Aυτοψία στο Τεμένος Χαμζά Μπέη, γνωστό ως Αλκαζάρ, στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιήσε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

Το έργο της αποκατάστασης του μνημείου έχει αναλάβει το ΥΠΠΟ, με χρηματοδότηση περίπου 11.000.000 €, από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης.

«Η αποκατάστασή του θα αποδώσει στην πόλη ένα ακόμη εμβληματικό μνημείο. Στόχος μας είναι η ολοκλήρωση του έργου και η απόδοση του μνημείου στην πόλη, εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026.», δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

Οι εργασίες

Το έργο εξελίσσεται ομαλά και με εντατικούς ρυθμούς μετά την ολοκλήρωση των υποδομών για την εργοταξιακή ανάπτυξη. Εξωτερικά του τεμένους, στην βόρεια και  δυτική πλευρά, έχουν αναπτυχθεί  ικριώματα εργασίας.

Οι εσωτερικές υφιστάμενες υποστυλώσεις ελέγχθηκαν και συμπληρώθηκαν κατά τόπους με νέες διατάξεις, ενώ περιμετρικά  στην εσωτερική παρειά των τοιχοποιιών εγκαταστάθηκαν κατάλληλες διατάξεις ικριωμάτων για την εκτέλεση των προβλεπόμενων εργασιών σε όλες τις στάθμες καθ’ ύψος εξασφαλίζοντας την πρόσβαση μέχρι την στάθμη του τρούλου.

Τα σημεία του τεμένους που σώζονται

Σε εξέλιξη βρίσκονται εργασίες προληπτικής στερέωσης του εσωτερικού διακόσμου του τεμένους από εξειδικευμένα συνεργεία συντηρητών, καθώς και η μερική απόσπαση των μαρμάρινων πλακών του δαπέδου, στον αίθριο χώρο.

Στις εξωτερικές τοιχοποιίες του μνημείου πραγματοποιούνται εργασίες καθαίρεσης σαθρών αρμολογημάτων και επιχρισμάτων και εκτέλεση δειγμάτων νέων συμβατών κονιαμάτων.

Η τετράγωνη, σε κάτοψη αίθουσα προσευχής του τεμένους, έχει εσωτερικές διαστάσεις 11,54Χ11,54μ και μέγιστο ύψος 17μ. Σε αυτή προστέθηκαν διαμερίσματα, στη βορειανατολική́ και νοτιοδυτική́ πλευρά́ και έκκεντρο προστώο, στη βορειοδυτική́ πλευρά́ και τη δυτική́ γωνία, τα οποία αποτελούν ενιαίο περίστωο περιβάλλοντας το τέμενος σε σχήμα Π.

Ο μολυβδοσκέπαστος ημισφαιρικός θόλος του, εδράζεται σε οκταγωνικό τύμπανο.

Τα διαμερίσματα του περιστώου, αναπτύσσονται παράλληλα με τους πλευρικούς τοίχους του κυρίως τεμένους. Το περίστωο συντίθεται από́ ανοικτή́ κιονοστήρικτη στοά́ (ρεβάκ), στα δυτικά́, με πλευρικά́ κλειστά́ διαμερίσματα, βόρεια και νότια.

Το αίθριο έχει κάτοψη σχήματος τραπεζίου, ενώ́ οι στοές του ορίζονται από́ κιονοστοιχίες. Το τέμενος αποτελείται από́ τρεις διακριτές ενότητες που αντιστοιχούν σε τρεις διαδοχικές χρονολογικές φάσεις κατασκευής του: Την αίθουσα προσευχής, το περίστωο και το αίθριο.