Καταδίκη Κροατών στρατηγών για εγκλήματα πολέμου κατά Σέρβων

Για εγκλήματα πολέμου κατά Σέρβων στην τελική φάση του πολέμου στην Κροατία το 1995 καταδικάστηκαν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) οι Κροάτες στρατηγοί Άντε Γκοτόβινα και Μλάντεν Μάρκατς. Επιβλήθηκαν ποινές κάθειρξης 24 και 18 ετών αντίστοιχα, ενώ απαλλάχθηκε ο τρίτος κατηγορούμενος, στρατηγός Ιβάν Τσέρμακ.

Πολλοί Κροάτες, ανάμεσά τους βετεράνοι πολέμου, είχαν συγκεντρωθεί σε πλατεία του Ζάγκρεμπ, όπου είχαν τοποθετηθεί γιγαντοοθόνες για να παρακολουθήσουν σε ζωντανή μετάδοση την ετυμηγορία. Ξέσπασαν σε αποδοκιμασίες όταν ανακοινώθηκε η καταδικαστική απόφαση για τους στρατηγούς Γκοτόβινα και Μάρκατς. Οι στρατηγοί θεωρούνται έως και σήμερα ήρωες στην Κροατία.

Η συγκέντρωση άρχισε με την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου της Κροατίας. Μετείχαν Κροάτες βετεράνοι πολέμου και πολίτες, που κρατούσαν κροατικές σημαίες και πανό και τραγουδούσαν πατριωτικά τραγούδια.

Οι στρατηγοί κρίθηκαν ένοχοι από το ICTY για εγκλήματα πολέμου στη διάρκεια της στρατιωτικής επιχείρησης «Καταιγίδα», για συμμετοχή σε οργανωμένο εγκληματικό σχέδιο με στόχο τη βίαιη και μόνιμη απομάκρυνση του σερβικού πληθυσμού από τις καταληφθείσες περιοχές στην Κροατία.

Η εισαγγελία του ICTY είχε ζητήσει ποινή κάθειρξης 27 ετών για τον Γκοτόβινα, 23 ετών για τον Μάρκατς και 17 ετών για τον Τσέρμακ. Οι ομάδες των συνηγόρων τους υποστήριξαν ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις εναντίον τους και ζήτησαν αθωωτική απόφαση.

Ο Άντε Γκοτόβινα διηύθυνε τη στρατιωτική επίθεση που είχε στόχο την ανακατάληψη της Κράινας, στη νότια Κροατία, τον τελευταίο θύλακο αντίστασης που κρατούσαν ακόμη το 1995 οι Σέρβοι της Κροατίας. Οι Γκοτόβινα, Μάρκατς και Τσέρμακ είναι σύμφωνα με το κατηγορητήριο υπεύθυνοι για το θάνατο 324 αμάχων ή στρατιωτών που είχαν καταθέσει τα όπλα τους, καθώς και για τον εκτοπισμό 90.000 Σέρβων της Κράινας.

Το δικαστικό συμβούλιο που δίκασε τους τρεις κατηγορούμενους και ανακοίνωσε την απόφαση αποτελείται από τον Ολλανδό δικαστή Αλφόνς Οριέ, το Λιθουανό Ούλντις Κίνις και τη Ελίζαμπεθ Γκουαούνζα από τη Ζιμπάμπουε.

Στην Κροατία το κλίμα ήταν τεταμένο ενόψει της ανακοίνωσης της καταδικαστικής απόφασης με τον πρόεδρο της χώρας, Ίβο Γιοσίποβιτς, να τονίζει ότι η ετυμηγορία δεν μπορεί να επηρεάσει την κροατική Δικαιοσύνη.

«Όποια κι αν είναι η απόφαση, η Κροατία πρέπει να τη σεβαστεί με αξιοπρέπεια», υπογράμμισε. Η πρωθυπουργός της Κροατίας, Γιάντρανκα Κόσορ, είχε αναφέρει από την πλευρά της ότι αναμένει από το ICTY δίκαιη απόφαση για τους Κροάτες στρατηγούς.

Σε βάρος του Άντε Γκοτόβινα απαγγέλθηκαν κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου το 2001 και το κατηγορητήριο διευρύνθηκε το 2004. Κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τον κροατικό στρατό, στη διάρκεια και μετά την επιχείρηση «Καταιγίδα», το 1995.

Στο κατηγορητήριο αναφέρεται ότι ως διοικητής της Επιχειρησιακής Ζώνης του Σπλιτ και ανώτατος επιχειρησιακός διοικητής της επιχείρησης «Καταιγίδα» συμμετείχε στο οργανωμένο εγκληματικό σχέδιο μαζί με τους στρατηγούς του κροατικού στρατού και του υπουργείου Εσωτερικών Τσέρμακ και Μάρκατς και τον ίδιο τον πρόεδρο της Κροατίας, Φράνιο Τούτζμαν, με στόχο την εκδίωξη του σερβικού πληθυσμού από την Κράινα.

Στη διάρκεια της επιχείρησης οι κροατικές δυνάμεις εκτέλεσαν 150 Σέρβους της Κράινα και εκδίωξαν δεκάδες χιλιάδες, αναφέρεται στο κατηγορητήριο.

Η κροατική Επιτροπή του Ελσίνκι για τα ανθρώπινα δικαιώματα ωστόσο θεωρεί τον Γκοτόβινα υπεύθυνο για το θάνατο τουλάχιστον 700 Σέρβων αμάχων και την εκδίωξη περίπου 20.000 Σέρβων από τις εστίες τους.

Η απαγγελία κατηγοριών σε βάρος των τριών στρατηγών, οι έρευνες για τον εντοπισμό του Άντε Γκοτόβινα, ο οποίος είχε διαφύγει και συνελήφθη στις 7 Δεκεμβρίου του 2005 στα Κανάρια Νησιά και τελικά η δίκη τους στιγμάτισαν το πολιτικό σκηνικό της Κροατίας τα τελευταία δέκα χρόνια.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ