Το παιχνίδι είναι συνώνυμο της διασκέδασης. Αλλιώς, το παιδάκι σας δεν θα έπαιζε
με τις ώρες και το προσωπάκι του δεν θα φωτιζόταν με αυτό το χαμόγελο της ευτυχίας
κάθε φορά που καταφέρνει να βάλει και το τελευταίο κομμάτι του παζλ στη σωστή
θέση.

Ταυτόχρονα, το παιχνίδι είναι και η πιο δημιουργική απασχόληση του παιδιού.
Παίζει και μαθαίνει. Γνωρίζει τον κόσμο μέσα από την ανακάλυψη. Ενώ μέχρι πριν
από λίγο καιρό έπαιρνε ένα αντικείμενο και το έβαζε στο στόμα για να το γνωρίσει,
τώρα προσπαθεί να ανακαλύψει τι να το κάνει. Εξερευνά, πειραματίζεται, περιεργάζεται
με τα δάχτυλα. Είναι ένας επιστήμονας και μαθαίνει τους κανόνες που ρυθμίζουν
τη συμπεριφορά των πραγμάτων. Είναι αγρότης, υπερήφανος ιδιοκτήτης της φάρμας
με τα ζώα, ζωγράφος με τις μπογιές, γιατρός, νταλικέρης, πυροσβέστης, μουσικός.

Πάνω από όλα, όμως, είναι ο εαυτός του. Χωρίς τους ενοχλητικούς ενήλικους να
του λένε τι πρέπει να κάνει, να το καθοδηγούν, να του υποδεικνύουν και να του
απαγορεύουν, είναι ελεύθερο να κάνει τις δικές του επιλογές, να θεσμοθετήσει
νόμους και κανόνες, να αποκτήσει τον έλεγχο της κατάστασης. Το παιδάκι σας αλλάζει.
Από αδύναμο πλασματάκι μεταμορφώνεται σιγά σιγά σε κυρίαρχο του παιχνιδιού,
λες και μια νεράιδα το άγγιξε με το μαγικό ραβδάκι της. Με το παιχνίδι μπορεί
να κάνει τα πάντα, είναι παντοδύναμο. Χτίζει πύργους, ταΐζει το «μωράκι» του,
«μαγειρεύει», οδηγεί αεροπλάνα και νταλίκες, παίρνει μια μικρή γεύση από διάφορες
διαδικασίες και σκηνές της ζωής. Μέσα από το παιχνίδι μπορεί ακόμη να εκφράσει
τα συναισθήματά του, τους φόβους, το θυμό, τη λύπη, την αγωνία, τη χαρά του,
ενώ αναπτύσσει τη δημιουργικότητα και τη φαντασία του, εξελίσσεται γλωσσικά
και νοητικά.

Τα παιχνίδια του δεύτερου χρόνου

Το παιδάκι σας θα συνεχίζει να παίζει με πολλά από τα παιχνίδια που είχε τον
πρώτο χρόνο. Όσο αυξάνουν οι ικανότητές του, μαθαίνει να παίζει με πιο σύνθετες
κινήσεις. Τώρα χειρίζεται τα παιχνίδια του με μεγαλύτερη σιγουριά και επιδεξιότητα
και όταν πια καταφέρει να πετύχει το σκοπό του, η επιτυχία αυτή του προσφέρει
ένα μοναδικό αίσθημα αυτοεκτίμησης. Έφτασε όμως η ώρα να χρησιμοποιήσει και
άλλα παιχνίδια.

Παιχνίδια με σχήματα

Τρίγωνα, τετράγωνα, κύκλοι, ρόμβοι, εξάγωνα: καθένα μπαίνει στο κουτί μέσα
από μια συγκεκριμένη τρύπα και το παιδάκι μαθαίνει έτσι να ταιριάζει τα σχήματα
μεταξύ τους.

Παζλ

Στην αρχή παίζει με τα ξύλινα παζλ που έχουν και λαβή για να τα πιάνει και
να διευκολύνεται να τα βάζει πιο εύκολα στη θέση τους. Στο τέλος περίπου του
δεύτερου χρόνου θα μπορεί να συμπληρώσει ένα παζλ που αποτελείται από μία εικόνα
και έχει τέσσερα ή πέντε κομμάτια.

Παιχνίδια ρόλων και φαντασίας

Οι κούκλες, τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα, τα φορτηγά, οι μπουλντόζες, οι φάρμες
με ζώα, τα κουζινικά και τα υδραυλικά-μινιατούρες διευρύνουν το ενδιαφέρον του
παιδιού για τον κόσμο των «μεγάλων". Στην αρχή απλώς τοποθετεί τα παιχνιδάκια
του στη σειρά, το ένα δίπλα στο άλλο. Σταδιακά όμως θα αρχίσει να τα ταξινομεί
σε ομάδες, θα φαντάζεται καταστάσεις, θα προσποιείται συμπεριφορές, θα δημιουργεί
καταστροφές. Είναι ο σκηνοθέτης σε ένα έργο ρεαλιστικό, εμπνευσμένο από τη ζωή
όπως την έχει γνωρίσει μέχρι τώρα.

Βάζοντας πολύχρωμους κρίκους μέσα σε ένα ψηλό ραβδί, πρώτα το μεγαλύτερο και
στο τέλος το μικρότερο, ο λιλιπούτειος εξερευνητής μαθαίνει την έννοια του μεγέθους.
Παίζει επίσης με πύργους, κύβους ή κατασκευές: ένας σωστός μηχανικός που σέβεται
το επάγγελμά του πρέπει να μάθει τα αντικείμενα, τα υλικά, καθώς και τις αρχές
λειτουργίας τους. Πρέπει να αποκτήσει όλες τις ικανότητες που θα του επιτρέψουν
να χειρίζεται τα διάφορα αντικείμενα.

Παιχνίδια κίνησης

Τσουλήθρες, τραμπάλες, κούνιες, τρεξίματα, σκαρφαλώματα και το πρώτο ποδηλατάκι:
το παιδί σας ξεδίνει μέσα από τη σωματική άσκηση, ηρεμεί, αποκτά την αίσθηση
της δύναμης και της ελευθερίας και χρησιμοποιεί όλο το σώμα του μέχρι να μάθει
να το ελέγχει.

Παιχνίδια της φύσης

Ο μικρός φυσιολάτρης ανακαλύπτει και πειραματίζεται με οτιδήποτε βρει μπροστά
του: με το σαλιγκάρι που έχει κολλήσει στον τοίχο, με το μυρμηγκάκι που προσπαθεί
να του ξεφύγει, με τα λουλουδάκια, με το χώμα, τις πέτρες, τα κοχύλια, όλα αυτά
τα γοητευτικά σχήματα, τα πρωτόγνωρα υλικά και χρώματα. Περισσότερο από όλα,
όμως, εξακολουθεί να τον γοητεύει το υγρό στοιχείο, το νερό σε όλες τις μορφέςτου:
στην μπανιέρα ή σε ένα μπολάκι, στο ποτιστήρι ή στο σιντριβάνι, η θάλασσα, η
βροχή, το χιόνι. Το νερό που μεταλλάσσεται και διαφοροποιείται, που παγώνει
ή ζεσταίνεται, που δεν μένει ποτέ το ίδιο. Παρατηρεί μαγεμένο τις μεταμορφώσεις
του, εντρυφώντας συγχρόνως στις βασικές αρχές της φυσικής.

Κούκλες και μαλακά παιχνίδια

Τα παιχνίδια αυτά το βοηθούν να εξωτερικεύει τα συναισθήματά του. Αν η μαμά
το μάλωσε πριν από λίγο, θα βάλει τις φωνές στον αρκούδο του -πάντα με αγάπη
και αυστηρότητα, όμως, σαν τη μανούλα. Αν φοβάται το γιατρό, θα κάνει ένα εμβόλιο
στην κούκλα, ενώ αν προηγήθηκε μια διαμάχη πάνω από το πιάτο, θα πιέσει τον
Μίκι να φάει όλο του το φαγάκι. Είναι ο αρχηγός σε ένα μικρόκοσμο που αναπαριστά
τη ζωή του. Με μια μεγάλη διαφορά όμως: στους μικρούς φίλους του μπορεί να κάνει
όλα όσα δεν επιτρέπεται να κάνει στους ανθρώπους. Το παιδάκι σας είναι πολύ
απασχολημένο με όλες αυτές τις αρμοδιότητες. Δουλεύει σκληρά, αλλά δεν μπορεί
να τα βγάλει πέρα μόνο του. Ο μικρός εξερευνητής χρειάζεται ένα βοηθό στο πλευρό
του, κάποιον που θα του εξασφαλίσει τα εργαστήρια, το χώρο, τα υλικά, την ανεξαρτησία
και το χρόνο για να δουλέψει όπως θέλει και όταν θέλει. Αυτός ακριβώς είναι
ο ρόλος σας. Σαν καλός υπαρχηγός στο πλευρό του μικρού αρχηγού πρέπει να του
δώσετε ένα χώρο δικό του (ο οποίος θα βρίσκεται όμως κοντά σε εσάς) και να του
προμηθεύσετε τα απαραίτητα υλικά, πάντοτε ασφαλή, κατάλληλα για την ηλικία του
και άρτια ώστε να μη λείπουν κομμάτια ούτε να υπάρχει κάτι σπασμένο.

Κυρίως, όμως, πρέπει να του χαρίσετε το χρόνο σας. Αυτό ίσως είναι το πιο δύσκολο
μέρος της ιστορίας. Θέλει να είναι μαζί σας, για να του συμπαραστέκεστε και
όχι για να παρεμβαίνετε ή για να του λετε τι να κάνει. Το παιχνίδι είναι φαντασία,
πείραμα, ανακάλυψη. Αν κάνετε το λάθος να του δείχνετε ποιος είναι ο σωστός
τρόπος, η κατάλληλη απάντηση, η ζητούμενη λύση, χαλάτε όλη την ομορφιά του παιχνιδιού.
Συνεπώς, ξεχάστε την καθημερινότητα με τα προβλήματα και τις έννοιες της, καθίστε
στο πάτωμα και χαρίστε στο μικρούλι σας την πλήρη και αδιάσπαστη προσοχή σας.

health.in.gr