Ο Κόλπος του Λαγανά στη Ζάκυνθο αποτελεί τον μεγαλύτερο βιότοπο αναπαραγωγής της χελώνας Καρέττα στη Μεσόγειο. Πράγματι, από τις μέχρι τώρα συστηματικές μετρήσεις του Συλλόγου ΑΡΧΕΛΩΝ υπολογίζεται ότι στον κόλπο του Λαγανά γίνονται κατά μέσον 1,300 φωλιές ετησίως, αριθμός που αντιστοιχεί στο 25% των φωλιών Καρέττα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, και στο 45% των φωλιών που γίνονται σε όλη την Ελλάδα.
Έτσι η Ζάκυνθος κατέχει με μεγάλη διαφορά την πρώτη θέση στις περιοχές ωοτοκίας της Καρέττα στη Μεσόγειο. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Κόλπος του Λαγανά εντάχθηκε στο Δίκτυο NATURA των προστατευόμενων περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη συνέχεια θεσμοθετήθηκε από την ελληνική νομοθεσία ως Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο.
Στον Κόλπο του Λαγανά υπάρχουν 6 παραλίες ωοτοκίας, με συμμετοχή στη συνολική ωοτοκία του Κόλπου από 53% (στην αυστηρά προστατευόμενη παραλία Σεκάνια) μέχρι 6% (στην παραλία Γέρακας). Πρόσφατα αποδείχτηκε ότι δεν είναι μόνο ο αριθμός φωλιών που χαρακτηρίζει τη σπουδαιότητα μιας παραλίας ωοτοκίας. Αλλά και ένα άλλο στοιχείο: το φύλο των νεοσσών που εκκολάπτονται. Όσο και αν φαίνεται περίεργο, στα χελωνάκια Καρέττα το φύλο καθορίζεται από τη θερμοκρασία των αυγών κατά την επώαση. Από έρευνα που έκανε, με πρόσκληση του ΑΡΧΕΛΩΝ, ο ειδικός στο θέμα αυτό καθηγητής του Πανεπιστημίου Τορόντο Dr Nicholas Mrosovsky η κρίσιμη θερμοκρασία για τις Καρέττα που ωοτοκούν στην Ελλάδα είναι 29C. Αν η θερμοκρασία επώασης είναι πάνω από την κρίσιμη, τα χελωνάκια γίνονται θηλυκά, ενώ αν είναι κάτω από 29C γίνονται αρσενικά.
Με βάση το στοιχείο αυτό, αλλά και ιστολογική ανάλυση νεκρών νεοσσών για να καθοριστεί το φύλο τους, η Dr Judith Zbinden του Πανεπιστημίου της Βέρνης, και μέλος του προγράμματος του ΑΡΧΕΛΩΝ, απέδειξε ότι ενώ οι περισσότερες παραλίες στον Κόλπο Λαγανά παράγουν κυρίως θηλυκούς νεοσσούς, η μικρή παραλία Μαραθωνήσι, μόλις 350 μέτρα, παράγει σχεδόν αποκλειστικά αρσενικές Καρέττα. Αυτό οφείλεται στις σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες άμμου που καταγράφονται στο Μαραθωνήσι, σε σχέση με τις άλλες παραλίες του Κόλπου. Πράγματι η ανοιχτόχρωμη άμμος στο Μαραθωνήσι αντανακλά έντονα την ηλιακή ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να σημειώνονται μικρότερες θερμοκρασίες στο βάθος που επωάζονται τα αυγά. Έτσι ενώ η παραλία Μαραθωνήσι συγκεντρώνει μόνο το 9% της ωοτοκίας στη Ζάκυνθο, το γεγονός ότι εκεί παράγονται αποκλειστικά αρσενικά άτομα, την αναγορεύει σε σημαντικότατο βιότοπο απολύτως απαραίτητο για τη διαιώνιση της θαλάσσιας χελώνας Καρέττα στη Μεσόγειο.
Η σημαντική αυτή ανακάλυψη σηματοδοτεί νέες προοπτικές στη διαχείριση των παραλιών ωοτοκίας και οριοθετεί νέα κριτήρια στη διεθνή ιεράρχησή τους.
Πληροφορίες: ΑΡΧΕΛΩΝ, 210 52 31 342 και 6937 352382
ΑΡΧΕΛΩΝ