36

Μια έκλαμψη ακτίνων γάμμα, ένα από τα πιο βίαια φαινόμενα του σύμπαντος, ίσως δημιούργησε στη Γη θρεπτικά συστατικά που βοήθησαν τον εποικισμό της ξηράς από φυτά πριν από 440 εκατ. χρόνια. Όμως η ίδια έκρηξη παράλληλα εξαφάνισε το 90% των ζώων του πλανήτη.

Η έκλαμψη, εκτιμούν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κάνσας, άφησε τα ζώα εκτεθειμένα στην υπεριώδη ακτινοβολία του Ήλιου, αλλά ταυτόχρονα δημιουργησε ενώσεις του αζώτου που έδρασαν κυριολεκτικά ως λίπασμα,

Οι εκλάμψεις ακτίνων γ είναι πίδακες εξαιρετικά έντονης ακτινοβολίας που δημιουργούνται κατά τη γέννηση μελανών οπών, από τη σύγκρουση άστρων νετρονίων, ή από σουπερνόβα (υπερκαινοφανείς), άστρα που πεθαίνουν και καταρρέουν.

Η ακτινοβολία είναι τόσο ισχυρή ώστε θα μπορούσε να καταστρέψει κάθε μορφή ζωής σε απόσταση 100 ετών φωτός.

Οι επιστήμονες θεωρούν πιθανό ότι το τελευταίο ένα δισ. χρόνια τουλάχιστον μια έκλαμψη ακτίνων γάμμα εκδηλώθηκε στο Γαλαξία μας και επηρέασε τη Γη.

Η ακτινοβολία θα κατέστρεφε το προστατευτικό στρώμα όζοντος και θα άφηνε τους ζωντανούς οργανισμούς εκτεθειμένους στην υπεριώδη ακτινοβολία.

Πριν από δύο χρόνια, αναφέρει το Nature.com, ο Δρ Αντριαν Μέλοτ στο Κάνσας πρότεινε τη θεωρία ότι μια έκλαμψη ακτίνων γ προκάλεσε τη μαζική εξαφάνιση της πανίδας στο τέλος της Ορδοβίκειου περιόδου, πριν από 440 εκατ. χρόνια. Το 90% των ζώων πέθανε από βλάβες στο DNA και από τις κλιματικές αλλαγές.

Τώρα, ο Μέλοτ προτείνει την υπόθεση ότι η ίδια έκλαμψη βοήθησε τα φυτά. Οι ακτίνες γάμμα, αναφέρει, μετέτρεψαν το οξυγόνο και το άζωτο σε διοξείδιο του αζώτου, ένα καφέ, τοξικό αέριο που αποτελεί συστατικό του φωτοχημικού νέφους.

Το αέριο αρχικά σκοτείνιασε τον ουρανό και προκάλεσε ψύξη του πλανήτη. Στη συνέχεια, ενώθηκε με υδρατμούς και έπεσε στο έδαφος ως βροχή νιτρικού οξέος. Στο έδαφος, όμως, το νιτρικό οξύ μετατράπηκε σε νιτρικά άλατα, το πλέον απαραίτητο συστατικό των λιπασμάτων.

«Υπήρχε πολύ λίγη ζωή στην ξηρά στο τέλος της Ορδοβίκειου, στην ουσία μόνο φύκη» σχολιάζει μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Τα νιτρικά άλατα είναι πάντα περιοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη των φυτών, και [μετά την έκλαμψη] θα υπήρχε πολύ περισσότερο, καθώς τότε δεν υπήρχαν ακόμα στην ξηρά φυτά που παράγουν νιτρικά άλατα».

«Τα τρία με πέντε χρόνια επιπλέον νιτρικών αλάτων θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα φυτά στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν την ξηρά».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ