Τομογραφίες εγκεφάλου αποκαλύπτουν πώς οπτικά ερεθίσματα ανοίγουν την όρεξη

36

Εθελοντές που έμαθαν ασυνείδητα να επιθυμούν συγκεκριμένες τροφές όταν βλέπουν αφηρημένες εικόνες στην οθόνη ενός υπολογιστή αποκαλύπτουν τα κυκλώματα στον εγκέφαλο που πυροδοτούν ή κατευνάζουν την όρεξη για συγκεκριμένες λιχουδιές.

Η έρευνα θυμίζει τα πειράματα του Παβλόφ, ο οποίος στις αρχές του αιώνα δημιούργησε σε σκύλους εξαρτημένα ανακλαστικά: τα πειραματόζωα έμαθαν ασυνείδητα να επιθυμούν τροφή και να τους τρέχουν τα σάλια όταν άκουγαν τον ήχο ενός κουδουνιού.

Η νέα έρευνα δείχνει ότι ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου μαθαίνουν να αντιστοιχίζουν άσχετα ερεθίσματα με συγκεκριμένες τροφές. Ωστόσο η λήψη της τροφής απενεργοποιεί αυτό το νευρικό κύκλωμα, λόγω κορεσμού.

Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science, ίσως βοηθήσει τους επιστήμονες να καταλάβουν το μηχανισμό με τον οποίο επέρχεται το αίσθημα του κορεσμού, ώστε να βοηθήσουν τα άτομα που πάσχουν από ανορεξία ή βουλιμία.

Κύκλωμα για φυστικοβούτυρο ή βανίλια

Οι ερευνητές του Τμήματος Απεικόνισης και Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου έβαλαν εθελοντές να καθήσουν μπροστά από την οθόνη ενός υπολογιστή που προέβαλλε αφηρημένες εικόνες ή εικόνες φράκταλ. Την ίδια στιγμή απελευθερωνόταν στον αέρα οσμές τροφών, όπως φυστικοβούτυρο ή παγωτό βανίλια.

«Οι εικόνες και οι μυρωδιές συνδέονταν επαναλαμβανόμενα έως ότου τα υποκείμενα έμαθαν την αντιστοίχιση» εξηγεί στο BBC ο επικεφαλής των ερευνητών Τζέι Γκότφράιντ. Η προβολή της εικόνας δημιουργούσε στους εθελοντές επιθυμία για παγωτό ή φυστικοβούτυρο.

Αφότου το εξαρτημένο ανακλαστικό είχε παγιωθεί, δόθηκε στους εθελοντές νά φάνε μία από τις δύο τροφές. Πριν και μετά το φαγητό, οι ερευνητές κατέγραψαν την εγκεφαλική τους λειτουργία με την τεχνική του λειτουργικού μαγνητικού συντονισμού (fMRI).

Διαπιστώθηκε ότι τα οπτικά ερεθίσματα διέγειραν το μέσο βρεγματικό λοβό, που σχετίζεται με την αντιστοίχιση πληροφοριών, και το δορυφορικό μετωπιαίο λοβό, ακριβώς πάνω από τα μάτια.

Μετά τη λήψη της επιθυμητής τροφής, το κύκλωμα έπαψε να λειτουργεί για τη συγκεκριμένη τροφή: στα άτομα που είχαν φάει παγωτό η εικόνα που αντιστοιχούσε με το παγωτό δεν διέγειρε πλέον αυτές τις εγκεφαλικές περιοχές. Στα ίδια άτομα ωστόσο, οι εικόνες που αντιστοιχούσαν με το φυστικοβούτυρο συνέχιζαν να ενεργοποιούν το νευρικό κύκλωμα.

Με άλλα λόγια, ο εθελοντής που είχε φάει παγωτό δεν είχε πλέον όρεξη για παγωτό, αλλά συνέχιζε να επιθυμεί φυστικοβούτυρο.

«Αυτά τα τμήματα του εγκεφάλου σχηματίζουν προβλέψεις. Λένε στο υποκείμενο ότι κάτι καλό πρόκειται να συμβεί» σχολιάζει στο BBC ο Γκότφράιντ. «Ο εγκέφαλος μαθαίνει να ανανεώνει τις προβλέψεις του για το τι είναι ευχάριστο στο περιβάλλον του» καταλήγει.

Ο ερευνητής αναφέρει στο Reuters μια πιο πρακτική παρατήρηση: «Αν κάθε φορά που περνάς έξω από ένα McDonalds και βλέπεις τις χρυσές αψίδες νιώθεις την παρόρμηση να μπεις μέσα και να πάρεις ένα Big Mac, αυτό θα μπορούσε να αποβεί καταστρεπτικό με την πάροδο του χρόνου».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ