Οι υπερκαινοφανείς πηγή των πρώτων συμπαγών σωματιδίων στο Σύμπαν

36

Η κοσμική σκόνη, το δομικό υλικό από το οποίο σχηματίστηκαν οι πλανήτες, ίσως προήλθε από τους υπερκαινοφανείς -γηρασμένα άστρα που εξερράγησαν και διέσπειραν υλικό σε τεράστιες αποστάσεις.

Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι η κοσμική σκόνη εμφανίστηκε μόλις ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά το Μπιγκ Μπανγκ. Όμως αδυνατούσαν να εξηγήσουν από πού προήλθε. Τα μόνα σώματα που θα μπορούσαν να την είχαν παράγει -οι κόκκινοι γίγαντες- δημιουργήθηκαν δισεκατομμύρια χρόνια αργότερα.

Φαίνεται όμως ότι τα σωματίδια της κοσμικής σκόνης μπορούν να σχηματιστούν και από τους υπερκαινοφανείς, οι οποίοι εμφανίστηκαν πολύ νωρίτερα στην ιστορία του Σύμπαντος.

Βρετανοί αστρονόμοι εντόπισαν σύννεφα σκόνης με μάζα διπλάσια του Ήλιου στην Κασσιοπεία Α, το κατάλοιπο ενός υπερκαινοφανούς που εξερράγη πριν από 300 χρόνια.

Η Λορέτα Ντιούν του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο James Clerk Maxwell στη Χαβάη, στο οποίο έχει εγκατασταθεί η SCUBA, μια κάμερα που καταγράφει ακτινοβολία σε μήκος κύματος μικρότερο από ένα χιλιοστό.

Αστρονόμοι που είχαν αναλύσει ακτινοβολία με μεγαλύτερο μήκος κύματος, στην περιοχή του υπέρυθρου, είχαν εντοπίσει μόνο μικρές ποσότητες σκόνης γύρω από τους υπερκαινοφανείς.

«Εντοπίσαμε περίπου χίλιες φορές περισσότερη σκόνη από ό,τι είχε βρεθεί παλαιότερα» σχολιάζει η Ντιούν στο New Scientist.

«Τώρα πρέπει να μάθουμε αν η Κασσιοπεία Α είναι μια εξαίρεση ή ο κανόνας» σχολιάζει η Ντιούν. «Γι αυτό, εξετάζουμε και άλλα πρόσφατα κατάλοιπα υπερκαινοφανών για να δούμε αν και αυτά περιέχουν πολύ σκόνη. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα» προσθέτει.

Η έρευνά της δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ