γροιλανδία

Στην παγωμένη Γροιλανδία, οι αυτόχθονες Ινουίτ δεν έχουν μεγάλη ποικιλία στο τραπέζι: ψάρι, φώκιες και φάλαινες με άφθονο κορεσμένο λίπος. Έχουν όμως προσαρμοστεί στο ανθυγιεινό μενού χάρη στην εξέλιξη.

Η θερμοκρασία ανεβαίνει, γιγάντια κομμάτια πάγου αποσπώνται από τους παγετώνες στη Γροιλανδία και πέφτουν με γδούπο στη θάλασσα. Οι σεισμοί που προκαλούνται από την κατάρρευση των πάγων έχουν αυξηθεί κατά επτά φορές τις τελευταίες δύο δεκαετίες, μέχρι σήμερα όμως ο ακριβής μηχανισμός του φαινομένου παρέμενε ασαφής.

Στο νήμα κρίνεται η επόμενη κυβέρνηση της Δανίας, αν και τα μερικά αποτελέσματα δείχνουν προς στροφή στο μπλοκ των κομμάτων της αντιπολιτευόμενης κεντροδεξιάς. Ναι μεν οι Σοσιαλδημοκράτες της πρωθυπουργού Χέλε Τόρνιγνκ-Σμιτ βρίσκονται στην κορυφή, όμως το άθροισμα των συμμάχων της δεν φτάνει για κυβέρνηση. Ισχυρότατη αύξηση της ξενοφοβικής λαϊκιστικής δεξιάς, που κινείται προς τη δεύτερη θέση.

Τη δεκαετία του 1950 η κυβέρνηση της Δανίας πήρε από τη Γροιλανδία 22 παιδιά καταγώμενα από οικογένειες Ινουίτ, προκειμένου να διεξάγει ένα κοινωνικό πείραμα για να διαπιστώσει πόσο καλά μπορούν να ενταχτούν στη δανέζικη κοινωνία. Τα παιδιά αυτά σήμερα ζητούν μια συγγνώμη από την Δανία για όλα όσα πέρασαν ως πειραματόζωα.

Η Google πρόσθεσε στους Χάρτες της μια εικονική περιήγηση στην Γροιλανδία, καλύπτοντας και τον πλέον διάσημο προορισμό, το μαγευτικό, όπως το χαρακτηρίζει παγωμένο τείχος που περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.  

Ονομάζεται Jakobshavn Glacier και σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα είναι με διαφορά ο ταχύτερα κινούμενος παγετώνας στον πλανήτη. Ο παγετώνας Jakobshavn είναι από τους διασημότερους παγετώνες στον κόσμο αφού πιστεύεται ότι είναι ο «πατέρας» του παγόβουνου που συγκρούστηκε με τον Τιτανικό. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο Jakobshavn θα συνεχίσει να… τρέχει με ολοένα και μεγαλύτερη ταχύτητα προς τη θάλασσα γεγονός που θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις τόσο για τη Γροιλανδία όσο και τον πλανήτη.

Το ύψος των τροπικών βροχοπτώσεων είναι μεγαλύτερο στο Βόρειο Ημισφαίριο από ό,τι στο Νότιο, και η εξήγηση που δίνεται συνήθως για τη διαφορά αυτή δεν ευσταθεί, υποστηρίζουν αμερικανοί ερευνητές. Η πραγματική απάντηση κρύβεται στη δράση των ωκεάνιων ρευμάτων, δείχνουν τα υπολογιστικά μοντέλα.

Από το 2005 έως σήμερα ο βόρειος γεωγραφικός πόλος μετατοπίζεται προς τη Γροιλανδία κατά αρκετά εκατοστά το χρόνο, αποκαλύπτουν δορυφορικές μετρήσεις του γήινου βαρυτικού πεδίου. Και η ασυνήθιστα γρήγορη μετακίνηση των πόλων αποδίδεται στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή και την τήξη των πολικών πάγων.

Ήδη από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η ανθρωπότητα παρήγαγε κάθε χρόνο δισεκατομμύρια τόνους αερίων του θερμοκηπίου κάθε χρόνο, αποκαλύπτουν αναλύσεις σε δείγματα πάγου από τη Γροιλανδία. Εδώ και περισσότερα από 2.000 χρόνια, αναφέρουν οι ερευνητές στο περιοδικό Nature, οι εκπομπές μεθανίου αυξάνονται ακολουθώντας την επέκταση των ανθρώπινων πληθυσμών και της γεωργίας.

Το φετινό καλοκαίρι προκάλεσε την εξαφάνιση μιας ασυνήθιστα μεγάλης ποσότητας πάγου από τη Γροιλανδία, μια εξέλιξη εξαιρετικά δυσοίωνη για την άνοδο της στάθμης των ωκεανών τις επόμενες δεκαετίες και αιώνες.

Ένα παγόβουνο με έκταση διπλάσια από του Μανχάταν αποσπάστηκε από το άκρο ενός από τους μεγαλύτερους παγετώνες της Γροιλανδίας, μια εξέλιξη που θεωρείται δυσοίωνη όσον αφορά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Ένας κρατήρας διαμέτρου 100 χιλιομέτρων, ο οποίος βρέθηκε στην περιοχή Μάνιτσοκ της Δυτικής Γροιλανδίας, είναι το αποτέλεσμα μιας πρόσκρουσης αστεροειδή ή κομήτη που συνέβη ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν από οποιαδήποτε άλλη γνωστή πρόσκρουση στη Γη.

Το ασυνήθιστα ζεστό καλοκαίρι του 2010 μείωσε το βάρος του πάγου στη Γροιλανδία κατά 100 δισεκατομμύρια τόνους. Λόγω της μειωμένης πίεσης, το έδαφος του νησιού ανυψώθηκε σε ορισμένα σημεία έως και δύο εκατοστά, αποκαλύπτουν μετρήσεις από σταθμούς GPS.

Η δανέζικη αστυνομία συνέλαβε το Σάββατο 18 μέλη της Greenpeace που επιχείρησαν να ανέβουν σε εξέδρα άντλησης πετρελαίου στα ανοιχτά της Γροιλανδίας σε μία προσπάθεια να διαμαρτυρηθούν για την άντληση πετρελαίου από την Αρκτική.

Παρά το πρόσφατο, καταστροφικό ατύχημα στον Κόλπο του Μεξικού, η BP εξασφάλισε νέο συμβόλαιο για πετρελαϊκές επιχειρήσεις σε μια θαλάσσια περιοχή της Αρκτικής στο μέγεθος της Ελλάδας. Τα κοιτάσματα βέβαια υπάρχουν, ωστόσο η εκμετάλλευσή τους είναι δύσκολη και επικίνδυνη.

Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του ΟΗΕ ότι το 2010 ήταν η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί ως σήμερα, Αμερικανοί ερευνητές αναφέρουν ότι η απώλεια πάγου στην Γροιλανδία ξεπέρασε πέρυσι κάθε ρεκόρ, εντείνοντας τις ανησυχίες για καταστροφική άνοδο στη στάθμη της θάλασσας.

Η απώλεια πάγου από τη Δυτική Ανταρκτική και τη Γροιλανδία είναι περίπου η μισή από ό,τι έδειχναν προηγούμενες εκτιμήσεις, υπολογίζουν ερευνητές που έλαβαν υπόψη τη συνεχιζόμενη παραμόρφωση του γήινου φλοιού.

Μία τεράστια παγονησίδα τέσσερις φορές το μέγεθος του Μανχάταν αποκολλήθηκε από έναν από τους δύο κύριους παγετώνες της Γροιλανδίας, σύμφωνα με επιστήμονες. Πρόκειται για το μεγαλύτερο γεγονός στην Αρκτική εδώ και σχεδόν 50 χρόνια. Η νέα παγονησίδα θα εισέλθει σε μία απομακρυσμένη θέση που αποκαλείται Στενό Νάρες, περίπου 1.000 χιλιόμετρα νότια του Βόρειου Πόλου, ανάμεσα σε Γροιλανδία και Καναδά.