Πώς μπορούμε να επικοινωνήσουμε με έναν τυφλό σκύλο

Για έναν σκύλο, ως γνωστόν, τα μάτια του είναι η… μύτη του καθώς βλέπει και αντιλαμβάνεται τον κόσμο, πρώτα με τη μύτη και μετά με τα μάτια του.

Άρα, ένας σκύλος που στερείται την αίσθηση της όρασης, μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας;

«Η απάντηση είναι μια. Ναι, γίνεται! Και, μάλιστα, γίνεται με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Απλώς χρειάζεται να βάλουμε στην άκρη αυτό που θεωρούμε «φυσιολογικό» και να σεβαστούμε τον τρόπο που αντιλαμβάνεται ο σκύλος τον κόσμο», επισημαίνει η θετική εκπαιδεύτρια σκύλων και κηδεμόνων, Άννα Σολομωνίδου.

Η έλλειψη της όρασης, συνεχίζει η κα Σολομωνίδου, δεν του στερεί τη ζωή. Ο τυφλός σκύλος δεν ζει στο σκοτάδι, δηλαδή «βλέπει» με τις υπόλοιπες αισθήσεις του.

Εξηγεί ότι οι σκύλοι, ακόμη κι όταν βλέπουν, βασίζονται πολύ περισσότερο στην όσφρηση, στην ακοή και στην αφή. Ένας τυφλός σκύλος κάνει ακριβώς το ίδιο.

Η επικοινωνία μαζί του παραμένει πλούσια, απλώς αλλάζει «γλώσσα». Εκεί, που δεν υπάρχει εικόνα, «ανθίζει» ο ήχος, η μυρωδιά, οι κινήσεις μας.

Το άγγιγμα όταν γίνεται με συνέπεια, μετατρέπεται σε εργαλείο καθοδήγησης

«Η εκπαίδευση αυτών των σκύλων, βασίζεται σε εκείνα τα εργαλεία, που σέβονται το σώμα και τον νου τους. Κι εδώ μπαίνει στο παιχνίδι κάτι που, συχνά, παραμελούν οι κηδεμόνες, των οποίων τα ζωάκια τους βλέπουν: η καθαρή, σταθερή, προβλέψιμη πληροφορία», τονίζει η κα Σολομωνίδου.

Πώς μπορούμε, λοιπόν, να εκπαιδεύσουμε έναν τυφλό σκυλάκο;

Η φωνή ως «φάρος»

Οι λεκτικές εντολές, υπογραμμίζει η εκπαιδεύτρια, αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο. Χρησιμοποιούμε πάντα συγκεκριμένες λέξεις και όχι μπερδεμένες προτάσεις. Χρησιμοποιούμε τη φωνή μας ως πυξίδα και ο τόνος της είναι σταθερός, δίνουμε σαφείς οδηγίες.

Λεκτικά συνθήματα με το άγγιγμα των χεριών

Το άγγιγμα όταν γίνεται με συνέπεια, αναφέρει η κα Σολομωνίδου, μετατρέπεται σε εργαλείο καθοδήγησης. Ένα ελαφρύ άγγιγμα στο στήθος, στο πλευρό ή μία απαλή κίνηση του λουριού μπορούν να σημαίνουν «σταματάμε», «πάμε δεξιά», «πρόσεξε». Αρκεί, να είμαστε συνεπείς και όχι κάθε μέρα να τού λέμε και κάτι διαφορετικό.

Οσμές -Σήματα

Ένας τυφλός σκύλος, σύμφωνα με την κα Σολομωνίδου, «διαβάζει» τον χώρο με τη μύτη του, με την ίδια φυσικότητα που αναπνέει. Τα σκυλιά «βλέπουν» με τη μύτη.

Μπορούμε να το αξιοποιήσουμε με:

● διακριτικά σημεία μυρωδιάς μέσα στο σπίτι,

● αλλαγή μυρωδιάς σε αντικείμενα-στόχους,

● προοδευτική εξοικείωση με νέους χώρους.

Το clicker και η θετική ενίσχυση

«Το clicker είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο γιατί είναι σταθερό, καθαρό, προβλέψιμο, ηχητικό σήμα.
Η εκπαίδευση με capturing και shaping φέρνει εξαιρετικό αποτέλεσμα, ειδικά όταν ο σκύλος μαθαίνει βήμα βήμα χωρίς πίεση.
Κάθε κλικ, ένα κομμάτι ασφάλειας.
Κάθε ανταμοιβή και μια επιβεβαίωση ότι όλα πάνε, όπως πρέπει», λέει η κα Σολομωνίδου.

Ποιες είναι οι ανάγκες ενός τυφλού σκύλου

Οι ανάγκες ενός τυφλού σκύλου, κάνει ξεκάθαρο η κα Σολομωνίδου, είναι απλές και όχι ειδικές. Η λέξη «ειδικές», συχνά, ακούγεται σαν μειονέκτημα ή σαν ένα πρόβλημα, όπως λέει, και τίποτα από τα δύο δεν ισχύει.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την εκπαιδεύτρια, οι ανάγκες ενός τυφλού σκύλου είναι οι εξής:

● Σταθερότητα στο περιβάλλον. Δεν αλλάζουμε ποτέ τη θέση των επίπλων.

● Προβλεψιμότητα στη ρουτίνα.

● Διαδρομές χωρίς εμπόδια μέσα στο σπίτι με χαλάκια στην πορεία που ακολουθεί συνέχεια.

Ασφαλείς χώροι εξερεύνησης χωρίς παγίδες/εμπόδια

Μεριμνούμε, γενικότερα, να μην στρεσάρουμε τον σκύλο, τονίζει η κα Σολομωνίδου. Η έλλειψη της όρασης τον κουράζει περισσότερο σε άγνωστο περιβάλλον.
Και πάνω απ’ όλα σεβασμός στον ρυθμό του.

Η αλήθεια, που αξίζει να ειπωθεί, είναι ότι ο τυφλός σκύλος δεν χρειάζεται οίκτο.

Χρειάζεται καθοδήγηση και έναν άνθρωπο που να τον βλέπει χωρίς να τον λυπάται. Να του συμπεριφέρεται με συνέπεια, επαγγελματισμό και ενσυναίσθηση.

Εν κατακλείδι, η κα Σολομωνίδου λέει: « Με λίγα λόγια, η επικοινωνία μαζί του δεν είναι «φτωχότερη», αλλά είναι απλώς διαφορετική.
Και πολλές φορές, γίνεται βαθύτερη ακριβώς επειδή αφαιρούμε ό,τι περίσσιο και προσπαθούμε να συνδεθούμε 100% μαζί του».