Ασημάκης Πανσέληνος: Πώς θα μπορούσε να ξέρει ένα πηγάδι ότι υπάρχουν ωκεανοί;

Βγάλε από τις ιδέες τους αρχηγούς, για να λάμψουν. Ό,τι χρειάζεται αρχηγό, γίνεται αχρείαστο.

Η αμφιβολία για την ανθρωπιά σου είναι ο καλύτερος τρόπος να την καταχτάς κάθε ώρα και κάθε στιγμή.

Δεν είδα άνθρωπο να ανέβει σ’ ένα αξίωμα, να αποχτήσει δύναμη, χωρίς να προδώσει το πνεύμα του.

Ποτέ δε μέθυσα τόσο όσο μπορώ κάποιες στιγμές να μεθύσω με την απλή συναίσθηση πως υπάρχω όταν ξυπνώ το πρωί.

Η ανάγκη να εναντιώνεσαι στην εξουσία είναι στο ζωντανό άνθρωπο ανάγκη οργανική.

Η λευτεριά χωρίς ένα επίπεδο ζωής δε νογιέται, μα και κανένα επίπεδο ζωής δε νογιέται δίχως τη λευτεριά.

Το χάζεμα είναι μια ψυχολογική λειτουργία σημαντική. Είναι στοιχείο της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Δεν είναι τόσο απλό πράμα το χάζεμα.

Η Ελλάδα ζει μέσ’ στο σκότος κάτω από έναν ουρανό φωτεινό.

Στην Ελλάδα οι πιο ύπουλοι εχθροί της δημοκρατίας στάθηκαν πάντα οι δημοκρατικοί σύμμαχοί της.

Ο Παράδεισος είναι η τιμωρία των εναρέτων.

Η εξυπνάδα ενός ανθρώπου αρχίζει ουσιαστικά από την ικανότητά του να μην υποτιμά τη νοημοσύνη του άλλου.

Πώς θα μπορούσε να ξέρει ένα πηγάδι ότι υπάρχουν ωκεανοί;

Στην τέχνη το ανικανοποίητο του δημιουργού είναι στοιχείο επιτυχίας.

Ο κόσμος είναι άδικος, επειδή υπάρχουν δικαστές.

Η παρέα. Αυτή είναι η μόνη ελεύθερη ομάδα, ως τα σήμερα, στη ζωή των ανθρώπων.

Είμαστε νέοι όσο φτιάνουμε φίλους. Λιγοστεύουν οι φίλοι μας και πεθαίνουμε.

Οι θανατοποινίτες παίρνουν κάθε πρωί προθεσμία από τα μάτια του δεσμοφύλακα.

*Επιλογή από σκέψεις του Ασημάκη Πανσέληνου, που περιλαμβάνονται στο βιβλίο του «Συνέντευξη με τον εαυτό μου» (εκδόσεις «Κέδρος», 1984).

Ο Ασημάκης Πανσέληνος, γιος του εμπόρου υφασμάτων Ιωακείμ Πανσέληνου και της Μυρτώς Βελισσαρίου, γεννήθηκε το 1903 στη Μυτιλήνη, όπου πέρασε τα παιδικά και γυμνασιακά του χρόνια.

Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε ως δικηγόρος.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 27.10.1978, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Το 1921 βραβεύτηκε για ένα αφήγημά του στο περιοδικό «Μυτιληνιός» του λογοτέχνη και εκπαιδευτικού Θεόδωρου Θεοδωρίδη (Ντόρου Ντορή), όπου στη συνέχεια δημοσίευσε ποιήματα και πεζά. Το 1928 δημοσιεύτηκαν σατιρικοί στίχοι του Πανσέληνου στο περιοδικό «Νέα Επιθεώρηση» του Αιμίλιου Χουρμούζιου.

Ο Πανσέληνος συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά της Αθήνας και της επαρχίας, χρησιμοποιώντας διάφορα ψευδώνυμα.

Επί δικτατορίας Μεταξά συνελήφθη για αντικαθεστωτική δράση και επί Κατοχής έλαβε μέρος στον αντιστασιακό αγώνα. Φυλακίστηκε αρχικά από τους Ιταλούς και στη συνέχεια, μετά τα Δεκεμβριανά, από τους Άγγλους.

Ο Πανσέληνος εξέδωσε την πρώτη ποιητική συλλογή του το 1945, ενώ εργάστηκε επί μακρόν ως βιβλιοκριτικός.

Μετά το τέλος του Εμφυλίου (1950-1951) διετέλεσε βουλευτής Λέσβου με το κόμμα της ΕΛΔ (Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας). Στη δικτατορία συμμετείχε στον κύκλο του περιοδικού «Νεοελληνικά Γράμματα», που είχε συσπειρώσει τους αντιπάλους της χούντας.

Το 1974 ο Πανσέληνος εξέδωσε το πεζογράφημα «Τότε που ζούσαμε», με το οποίο έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό. Σε αυτό παρουσιάζεται η κοινωνικοπολιτική κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα μας από την προπολεμική περίοδο έως την εποχή του Εμφυλίου.

Εκτός από τα πολυάριθμα κείμενά του στα περιοδικά, ο Πανσέληνος έγραψε ποίηση (ποιητικές συλλογές «Μέρες οργής» το 1945 και «Ταξίδια με πολλούς ανέμους» το 1964), ταξιδιωτικά αφηγήματα, δοκίμια, αυτοβιογραφικά κείμενα.

Ο Πανσέληνος, που διακρινόταν για το κριτικό πνεύμα του και τη σατιρική φλέβα του, είχε μελετήσει μαρξισμό, κοινωνιολογία, φιλοσοφία και λογοτεχνία, εγχώρια και ξένη.

Ο Ασημάκης Πανσέληνος απεβίωσε στην Αθήνα την 1η Σεπτεμβρίου 1984.