Τα κουτάβια δεν «κρύβουν» τον χαρακτήρα τους – Τα σημάδια που τον αποκαλύπτουν

Τα κουτάβια, γενικότερα οι σκύλοι, δεν υποκρίνονται. Μας δείχνουν κάθε λεπτό πώς αισθάνονται, και αν γνωρίζουμε τη «γλώσσα» τους, μπορούμε να κατανοήσουμε και τον χαρακτήρα τους.

«Τα σκυλιά επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας τη «γλώσσα του σώματος» τους.
Οι εκφράσεις του προσώπου τους, οι στάσεις του σώματος τους, η φωνή και οι μυρωδιές τους, είναι η «γλώσσα» της επικοινωνίας τους», διευκρινίζει η εκπαιδεύτρια σκύλων, Αλεξάνδρα Κώττα.
Οι σκύλοι, για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, θα χρησιμοποιήσουν το στόμα, τα μάτια, τα αυτιά και την ουρά τους.

Η συμπεριφορά των κουταβιών, όπως ενημερώνει η κα Κώττα, έχει διάφορα στάδια, κατά τα οποία πρέπει να περιλαμβάνονται διάφορες μαθησιακές διαδικασίες.
Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να κατανοήσετε και να προσπαθήσετε να αποκωδικοποιήσετε την ψυχολογία του κουταβιού σας.

Οι σκύλοι δεν είναι απαραίτητο να έχουν μια άσχημη εμπειρία για να νιώθουν φόβο

Το μεγαλύτερο ποσοστό φοβισμένων κουταβιών και επιφυλακτικών σκύλων κατά τη νεαρή τους ηλικία, συνήθως, ως ενήλικοι γίνονται επιθετικοί

Στο πρόσωπο ενός κουταβιού αποτυπώνονται τα συναισθήματά του, αλλά και η διάθεση στην οποία βρίσκεται κάθε στιγμή. Δηλαδή, εάν είναι ενθουσιασμένο με κάτι, ή φοβισμένο και βρίσκεται σε κατάσταση στρες και ανησυχίας.

Επίσης, υπάρχουν και εκείνα τα κουτάβια που εκδηλώνουν συμπεριφορές (π.χ. γρύλισμα την ώρα του φαγητού), οι οποίες μπορεί να είναι χαριτωμένες όσο είναι μια σταλιά, αλλά χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή.

Τι εννοούμε όταν «βαπτίζουμε» ένα κουτάβι φυσιολογικό;

Ένα φυσιολογικό κουτάβι είναι εκείνο, όπως περιγράφει η εκπαιδεύτρια, που δεν δείχνει καμία ένδειξη φόβου απέναντι στον άνθρωπο. Αλλά ούτε διακατέχεται από φόβο, αντικρίζοντας διάφορα αντικείμενα και κινήσεις, ή ακούγοντας ήχους κ.ά.

Έχει όρεξη για παιχνίδι, κοιμάται ήρεμο σε όποια θέση είναι το μαξιλάρι του, απολαμβάνει τα χάδια από τους γύρω του. Και αν δει κάποιο άλλο σκύλο, θα πάει με ενθουσιασμό, για να τον γνωρίσει.
Η ουρά του, συνεχίζει η κα Κώττα, θα κουνιέται ασταμάτητα, τα αυτάκια του -ανάλογα τη φυλή- θα είναι προς τα εμπρός και χαλαρά.

Επίσης, τα φυσιολογικά κουτάβια, όταν μπαίνουν στον χώρο τους άνθρωποι, είναι ζωηρά και γεμάτα ενθουσιασμό, κι έτσι πηγαίνουν κοντά τους, για να τους γνωρίσουν.

Τα κουτάβια, διευκρινίζει η εκπαιδεύτρια, έχουν την τάση, συχνά, να γαβγίζουν από χαρά, να ανεβαίνουν πάνω στους επισκέπτες, ή να χοροπηδούν.

Ωστόσο, αυτές οι συμπεριφορές θέλουν προσοχή γιατί, εάν παγιωθούν, θα έχουμε μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά.

Παρόλα αυτά, όλες αυτές οι συμπεριφορές είναι απόλυτα φυσιολογικές, για ένα κουταβάκι.

Τα κουταβάκια που τρέμει η καρδούλα τους

Είναι σημαντικό, ένας κηδεμόνας που έχει ένα φοβισμένο κουτάβι, να γνωρίζει τα σημάδια που δείχνουν αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα.

Η κα Κώττα υπογραμμίζει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό φοβισμένων κουταβιών και επιφυλακτικών σκύλων κατά τη νεαρή τους ηλικία, εν δυνάμει ως ενήλικοι σκύλοι, γίνονται επιθετικοί.

«Όπως προαναφέραμε, ένα κουταβάκι είναι χαρούμενο όταν κουνά την ουρίτσα του, και έχει την περιέργεια να γνωρίσει και να ανακαλύψει τα πάντα.
Στην περίπτωση ενός φοβισμένου κουταβιού συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο», αναφέρει η κα Κώττα.

Τα φοβισμένα κουταβάκια, περιγράφει η εκπαιδεύτρια, κρύβονται όταν κάποιος μπαίνει μέσα στο σπίτι τους, αλλάζουν δωμάτιο.

Επίσης, μπορεί να τρέμουν, ειδικά εάν είναι εκτεθειμένα σε κάτι που τα φοβίζει πάρα πολύ. Η ουρά τους μπορεί να είναι κάτω από τα σκέλια και να αποφεύγουν να κοιτάξουν το ερέθισμα. Αλλά να κοιτούν δεξιά και αριστερά, προκειμένου να βρουν τη διέξοδο διαφυγής τους, από τη στρεσογόνο κατάσταση.

«Στην περίπτωση αυτή το κουτάβι σας πρέπει να εξοικειωθεί με αυτό που το φοβίζει, εκθέτοντάς το σταδιακά και με θετική ενίσχυση.
Δηλαδή, όταν δείχνει καλή συμπεριφορά και αντιμετωπίζει τους φόβους του, το επαινείτε με παιχνίδια/λιχουδιές/χάδι. Το κουτάβι σας πρέπει πάντα να το επιβραβεύετε για το θάρρος του», επισημαίνει η κα Κώττα.

Η υπομονή και η κατανόηση είναι απαραίτητα για να βοηθήσουμε το φοβισμένο κουτάβι, έτσι ώστε να ξεπεράσει τους φόβους του.

Σε αυτές τις περιπτώσεις κουταβιών, καλό θα είναι να συμβουλευτείτε κάποιον εκπαιδευτή, προκειμένου να σας δείξει και τεχνικά θέματα στην όλη διαδικασία.

Γιατί νιώθουν φόβο οι σκύλοι;

Σύμφωνα με την κα Κώττα, οι σκύλοι δεν είναι απαραίτητο να έχουν μια άσχημη εμπειρία για να νιώθουν φόβο. Οι σκύλοι που διακατέχονται από φόβο, είναι εκείνοι που δεν είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με αρκετό κόσμο.

Τα κουτάβια που επιδεικνύουν επιθετικές διαθέσεις

Υπάρχουν κουταβάκια, αναφέρει η εκπαιδεύτρια, τα οποία από μικρή ηλικία έχουν δείξει κάποιες μορφές επιθετικών διαθέσεων.

Ένα από τα συχνότερα λάθη που κάνουν οι κηδεμόνες, είναι να βρίσκουν χαριτωμένο το να γρυλίζει την ώρα που περνούν από κοντά του, ενώ εκείνο τρώει. Θεωρούν ότι απλά πεινάει.

Δέχονται τα δαγκώματα, ακριβώς για τον ίδιο λόγο –είναι χαριτωμένο- και, μερικές φορές πειραματίζονται με το στόμα του και κάνουν και διάφορα άλλα.

Αν το κουτάβι δεν εμφανίσει επιθετική τάση στον κηδεμόνα, αλλά την παρουσιάσει προς άλλους, θέλει ιδιαίτερη προσοχή ο τρόπος που θα χειριστεί (ο κηδεμόνας) την κατάσταση.
Πιθανότατα, στην προσπάθεια του να καθησυχάσει το κουτάβι τη στιγμή που γαβγίζει ή γρυλίζει, να χρησιμοποιεί φράσεις, όπως: «Όλα καλά, μείνε ήρεμος». Ή να το χαϊδεύει για να το ηρεμήσει.

Όμως, όπως εξηγεί η εκπαιδεύτρια, τα σκυλιά, συνήθως, δεν μπορούν να ερμηνεύσουν τις λέξεις, αλλά μόνο τον τόνο της φωνής. Έτσι, ο σκύλος έχει συχνά την εντύπωση ότι ο κηδεμόνας του, τού δείχνει αγάπη και προσοχή όταν γρυλίζει και γαβγίζει.

Επίσης, αν ο σκύλος του αντιληφθεί ότι νιώθει ανασφαλής και είναι νευρικός, αυτά τα συναισθήματα μεταφέρονται και σε εκείνον. Θα είναι ανασφαλής και θα είναι μονίμως σε εγρήγορση, σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Με αποτέλεσμα, ο σκύλος τους να πιστεύει ότι πρέπει να τον υπερασπιστεί.

Για ένα ζώο που είναι επιρρεπές στα ερεθίσματα του περιβάλλοντός του, η επίθεση είναι, μερικές φορές, η καλύτερη άμυνα.

Και σε αυτήν την περίπτωση, λοιπόν, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα σημάδια που μαρτυρούν την επιθετική διάθεση του σκύλου.

Ο τρόπος που κουνά ένας σκύλος την ουρά του δείχνει και τις διαθέσεις του

Ένα από τα σημεία του σώματος του σκύλου που δείχνει τη συναισθηματική του κατάσταση, είναι η ουρά του.

Οι περισσότεροι κηδεμόνες σκύλων έχουν στο μυαλό τους, σύμφωνα με την κα Κώττα, ότι όταν οι σκύλοι κουνούν την ουρά τους είναι χαρούμενοι και έτοιμοι για παιχνίδι. Κι αυτό είναι μεγάλο σφάλμα, καθώς δεν παρατηρούν τον τρόπο κουνήματος, που μπορεί να δείχνει ότι είναι έτοιμοι να δαγκώσουν.

«Εάν ένα σκυλί κουνάει την ουρά του αργά και είναι δύσκαμπτη, δείχνει θυμό, και όχι ενθουσιασμό. Με τον τρόπο αυτό «λέει» ότι «δεν θέλω», και μπορεί να επιτεθεί», διευκρινίζει η κα Κώττα.

Ένα κουτάβι προειδοποιεί με το γρύλισμά του ότι δεν θέλει να το πλησιάσετε. Εάν δεν σταματήσετε, η επόμενη κίνηση του είναι να δαγκώσει.

Επίσης, όταν τα μάτια του είναι ορθάνοικτα, δείχνει επιθετικότητα. Όπως και όταν τα αυτιά του είναι τραβηγμένα προς τα πίσω, ή έχουν πάρει μια χαμηλή κλίση.
«Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί το κουτάβι δηλώνει ξεκάθαρα τα συναισθήματα του. Και πρέπει να είμαστε σε θέση να τα αναγνωρίσουμε, ώστε να τα αντιμετωπίσουμε από την πρώτη στιγμή που θα εκδηλωθούν. Ζητώντας τη βοήθεια ενός εκπαιδευτή, και όχι μόνοι μας», υπογραμμίζει η κα Κώττα.

Το κουτάβι είναι «καθρέφτης» της δικής μας συμπεριφοράς

Πρέπει να καταλάβουμε, τονίζει η εκπαιδεύτρια, ότι για οποιαδήποτε συμπεριφορά του σκύλου μας, εμείς είμαστε υπεύθυνοι.

Το κουτάβι συμπεριφέρεται σύμφωνα με ό,τι του μαθαίνουμε. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως οτιδήποτε μάθουμε στο κουτάβι μας, στο μέλλον θα είναι γι’ αυτό μία φυσιολογική συμπεριφορά.

Η εκπαιδεύτρια σκύλων, Αλεξάνδρα Κώττα

● Η κα Αλεξάνδρα Κώττα είναι απόφοιτος της Σχολής «Star Dogs Trainer Academy» εκπαίδευσης σκύλων.

Το 2022 αποφοίτησε από ιδιωτική σχολή ως βοηθός κτηνιάτρου.

Το 2024 παρακολούθησε σεμινάριο που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Διαχείρισης Κρίσεων και Καταστροφών με θέμα: «Πρώτες βοήθειες στα ζώα συντροφιάς».

Παρακολουθεί μαθήματα εξ αποστάσεως στη Σχολή «AggressiveDog.Com Help For Dogs With Aggresion» του Michael Shikashio (ειδικός σε θέματα επιθετικότητας των σκύλων).

Πριν από λίγο καιρό κατέκτησε την πρώτη θέση Bh/Vt στον προκριματικό αγώνα του Β’ Παγκόσμιου Πρωταθλήματος της FCI στο κυνάθλημα IGP μαζί με τη σκυλίτσα της, Wish.

Είναι δημιουργός της σελίδας «Glow Paw Εκπαίδευση και ψυχολογία ζώων συντροφιάς».