Η ζωή μας , λόγω του κορωναιού, υφίσταται φρικτές υπαρξιακές ανατροπές.

Ωστόσο, σε αυτές τις έκτακτες περιστάσεις  κάποιοι επιτήδειοι επιχειρηματίες (ή οποιοιδήποτε άλλοι) προσπαθούν ανήθικα να εκμεταλλευτούν τα βάσανα και την ανησυχία του κόσμου  και αρχίζουν να πωλούν ορισμένα προϊόντα σε εξωφρενικές τιμές.

Και αυτό το μέγεθος λέγεται δυστυχώς αισχροκέρδεια !

Έτσι, τις τελευταίες ημέρες συγκεκριμένα προϊόντα, όπως τα «ιατρικά αναλώσιμα, έχουν ανατιμηθεί κατά 7.900 %!

Και μάλιστα στα παραπάνω προϊόντα περιλαμβάνονται οι μάσκες προστασίας προσώπου και τα αντισηπτικά, δηλαδή όλα εκείνα τα απαραίτητα «εργαλεία» τα οποία πρέπει να έχουν στην κατοχή τους οι άνθρωποι .

Ώστε να τηρούν τις συνθήκες υγιεινής για να αποτραπεί η περαιτέρω  διάδοση του θανατηφόρου ιού στη χώρα μας!

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μια μάσκα προστασίας με βαλβίδα εκπνοής πωλείται σήμερα 10-47 ευρώ , από 3 ευρώ που ήταν η τιμή της πριν από λίγες ημέρες!

Επίσης αντισηπτικό διάλυμα 236 ml πωλείται 25 ευρώ, από 19 ευρώ που επωλείτο στις 28 Φεβρουαρίου («Capital.gr») !

Και γενικότερα υπάρχουν καταγγελίες για ανατιμητικές τάσεις ακόμη και σε βασικά είδη διατροφής (: ρύζι κλπ) και είναι εντελώς εσφαλμένη η άποψη ότι όλες αυτές οι εξελίξεις είναι φυσιολογικές .

Και τούτο, γιατί –δήθεν- οι τιμές σε μια οικονομία της αγοράς καθορίζονται από την προσφορά και τη ζήτηση.

Αυτή είναι μια εντελώς λανθασμένη αντίληψη!

Και δεν ξέρω αν την ενστερνίζονται και κάποιοι κύκλοι της σημερινής κυβέρνησης.

Γιατί; Γιατί η ευημερία μιας κοινωνίας ως συνόλου δεν προάγεται στην πραγματικότητα από τις εξωφρενικές τιμές που επιβάλλονται σε δύσκολους καιρούς ( όπως είναι αυτοί που βιώνουμε σήμερα).

Ακόμη και αν οι υψηλές τιμές οδηγούν μακροπρόθεσμα σε μεγαλύτερη προσφορά αγαθών, αυτό το όφελος θα πρέπει να αξιολογηθεί σε σχέση με το βάρος που επιβάλλεται στους οικονομικά ασθενέστερους !

Γιατί; Γιατί για τους εύπορους μεν , οι υπέρογκες τιμές για μια μάσκα προστασίας προσώπου (ή το ρύζι κλπ)  μπορεί να είναι απλώς ενοχλητικές.

Όμως , για τους οικονομικά ασθενείς αυτές οι τιμές αποτελούν  ένα τεράστιο πρόβλημα που μπορεί να τους οδηγήσει στο να εκτεθούν σε κίνδυνο!

Ή να μη μπορούν να διατραφούν σωστά (κάτω από τις σημερινές έκτακτες συνθήκες)!

Και η Ελλάδα λόγω της οικονομικής κρίσης διαθέτει ατυχώς ένα μεγάλο ποσοστό φτωχοποιημένου πληθυσμού!

Επομένως, το αρμόδιο Υπουργείο και οι Εισαγγελικές αρχές είναι αναγκαίο να παρέμβουν άμεσα και να πατάξουν οποιαδήποτε φαινόμενα αδικαιολόγητης και απαράδεκτης αισχροκέρδειας.

Όμως όλες οι ανωτέρω καταγραφές δεν συνιστούν απλώς αισχροκέρδεια (με την αγορανομική διάσταση του όρου).

Συνιστούν και «απληστία» (ως ηθικό ελάττωμα)!

Και αυτό, γιατί απληστία είναι να εκμεταλλεύεται κανείς τα βάσανα ή τις δυσκολίες των άλλων για να μεγιστοποιεί απλώς το δικό του κέρδος!

Και το ίδιο ακριβώς είχε συμβεί και το 2004 στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τη σφοδρή επέλαση του τυφώνα «Τσάρλι» ( όπου είχαν χάσει τη ζωή τους είκοσι δύο άνθρωποι  και είχαν επέλθει ζημιές 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων).

Και τότε κάποιοι ανήθικοι επιτήδειοι είχαν προσφέρει δωμάτιο σε ξενοδοχείο προς 160 δολάρια τη μέρα ( ενώ το δωμάτιο υπό κανονικές συνθήκες κόστιζε 40 δολάρια)!

Ή είχαν πωλήσει μικρή οικιακή γεννήτρια προς 2000 δολάρια, ενώ η κανονική τιμή –πριν από την τυφώνα- δεν υπερέβαινε τα 250 δολάρια! (« Μ.Sandel, Δικαιοσύνη – Τι είναι το σωστό»)!

Το συμπέρασμα; Τώρα που η ζωή μας τίθεται «σε καραντίνα» είναι απαραίτητο να παταχθεί οποιοδήποτε φαινόμενο απαράδεκτης αισχροκέρδειας (και απληστίας).

Και αυτό, γιατί όπως λέει και ο καθηγητής του Χάρβαρντ M.Sandel «σε δύσκολους καιρούς μια καλή κοινωνία ενώνεται! Και αντί να επιζητούν τη μεγιστοποίηση του κέρδους , οι άνθρωποι νοιάζονται ο ένας για τον άλλο».

Αυτό πρέπει να κάνουμε και εμείς , εάν θέλουμε να είμαστε μια καλή και αξιοπρεπής κοινωνία!

Καλφέλης Γρηγόρης, Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ

kalfelis@law.auth.gr