Τι σχέση έχουν οι Ελληνες με το κομπολόι; Πώς έγινε και δέθηκαν οι Ελληνες τόσο με το κομπολόι, που όταν το χάνουν του αφιερώνουν και τραγούδια;
Εδώ τα πράγματα είναι λίγο ασαφή όσον αφορά στις αιτίες και στα πώς. Δεν υπάρχει όμως καμία αμφιβολία ως προς το αποτέλεσμα: το κομπολόι έγινε αγαπημένος σύντροφος, πιστός φίλος και συνομιλητής του Ελληνα… Αλλά του Ελληνα, όχι της Ελληνίδας!
Στα χρόνια του Μεσοπολέμου, αλλά και αρκετά μετά τον πόλεμο, το κομπολόι ήταν απαραίτητο εξάρτημα του μάγκα αλλά και μία επιπλέον απόδειξη ανδρισμού. Θυμίζουμε το γνωστό και βαρύ ζεϊμπέκικο: ‘Μη βροντοχτυπάς τις χάντρες, η δουλειά κάνει τους άντρες…’ (η δουλειά και όχι το κομπολόι…υποθέτουμε πως υποννοεί).

Φτωχό κομπολογάκι μου


σε είχα το μεράκι μου
πού να βρω να σ αγοράσω
για να μη σε ξαναχάσω…
…συ μου πέρναγες την ώρα

πες μου τι θα κάνω τώρα

τραγουδούσε ο Γ. Μητσάκης το 1946. Και αναρωτιέται κανείς ποια δύναμη μπορούν να κρύβουν αυτές οι χάντρες για να φέρνουν κάποιον σε τέτοια απόγνωση.

Κομπολόι! Αλήθεια τι σημαίνει αυτή η λέξη;

Κόμπος, σύμφωνα με μία αρχαία ελληνική ερμηνεία, σημαίνει κρότος, ο θόρυβος που κάνουν δύο αντικείμενα που συγκρούονται μεταξύ τους. Η κατάληξη -όι σημαίνει σειρά, σε μήκος, όμοιων πραγμάτων. Κομπολόι λοιπόν είναι ο θόρυβος που κάνουν οι χάντρες περασμένες στη σειρά στο σχοινί. Μια άλλη ερμηνεία, που προέρχεται από αυτούς που χρησιμοποιούν το κομπολόι για την προσευχή τους, λέει: κάθε κόμπος και λέω, κομπο-λέω, κομπολόι! Στην Κύπρο το λένε Πάτερ ημίν αλλά στο νου φέρνει και τη λέξη μοιρολόι – κομπολόι! μοιρολόι! Οπως το μοιρολόι είναι ένας θρήνος που επαναλμβάνεται έτσι και ο κύκλος με τις χάντρες μπορεί να κλείνει μέσα του ατέλειωτους καημούς που έρχονται και φεύγουν, έρχονται και φεύγουν.

Μουσείο Κομπολογιού

Ειδήσεις Σήμερα: