36

Οι πέντε χώρες που μοιράζονται τις ακτές της Κασπίας θέτουν σε εφαρμογή την πρώτη συμφωνία για τη σωτηρία της Κασπίας Θάλασσας, όπου η μόλυνση, η άντληση πετρελαίου και το λαθρεμπόριο χαβιαριού έχουν οδηγήσει σε περιβαλλοντική καταστροφή.

H Συνθήκη της Κασπίας υπεγράφη το 2003 και τίθεται σε εφαρμογή την Κυριακή. Όπως αναφέρει το Reuters, είναι η πρώτη νομικά δεσμευτική συμφωνία που έχουν συνάψει για οποιοδήποτε θέμα η Ρωσία, το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν, χώρες με διαφορετικά πολιτικά συστήματα και στάσεις.

Τα μέτρα έχουν στόχο τη μείωση της ρύπανσης, την προστασία της άγριας ζωής, την παρακολούθηση των περιβάλλοντος και την συνεργασία για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, στο πρότυπο δικρατικών συμφωνιών που έχουν εφαρμοστεί στη Μεσόγειο και τη Βαλτική.

Στόχος είναι τα τοξικά και ραδιενεργά απόβλητα που καταλήγουν στην Κασπία, οι απορροές από τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις, τα αστικά λύματα και οι διαρροές από πετρελαιοπηγές και διυλιστήρια.

«Το ευαίσθητο περιβάλλον της Κασπίας Θάλασσας είναι εξαιρετικά ευάλωτο στην απότομη άνοδο της εξερεύνησης για πετρέλαιο και φυσικό αέριο» δήλωσε ο Αχιμ Στάινερ, επικεφαλής του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP).

Ο οξύρρυγχος της Κασπίας, το ψάρι που δίνει το πανάκριβο μαύρο χαβιάρι, απειλείται με εξαφάνιση εξαιτίας της λαθραίας αλιείας και των φραγμάτων που εμποδίζουν τη μετακίνησή του στα νερά αναπαραγωγής.

Όπως σχολίασε εκπρόσωπος της Greenpeace, η επιτυχία της Συνθήκης θα κριθεί από την τύχη του οξύρρυγχου και της φώκιας της Κασπίας, του μοναδικού είδους φώκιας που ζει σε λίμνη εκτός από τη φώκια της Βαϊκάλης.

Σύμφωνα με το UNEP, η παραγωγή πετρελαίου στην Κασπία έφτασε το 2004 τα 1,9 εκατ. βαρέλια την ημέρα και τα αποθέματα της περιοχής είναι συγκρίσιμα με τα αποθέματα των ΗΠΑ.

Ένας ακόμα στόχος της Συνθήκης είναι η μελέτη των γεωλογικών μηχανισμών που προκαλούν διακυμάνσεις της στάθμης. Από το 1880 έως το 1977 η στάθμη είχε πέσει κατά τέσσερα μέτρα, πριν από μια απότομη αντιστροφή που πλημμύρισε τις ακτές και προκάλεσε ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με εκτιμήσεις του UNEP.

Η υφάλμυρη Κασπία είναι η μεγαλύτερη λίμνη του κόσμου με έκταση 370.886 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίπου τριπλάσια της Ελλάδας. Στις ακτές ζουν περίπου 11 εκατομμύρια άνθρωποι.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ