36

Κανένα άστρο δεν μπορεί να έχει μάζα πάνω από 150 φορές τη μάζα του Ήλιου, δείχνουν παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Πάντως το γιατί υπάρχει αυτό το ανώτατο όριο παραμένει μυστήριο.

Όπως σχολιάζει το Nature.com, μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία για το κατά πόσο υπάρχει μέγιστο μέγεθος για τους αστέρες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις που βασίστηκαν στη δυναμική της ροής του υλικού στα άστρα, το μέγιστο μέγεθος θα μπορούσε να είναι ακόμα και 1.000 ηλιακές μάζες.

Προκειμένου να διαπιστώσει αν όντως υπάρχουν άστρα εκατοντάδες φορές πιο βαριά από τον Ήλιο, ο Ντάναλντ Φίγκερ του Ινστιτούτου Επιστήμης Διαστημικού Τηλεσκοοπίου στη Βαλτιμόρη μελέτησε με το Hubble το αστρικό σμήνος Arches στο κέντρο του Γαλαξία μας.

Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι αν υπάρχουν γιγάντια άστρα οπουδήποτε στον Γαλαξία, σίγουρα θα υπάρχουν και στο Arches -το σμήνος, που ανακαλύφθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, έχει μεγαλύτερη μάζα από οποιοδήποτε άλλο αστρικό σμήνος, περίπου 11.000 ηλιακές μάζες.

Η έρευνα δεν αποκάλυψε κανένα άστρο με μάζα πάνω από 130 φορές τη μάζα του Ήλιου. Λαμβάνονας υπόψη περιορισμούς στην ακρίβεια των παρατηρήσεων, ο Φίγκερ αναφέρει στο Νature ότι οι 150 ηλιακές μάζες είναι ένα λογικό ανώτατο όριο.

Το γιατί υπάρχει το όριο αυτό παραμένει πάντως άγνωστο. Μια πιθανή εξήγηση προτάθηκε από τη δεκατία του 1910 από τον Βρετανό αστρονόμο Αρθουρ Εντινγκτον ο οποίος εκτίμησε ότι τα άστρα παύουν να συγκεντρώνουν μάζα όταν η πίεση λόγω των πυρηνικών αντιδράσεων στο εσωτερικό τους ισοσταθμίσει τη βαρυτική έλξη που τραβά περισσότερο υλικό.

Μια άλλη εξήγηση είναι ότι οι αναταράξεις στα εξωτερικά στρώματα ενός υπερμεγέθους άστρου θα ήταν αρκετές για να αρχίσει το υλικό του άστρου να διαρρέει στο διάστημα.

Τα βαρύτερα άστρα που έχουν αναγνωριστεί με βεβαιότητα μέχρι σήμερα είναι περίπου 80 φορές βαρύτερα από τον Ήλιο. Λιγότερο ακριβείς έρευνες υποδεικνύουν ότι υπάρχουν άστρα με μάζα ακόμα και 300 φορές την ηλιακή, όμως οι παρατηρήσεις αυτές είναι πιθανό να αντιστοιχούν σε δύο ή περισσότερα γειτονικά άστρα που από τη Γη φαίνονται ως ένα.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ