Ξεκίνησε η συναρμολόγηση του ισχυρότερου επιταχυντή του κόσμου

36

Η κατασκευή του ισχυρότερου επιταχυντή σωματιδίων στον κόσμο ξεκίνησε επίσημα τη Δευτέρα με την τοποθέτηση του πρώτου από τους 1.232 τεράστιους υπεραγώγιμους μαγνήτες στο κυκλικό τούνελ του CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικής Έρευνας).

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC), κόστους 1,8 δισ. δολαρίων, συναρμολογείται μέσα σε μια σήραγγα μήκους 27 χιλιομέτρων κάτω από τα σύνορα Ελβετίας-Γαλλίας.

Μέσα στη σήραγγα, πρωτόνια θα επιταχύνονται από μαγνήτες μέχρι να πλησιάσουν την ταχύτητα του φωτός και να συγκρουστούν μεταξύ τους, παράγοντας μικρότερα σωματίδια τα οποία θα αποκαλύψουν νέα στοιχεία για τη φύση της ύλης.

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι με τη βοήθεια του LHC θα μπορέσουν να ανιχνεύσουν το μποζόνιο Χιγκς, γνωστό και ως «σωματίδιο του Θεού», το οποίο ίσως εξηγεί γιατί η ύλη διαθέτει μάζα.

Ρεκόρ ισχύος

Το μεσημέρι της Δευτέρας, ο γιγάντιος μαγνήτης, με μήκος 15 μέτρα και βάρος 35 τόνους, κατέβηκε σε βάθος 50 μέτρων μέσω ενός ειδικού φρεατίου. Θα πρέπει τώρα να μετακινηθεί με ειδικά μηχανήματα κατά μήκος του τούνελ προκειμένου να εγκατασταθεί στην τελική του θέση.

Συνολικά 5.000 μεγάλοι και μικροί μαγνήτες περιμένουν να εγκατασταθούν στο τούνελ -μια δύσκολη επιχείρηση, δεδομένου ότι η σήραγγα δεν είναι αρκετά πλατιά ώστε να μπορούν δύο φορτία να προσπεράσουν το ένα το άλλο.

Οι μαγνήτες, που θα επιταχύνουν και θα κατευθύνουν τα σωματίδια μέσα σε δύο αντιπαράλληλες σήραγγες, είναι κατασκευασμένοι από υπεραγώγιμα υλικά, ώστε να μεταφέρουν ρεύμα μεγάλης έντασης χωρίς θερμικές απώλειες, και θα συνδεθούν με ένα κεντρικό κρυογενικό σύστημα ψύξης με υγρό ήλιο, το οποίο θα κατεβάζει τη θερμοκρασία τους στους -271 βαθμούς Κελσίου, κοντά στο απόλυτο μηδέν.

Ο LHC αντικαθιστά έναν παλαιότερο και λιγότερο ισχυρό επιταχυντή ηλεκτρονίων που απομακρύνθηκε από την υπόγεια εγκατάσταση του CERN το 2000.

Υπεραγώγιμοι μαγνήτες παρόμοιοι με του LHC χρησιμοποιούνται ήδη στον επιταχυντή του εργαστηρίου Fermilab έξω από το Σικάγο, ο οποίος είναι σήμερα ο ισχυρότερος του κόσμου.

Όμως οι μαγνήτες του CERN θα δημιουργούν πεδία δύο φορές ισχυρότερα, τα οποία, σε συνδυασμό με το μεγαλύτερο μήκος του τούνελ, θα αυξήσουν σημαντικά τις τελικές ταχύτητες των σωματιδίων.

«Αυτό κάνει τον επιταχυντή μας περίπου οκτώ με δέκα φορές ισχυρότερο από αυτόν που βρίσκεται στο Μπατάβια του Ίλινοϊ» σχολίασε ο Ιταλός καθηγητής Λούτσιο Ρόσι, επικεφαλής της εγκατάστασης των μαγνητών.

Το CERN φιλοξενεί σήμερα 6.500 επιστήμονες από 80 χώρες -περίπου από τους μισούς ερευνητές σωματιδιακής φυσικής σε όλο τον κόσμο.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press